Joe Gans, właśc. Joseph Gant (ur. 25 listopada1874 w Baltimore, zm. 10 sierpnia1910 tamże[1]) – amerykański bokser, zawodowy mistrz świata kategorii lekkiej, uznawany za jednego z najwybitniejszych pięściarzy tej kategorii w historii.
Był pierwszym Afroamerykaninem, który zdobył pas zawodowego mistrza świata w boksie. Był znany ze znakomitej techniki i przemyślanego sposobu walki. Obdarzony doskonałym wyczuciem dystansu, unikał ciosów przeciwnika i z powodzeniem kontratakował[2].
Pierwsze walki zawodowe Gans stoczył w 1891. W 1895 i 1897 dwukrotnie zremisował z Youngiem Griffo. Po odniesieniu serii zwycięstw ze znanymi przeciwnikami, które spowodowały, że był uważany za „czarnego” mistrza świata wagi lekkiej, zmierzył się w walce o uniwersalny tytuł 23 marca 1900 w Nowym Jorku z posiadaczem mistrzowskiego pasa Frankiem Erne. Przegrał w 12. rundzie wskutek kontuzji oka, która uniemożliwiała mu dalszą walkę[3]. W tym samym roku Gans m.in. pokonał Younga Griffo przez techniczny nokaut w 8. rundzie i przegrał przez nokaut w 2. rundzie z Terrym McGovernem.
12 maja 1902 w Fort Erie w Kanadzie Gans znokautował Franka Erne już w 1. rundzie i został nowym mistrzem świata w wadze lekkiej[4]. Wielokrotnie bronił zdobytego tytułu, przy czym dokładne ustalenie, stawką których walk było mistrzostwo świata, jest trudne, ponieważ nie było w tym czasie organizacji zarządzającej prawami do tytułu mistrza świata. Poniżej znajduje się wykaz skutecznych walk Gansa w obronie mistrzostwa:
Na szczególną wzmiankę zasługuje walka Gansa z Battlingiem Nelsonem z Danii, który był uważany wówczas za najwybitniejszego białego boksera w wadze lekkiej. Promotorem tego pojedynku był Tex Rickard. 3 września 1906 Gans dominował w walce, mając dwukrotnie Nelsona na deskach. W 33. rundzie Gans złamał prawą rękę, ale kontynuował pojedynek. Nelson nie widział na lewe oko i obficie krwawił, gdy w 42. rundzie celowo uderzył Gansa poniżej pasa i został zdyskwalifikowany. Był to najdłuższy pojedynek o tytuł mistrza świata w historii walk według Queensberry Rules[14][19].
Joe Gans
Oprócz walk w obronie pasa mistrza świata w wadze lekkiej Gans stoczył w tych latach wiele innych pojedynków z cięższymi od siebie przeciwnikami. 8 grudnia 1903 w Bostonie pokonał go Sam Langford. 30 września 1904 w San Francisco Gans zremisował z mistrzem świata w wadze półśredniej Joe Walcottem; nie jest jasne, czy tytuł w wadze półśredniej był stawką tego pojedynku[20]. 19 maja 1905 zremisował z Mikiem „Twin” Sullivanem, a 19 stycznia 1906 w San Francisco znokautował go w 15. rundzie odbierając mu tytuł mistrza świata w wadze półśredniej[21]. Wygrał z nim również w kolejnej walce 17 marca tego roku. Nie bronił jednak tytułu w wadze półśredniej, koncentrując się na utrzymaniu pasa w wadze lekkiej. 15 czerwca 1906 stoczył walkę no decision z Harrym Lewisem.
4 lipca 1908 w Colma Gans stracił tytuł mistrza świata w wadze lekkiej, gdy Battling Nelson znokautował go w 17. rundzie[22]. W tym czasie Gans odczuwał już skutki gruźlicy. Nelson wygrał również w kolejnej walce przez nokaut w 21. rundzie[23]. Potem Gans stoczył tylko jedną walkę w 1909 i zmarł w następnym roku na gruźlicę.
James B. Roberts, Alexander G. Skutt: The Boxing Register. International Hall of Fame Official Record Book. Wyd. 4. Ithaca: McBooks Press, Inc., 2006, s. 124-125. ISBN 978-1-59013-121-3. (ang.).
