Urodził się w Szaflarach koło Nowego Targu jako syn Wojciecha Rubinkowskiego i Katarzyny pochodzącej z domu Niegoszowskiej. W młodym wieku znalazł się na dworze króla Jana III Sobieskiego, który powierzył mu odpowiedzialne urzędy – najpierw ( w r. 1689) pisarza podlaskiej komory celnej, a następnie stanowisko superintendenta ceł wodnych i lądowych prowincji pruskiej i mazowieckiej[3]. W 1696 został sekretarzem królewskim[1].
Około 1696 Rubinkowski przyjechał do Torunia, gdzie został zapisany na listę obywateli[1]. Rozpoczął karierę kupca. Wykorzystując swoje rozliczne kontakty handlowe, rozpoczął interesy i handel między Toruniem i Gdańskiem a pozostałymi miastami I Rzeczypospolitej, między innymi alkoholem, solą i zbożami, wyrobami metalowymi, artykułami luksusowymi pochodzenia europejskiego bądź kolonialnego, często łamiąc prawo[4]. Nowy król August II Sas 11 lipca 1715 obsadził Rubinkowskiego na stanowisku poczmistrza w Toruniu. Funkcję tę pełnił do swojej śmierci[5].
W 1724 objął dodatkowo stanowisko katolickiego rajcy toruńskiego (jeden z czterech pierwszych w historii miasta), w następstwie wykonania wyroku sądu po tzw. tumulcie toruńskim[6]. Stał się obrońcą praw katolików w Toruniu; w Radzie Miasta Torunia skupił wokół siebie środowisko katolickie[7]. Pomimo reprezentowania strony katolickiej oraz domagania się od burmistrza Torunia Jana Gotfryda Rösnera ukarania sprawców zamieszek opowiadał się za wycofaniem wyroków śmierci na burmistrzu Rösnerze i jego zastępcy Jakubie Henryku Zerneke[7][8].
Rubinkowski ufundował również dla kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu obraz Cud z osłem, który zdobił ołtarz św. Antoniego. Wzorowany na fresku Domenica Campagnoli obraz przedstawiał osła, który klęczał przed Najświętszym Sakramentem trzymanym przez kapłana w cyborium. Scenę obserwował tłum ubrany we współczesne ubiory. Scenie towarzyszył komentarz w języku niemieckim i łacińskim mówiący, że osioł zgina kolana przed Bogiem obecnym w sakramencie, ku pouczeniu heretyków odrzucających prawdę. Obraz wzbudził kontrowersje wśród ewangelików toruńskich. Skandal dotarł do nuncjusza papieskiego, który nakazał usunięcie obrazu z kościoła. Wbrew decyzji nuncjusza Cud z osłem pozostał w kościele do XIX wieku. Obraz nie zachował się do czasów współczesnych[13].
Na swoim folwarku wybudował dwór, browar, karczmę, owczarnię i młyn. Do czasów współczesnych zachowała się przekształcona budowla dworku, położona przy ul. Skłodowskiej-Curie 100[14].
Zmarł 14 listopada 1749 roku w Toruniu. Jego pogrzeb był otwartą manifestacją ludności polskiej i katolickiej, która była przez lata wspierana przez Rubinkowskiego[2]. Został pochowany w kościele św. Janów w Toruniu[15].
Na terenie jego dawnego folwarku zostało zbudowane jedno z największych w Toruniu osiedli, które nazwano na jego cześć Rubinkowo[16].
Ważniejsze dzieła
Miscellanea albo Hesperyjski ogród drogimi różnych historii kwiatami zasadzony in anno 1727 (1727)[17]
Summa historyi nayiaśnieyszych królów pol., różnemi rewolucjami, dowcipnościami, responsami, inskrypcjami zebrana (1727) – drugi zbiór manuskryptów, zniszczony podczas II wojny światowej[17]
Janina zwycięskich tryumfow dziełami i heroicznym męstwem Jana III króla polskiego na Marsowym polu najjaśniejszy, po przełomanej otomańskiej i tatarskiej potencji nieśmiertelnym wiekom do druku podany (1739)[17]
Promienie cnót królewskich po śmiertelnym zachodzie najjaśniejszego słońca Augusta II... świat oświecające (Poznań, 1742) – wydane w dwóch wersjach, panegiryk na cześć Augusta II Mocnego[17]
Bellona Triumphorum (Poznań, 1746) – panegiryk na cześć zwycięstwa króla Jana III Sobieskiego w bitwie pod Chocimiem[17]
Historia o Chryzeidzie i Arymancie (tłumaczenie z języka francuskiego)[17]
Przydatek do Janiny albo kroniki monarchów polskich (Lwów, 1757)[17]
Pamiątka z uczynku bodaj nigdy niesłuchana, z ukazania zaś potomnym wiekom nie zapomnieniu podana, którą z Torunia świat cały chrześcijański słysząc niechaj się dziwuje (1757) – materiały dotyczące tumultu toruńskiego, dedykowane marszałkowi wielkiemu litewskiemu Pawłowi Karolowi Sanguszce. Ukazały się po śmierci Rubinkowskiego jako dodatek do Przydatku do Janiny[17].
Ponadto do czasów współczesnych zachowało się około 300 listów Rubinkowskiego, w większości adresowanych do Elżbiety Sieniawskiej[17].
↑KazimierzK.MaliszewskiKazimierzK., Jakub Kazimierz Rubinkowski (1668 – 1749), [w:] MM.Biskup (red.), Wybitni ludzie dawnego Torunia, 1982, s. 89 [dostęp 2024-10-16].
Jerzy Domasłowski: Wyposażenie wnętrza. W: Jerzy Domasłowski, Jarosław Jarzewicz: Kościół Najświętszej Marii Panny w Toruniu. Toruń: 1998. ISBN 83-87639-06-0.
Sławomir Kalembka: Toruńskie pomniki Kopernika. W: Józef Poklewski (red.): Artyści w dawnym Toruniu. Warszawa-Poznań-Toruń: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985.
Adam Kucharski, Kazimierz Maliszewski: Rubinkowski Jakub Kazimierz. W: Krzysztof Mikulski (red.): Toruński Słownik Biograficzny. T. 5. Toruń: 2007.
Kazimierz Maliszewski: Jakub Kazimierz Rubinkowski (1668 – 1749), poczmistrz królewski, rajca i burgrabia toruński, [w:] Wybitni ludzie dawnego Torunia pod red. Mariana Biskupa. Warszawa – Poznań – Toruń: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, s. 89–96.
Magdalena Niedzielska: Toruńskie cmentarze. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1992. ISBN 83-85196-66-8.
.jpg)
