Little America (stacja antarktyczna)

Little America
	; Częściowo ukończona Little America V, 21 stycznia 1956 r.
Przynależność państwowa	Stany Zjednoczone
Data założenia	1928
	Położenie na mapie Antarktyki Little America
	77°30′S 162°00′W/-77,500000 -162,000000
	Multimedia w Wikimedia Commons

Little America – nazwa pięciu kolejnych stacji polarnych należących do Stanów Zjednoczonych, które znajdowały się na Lodowcu Szelfowym Rossa u wybrzeża Antarktydy.

Historia

Stacje znajdowały się w pobliżu Zatoki Wielorybiej na powierzchni lodowca szelfowego, na północ od Wyspy Roosevelta. Pierwsze dwie bazy służyły wyprawom Richarda Byrda z lat 1928-1930 i 1933-1935. W pierwszej z nich powstał film With Byrd at the South Pole, o wyprawie Byrda na biegun południowy. Little America III, zwana też West Base, działała w latach 1939-1941, w służbie United States Antarctic Service^[1]. Opuszczona, zbliżała się wraz z lodowcem ku otwartemu morzu. Na początku lat 60. szczątki tej stacji na pływającej górze lodowej dostrzeżono z jednego z przepływających tamtędy lodołamaczy^[2]. Little America IV była bazą Operacji Highjump w latach 1946-1947^[1].

Little America V

Little America V powstała na potrzeby Międzynarodowego Roku Geofizycznego w ramach Operacji Deep Freeze, działała od 4 stycznia 1956 do 31 grudnia 1959. Pełniła w tym czasie rolę głównej amerykańskiej stacji badawczej na Antarktydzie. Tak jak w przypadku poprzednich stacji, kluczową rolę w jej powstaniu i organizacji miał wiceadmirał Byrd. Tworzyły ją pomarańczowe budynki z prefabrykatów. Pracownicy z tej stacji budowali także położoną w głębi lądu stację Byrd, również zimą, gdy temperatura spadła do −61 °C. Po zamknięciu Little America V rolę głównej amerykańskiej bazy na kontynencie przejęła stacja McMurdo, wcześniej służąca jako lotnisko dla samolotów odbywających loty do stacji na biegunie południowym^[1]^[3].

Los stacji

Ruch lodowca szelfowego nieuchronnie oznaczał zniszczenie położonych na nim stacji. Lód na którym znajdowała się stacja przemieszczał się w stronę czoła lodowca, gdzie następuje jego cielenie. Jeszcze w latach 50. XX wieku część stacji Little America IV oderwała się od lodowca, dryfując w głąb oceanu. W 1987 roku od tej części Lodowca Szelfowego Rossa odłamała się jedna z największych w historii gór lodowych – obecnie miejsce, gdzie znajdowały się te stacje, nie istnieje^[3]^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c U.S. Stations and Camps in Antarctica. NASA Quest, 2009-06-12. [dostęp 2016-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-02-09)].
↑ (e). Popłynęła baza. „Poznaj Świat”. R. XII (nr 5 (138)), s. 27, maj 1964. Polskie Towarzystwo Geograficzne. (pol.).
↑ ^a ^b Navy comes to build first bases; Little America to be primary station. „The Antarctic Sun”, s. 8–9, 2005-12-25. (ang.).
↑ Bay of Whales, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-02-08] (ang.).