Iły warwowe

Ten artykuł od 2015-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Iły warwowe (wstęgowe, zastoiskowe) – skała osadowa, bardzo drobnoziarnisto okruchowa, rodzaj iłów o pochodzeniu limnoglacjalnym.

Ił warwowy jest przykładem warwitu i rytmitu. Iły warwowe są pochodzenia polodowcowego, odznaczają się wyraźnym warstwowaniem w postaci układu warstewek na przemian jasnych (osadzanych w lecie) i ciemnych (osadzanych w zimie), tzw. warw. Nazwa ta pochodzi z języka szwedzkiego (warwa – wstążka).

W swoim składzie oprócz minerałów ilastych zawierają ziarna kwarcu różnej wielkości. Iły warwowe powstawały w zastoiskach u czoła lądolodu, współcześnie tworzą się na obszarach polarnych. W Polsce występują w pasie nizin i na pojezierzach.

Badanie warw umożliwia określenie wieku osadów w latach (warwochronologia). Poprzez dokładną porównawczą korelację osadów iłów warwowych (i podobnych) wielu zastoisk i jezior z różnych krajów, dokonano dokładnej analizy czasu występowania niektórych zjawisk w najmłodszej historii geologicznej, do kilku tysięcy lat temu. W osadach tych podczas analizy znaleźć można typowe składniki opadów z atmosfery z poszczególnych lat, jak np. różniące się gatunkowo i zasięgiem występowania pyłki roślinne, ślady popiołów wulkanicznych nawet odległych wulkanów, pył kosmiczny i inne.

Zastosowaniem przemysłowym jest jako surowiec do produkcji cegieł, dachówek czy klinkieru i innych wyrobów ceramicznych, także w przemyśle budowlanym i papierniczym.