Jacek Banaszkiewicz

Jacek Banaszkiewicz
	; Jacek Banaszkiewicz (2016)
Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	18 lipca 1947 ; Poznań
	Profesor doktor habilitowany nauk humanistycznych
	Specjalność: historia powszechna średniowiecza
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski (1970)
Doktorat	1977 – nauki historyczne ; Polska Akademia Nauk
Habilitacja	1984 – nauki historyczne ; Polska Akademia Nauk
Profesura	1999
	Pracownik naukowy, nauczyciel akademicki
Uczelnia	Polska Akademia Nauk
Instytut	Instytut Historii PAN
Stanowisko	docent; profesor zwyczajny
Okres zatrudn.	1974–1996; od 2012
Uczelnia	Uniwersytet Warszawski
Instytut	Instytut Historyczny UW
Stanowisko	profesor zwyczajny
Okres zatrudn.	1996–2012
Uczelnia	Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
Instytut	Instytut Historii UMCS
Stanowisko	profesor zwyczajny
Okres zatrudn.	od 1993
	Członek
Gremium	Stały Komitet Mediewistów Polskich
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jacek Ryszard Banaszkiewicz^[1] (ur. 18 lipca 1947 w Poznaniu) – polski historyk mediewista, profesor Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie i Uniwersytetu Warszawskiego. Badacz początków dziejów Polski zajmujący się przede wszystkim fabularno-mitologicznymi tradycjami średniowiecza i wątkami legendarnymi.

Życiorys

Urodził się w Poznaniu jako syn Ryszarda Banaszkiewicza, cała rodzina przeniosła się do podwarszawskiej Jeziornej w 1957. Uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie^[2], gdzie w 1965 uzyskał maturę^[3]. W 1970 ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim, broniąc pracy Próba charakterystyki średniowiecznych neuroz społecznych na przykładzie tańców w kościołach i ruchów biczowników (pod kierunkiem Stanisława Piekarczyka). W roku akademickim 1970–1971 pracował jako asystent stażysta na macierzystej uczelni. W 1974 otworzył przewód doktorski^[2] i w latach 1974–1996 był pracownikiem w Instytucie Historii PAN (1974–1977 jako doktorant). Tam też obronił pracę doktorską poświęconą Kronice Dzierzwy (w 1977 pod kierunkiem Jerzego Dowiata), był stypendystą niemieckiego Uniwersytetu w Tybindze w latach 1980–1982, a habilitował się w 1984 i od 1986 pracował w IH PAN jako docent. W latach 1996–2012 pracował w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1993 pracuje na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej, gdzie kieruje Zakładem Historii Powszechnej Średniowiecznej Instytutu Historii Wydziału Humanistycznego UMCS^[4]. 22 listopada 1999 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych w zakresie historii^[5]. Do IH PAN powrócił w 2012, tym razem na stanowisko profesora zwyczajnego. Był członkiem Stałego Komitetu Mediewistów Polskich^[6] oraz zespołu konsultantów współpracujących z Muzeum Historii Polski w Warszawie^[7]. Prywatnie jest zwolennikiem lustracji^[2].

Badania naukowe

Zaczynał badania jako historyk historiografii późniejszego średniowiecza (XIV w.), by następnie zająć się studiami komparatystycznymi, które dotyczyły tradycji dynastycznych (wątkami fabularno-legendarnymi tych tradycji) wczesnego średniowiecza słowiańsko–germańskiego (czego dotyczyła habilitacja) oraz ideologią władzy tego okresu. W chwili obecnej koncentruje się na wieku X, a konkretnie na dwu pierwszych Ottonach i czasach ich panowania, a zwłaszcza konflikcie sąsiadów przez Ren o Lotaryngię przedstawianym w historiografii z epoki.

Odznaczenia, nagrody i nominacje

Nagroda I stopnia KLIO w kategorii autorskiej za najlepszą książkę historyczną: Polskie dzieje bajeczne mistrza Wincentego Kadłubka (Warszawa, 26 listopada 1998)^[8]
Nominacja do Nagrody im. Jana Długosza (1999)
Medal Komisji Edukacji Narodowej (2010)
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski nadany przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę (2019)^[1]^[9]

Publikacje książkowe

Kronika Dzierzwy – XIV w. kompendium historii ojczystej, Wrocław 1979
Podanie o Piaście i Popielu. Studium porównawcze nad wczesnośredniowiecznymi tradycjami dynastycznymi, Warszawa 1986 [wydanie 2, Warszawa 2010]
Polskie dzieje bajeczne mistrza Wincentego Kadłubka, Wrocław 1998^[10]
Takie sobie średniowieczne bajeczki, Kraków 2012
W stronę rytuałów i Galla Anonima, Kraków 2018
Na Akwizgran! Na Paryż!, Kraków 2022