Krasnorosty (Rhodophyta) – typ (gromada) wyspecjalizowanych glonów należących do królestwa roślin, liczący ok. 5 tysięcy gatunków wyraźnie odrębnych od protistów. W aktualnych ujęciach jeden z trzech kladów bazowych supergrupy Archaeplastida. Jak sama nazwa krasnorostów wskazuje, oprócz chlorofilu (a i d) zawierają także inne barwniki, a mianowicie czerwoną fikoerytrynę i niebieską fikocyjaninę.
Materiałem zapasowym krasnorostów są: wielocukier „skrobia krasnorostowa”, florydozydy i substancje lipidowe. Cechą charakterystyczną krasnorostów jest brak stadium wiciowego, odróżniający je od większości glonów (wici nie posiadają nawet plemniki). Ściana komórkowa zbudowana jest z dwóch warstw, wewnętrznej celulozowej i zewnętrznej pektynowej, która jest wysycona substancjami zapobiegającymi wysychaniu, takimi jak: kwas alginowy, galaktozy: karagen, ksylan, mannan, agar, porfyran i furcela. Plastydy krasnorostów zawierają pojedyncze tylakoidy podobne do tylakoidów sinic, a odmienne od „ułożonych” w stosy tylakoidów innych glonów. Krasnorosty rozmnażają się na drodze oogamii, poprzez nieruchome gamety męskie (spermacja) i nieruchome gamety żeńskie (karpogonia). Podczas rozmnażania płciowego do lęgni zasysane są poprzez włostek gamety męskie zawarte w plemni.
Większość krasnorostów to glony morskie, bentosowe, ale zdarzają się też epifity, a nawet pasożyty lub organizmy słodkowodne (np. żabirośl Batrychospermum[1]). Formy podobne do koralowców, o ścianach inkrustowanych węglanem wapnia lub magnezu mają znaczenie dla kształtowania wapiennych raf koralowych (koralka Corallina, skalinek Lithotamnion). Żyją w środowisku wodnym.
Najstarszym znanym przedstawicielem krasnorostów (a zarazem najstarszym znanym eukariontem i organizmem rozmnażającym się płciowo) jest Bangiomorpha pubescens z proterozoiku, sprzed około 1,2 mld lat[2].
Głównym produktem jest agar-agar.
Systematyka
Podział krasnorostów oparty na kryteriach filogenetycznych nie jest znany[3]. Starsze podziały i stosowane obecnie uważane są za konstrukcje sztuczne oraz prowizoryczne. Zazwyczaj w gromadzie krasnorostów wyróżnia się trzy klasy (wg starszej klasyfikacji tylko dwie pierwsze):
Przedstawicielami krasnorostów są m.in. chrząstnica kędzierzawa (Chondrus crispus) znana również jako mech irlandzki, rurecznica (Polypsiphonia), widlik (Furcellaria) oraz gatunek wykorzystywany w kuchni chińskiej i japońskiej: szkarłatnica delikatna (Porphyra tenera)[1].
Przemiana pokoleń
U roślin przemiana pokoleń ma zwykle następujący cykl: g-s-g-s-g-s-g-s..., gdzie g to gametofit, a s to sporofit.
Krasnorosty są jedynym wyjątkiem ponieważ u nich przemiana ma następujący schemat: g-s-s-g-s-s-g. Pełny cykl życiowy obejmuje trzy pokolenia:
- haploidalny gametofit, na którym znajdują się gametangia: męskie – spermatangia; żeńskie – karpogonia
- diploidalny karposporofit powstający z zygoty i rozwijający się na gametoficie i wytwarzający diploidalne zarodniki karpospory
- powstający z kiełkujących karpospor diploidalny tetrasporofit wytwarzający w wyniku mejozy haploidalne zarodniki tetraspory, z których powstają haploidalne gametofity.
Przypisy
- ↑ a b praca zbiorowa pod redakcją Krzysztofa Spalika: Biologia. Podręcznik do liceum ogólnokształcącego. Kształcenie w zakresie rozszerzony część 1, tom 1. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2002, s. 194–195. ISBN 83-02-08191-4.
- ↑ Nicholas J. Butterfield. Bangiomorpha pubescens n. gen., n. sp.: implications for the evolution of sex, multicellularity, and the Mesoproterozoic/Neoproterozoic radiation of eukaryotes. „Paleobiology”. 26 (3), s. 386–404, 2000. DOI: 10.1666/0094-8373(2000)026%3C0386:BPNGNS%3E2.0.CO;2. (ang.).
- ↑ Adl, S.M., Simpson, A.G.B., Farmer, M., & 25 innych 2005. The new higher-level classification of eukaryotes with emphasis on the taxonomy of protists. Journal of Eukaryotic Microbiology, 52, 399-451.
Identyfikatory zewnętrzne:
