Harvey Williams Cushing (ur. 8 kwietnia 1869 w Cleveland, zm. 7 października 1939 w New Haven) – amerykański lekarz, neurochirurg, jeden z twórców neurochirurgii i jej zastosowania w endokrynologii oraz leczeniu nowotworów mózgu.
Dzieciństwo spędził w Cleveland. Ukończył studia na Uniwersytecie Yale (w 1895, licencjat) oraz studia medyczne na Uniwersytecie Harvarda. Odbył czteroletni staż w szpitalu klinicznym Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa (w Baltimore) pod kierunkiem Williama Halsteda. W tym szpitalu pracował jako chirurg latach 1902–1912; za swojego mistrza uważał Williama Oslera, którego specjalizacją była przysadka mózgowa). W następnych latach był naczelnym chirurgiem w Peter Bent Brigham Hospital w Bostonie i profesorem chirurgii w Harvard Medical School. W 1933 wszedł do kadry naukowo-dydaktycznej Uniwersytetu Yale[1].
Wprowadził narzędzia i metody operacyjne, które umożliwiały opanowanie krwawień z naczyń mózgowych, chirurgiczne leczenie neuralgii nerwu trójdzielnego oraz zabiegi na przysadce. Interesował się przede wszystkim zmianami związanymi z zaburzeniami wydzielania hormonu wzrostu (akromegalia, gigantyzm, niedobór wzrostu). Wykonał dwa tysiące operacji usunięcia guza mózgu. Wszystkie przypadki szczegółowo dokumentował, stosując nową technikę fotografowania pacjentów w różnych etapach choroby. Zdjęcia, zamieszczone m.in. w cenionej książce The Pituitary Body and Its Disorders[2], sugerowały zafascynowanie ludzkimi ułomnościami (podobne do fascynacji Veláza, malującego serię karłów i błaznów)[3].
Jako lekarz zainteresowany nowymi odkryciami Harvey Cushing próbował elektrycznie stymulować mózg chorych na padaczkę, zbudował urządzenie do automatycznego śledzenia pulsu i ciśnienia krwi operowanego, w 1896 próbował wykorzystać do diagnostyki zaledwie rok wcześniej odkryte promieniowanie rentgenowskie[3].
Jest autorem licznych prac z zakresu endokrynologii i neurochirurgii, między innymi rozprawy o nadczynności kory nadnerczy spowodowanej gruczolakiem przysadki mózgowej (choroba Cushinga). Napisał również biografię swojego mentora, Williama Oslera, który zwrócił jego uwagę na działanie przysadki i różnorodność skutków jej dysfunkcji[3]. Za książkę Life of Sir William Osler (1925) otrzymał Nagrodę Pulitzera (1925)[1]. W tym okresie zajmował się intensywnie gromadzeniem materiałów na temat Andreasa Vesaliusa, którego uważał za swojego duchowego ojca (dotarł nawet do pierwszego wydania De humani corporis fabrica)[3].
Pod koniec lat trzydziestych zdiagnozowano w jego mózgu niewielki guz. Zmarł wskutek powikłań po zawale serca[3].
Przypisy
- ↑ a b Harvey Williams Cushing, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-10-04] (ang.).
- ↑ Harvey Cushing: The Pituitary Body and Its Disorders: Clinical States Produced by Disorders of the Hypophysis Cerebri (reprint). J.B. Lippincott Company (reprint 2012 – Bibliolife DBA of Bibilio Bazaar II LLC), 1912, s. 1-341.
- ↑ a b c d e Seks i kara. W: Sam Kean (przekł. Adam Wawrzyński): Dziwne przypadki ludzkiego mózgu. Historie szaleństw i powrotów do zdrowia z neurochirurgami w roli głównej. Łódź: Wydawnictwo JK (oryg. Feeria Science), 2017, s. 225–238, 452. ISBN 978-83-7229-647-4.
Linki zewnętrzne
