Działalność zgromadzenia koncentruje się na pracy wychowawczej wśród dzieci i młodzieży szczególnie zaniedbanej moralnie i materialnie. Zgromadzenie prowadzi kilka domów dziecka oraz oratoria, w których dzieci otrzymują pomoc w nauce, w rozwiązywaniu własnych problemów wychowawczych, a często także posiłek. Pracy wychowawczej służą liczne kolonie i obozy wakacyjne, różne grupy i ruchy działające przy placówkach zakonnych, praca katechetyczna i duszpastersko-rekolekcyjna. W pracy duszpasterskiej michalici starają się nieść ewangelię środowiskom szczególnie zaniedbanym religijnie. W działalności wychowawczej kładą nacisk na naukę pracowitości i oszczędności, wytrwałości, a także ukazywanie wartości i piękna życia, w którym człowiek stawia Boga na pierwszym miejscu. W celu ewangelizacji Zgromadzenie założyło Wydawnictwo Michalineum i wydaje czasopisma „Powściągliwość i Praca” oraz „Któż jak Bóg!”.
Dzieła apostolskie
Zgromadzenie prowadzi różnego rodzaju posługi apostolskie:
wychowanie dzieci i młodzieży, zwłaszcza najbiedniejszej i osieroconej,
duszpasterstwo ze szczególnym uwzględnieniem ludzi materialnie i religijnie zaniedbanych,
Postulat to wstępny etap formacji. Trwa od kilku tygodni do roku (roczny postulat dotyczy głównie kandydatów na braci) i może się odbywać w każdym domu Zgromadzenia, chociaż najczęściej postulanci odbywają go w domu Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie. W tym czasie przełożeni przyglądają się postulantom, a postulanci życiu zakonnemu. Poznają modlitwy i zwyczaje zakonne, wdrażają się w rozwój życia duchowego.
Nowicjat rozpoczyna się 8 września i trwa rok. Związany jest z Pawlikowicami. Nowicjuszami opiekuje się mistrz nowicjatu, wspomagany przez socjusza. Dbają oni o rozwój kandydatów na trzech płaszczyznach: duchowej, intelektualnej i fizycznej. Zgromadzenie posiada w Pawlikowicach gospodarstwo rolne, co gwarantuje możliwość wykonywania urozmaiconych prac. Nowicjusze słuchają też wykładów na temat Pisma Świętego, duchowości, historii i Konstytucji Zgromadzenia. 8 grudnia nowicjusze otrzymują sutanny. Nowicjat trwa rok i kończy się egzaminem kanonicznym. Ostatnim aktem wieńczącym nowicjat jest złożenie pierwszych ślubów zakonnych. Potem co roku ponawia się śluby czasowe na okres jednego roku, by w końcu złożyć śluby wieczyste.
Klerycy mieszkają w Krakowie, w domu przy ul. Kazimierza Wielkiego. Dojeżdżają codziennie na wykłady do Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy na Stradom. Przez pierwsze dwa lata alumni studiują głównie filozofię. Po drugim roku przerywają naukę i udają się na roczną praktykę wychowawczą. Pomagają w ośrodkach szkolnych, domach dziecka, oratoriach. Po powrocie z praktyki, przez następne 4 lata studiują teologię. Studia kończą się obroną pracy magisterskiej na ostatnim, szóstym roku. Wtedy też otrzymują święceniaprezbiteratu.
Bracia po postulacie i rocznym nowicjacie otrzymują dekret kierujący ich do pracy w jednej z placówek Zgromadzenia, gdzie nadal są zobowiązani do pogłębiania łączności z Bogiem. Okres pierwszych pięciu lat nazywany jest junioratem.
Herb Zgromadzenia
Herb ma kształt kolistej tarczy z polem dwudzielnym w słup. W pobocznicy prawej znajduje się czerwony miecz o głowni płomienistej, który jest atrybutem Św. Michała Archanioła i wyraża pierwsze hasło duchowości michalickiej „Któż jak Bóg”. W pobocznicy lewej znajdują się trzy kłosy z lekka ku górze w lewą stronę, nad którymi umiejscowiona została lilia. Kłosy znane są heraldyce i symbolizują dobrobyt, bogactwo i oszczędność. Lilia w wymiarze duchowym wskazuje na czystość i niewinność i koresponduje z cnotą powściągliwości, dla której nie wypracował się odrębny symbol. Te dwa znaki: kłosy i lilia, oddają drugie hasło michalickiej duchowości – „Powściągliwość i pracę”. Herb został zaprojektowany przez Adama Hanczakowskiego w jego pracy dyplomowej, pisanej w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.
Strój michalitów
Strój michalitów stanowi czarny habit bez zewnętrznych guzików, przepasana czarnym pasem. Nowicjusze otrzymują sutannę już w grudniu (zwyczajowo 8 grudnia), w trakcie nowicjatu.
Parafie michalickie
Obecnym Ojcem Generałem Zgromadzenia jest ks. Dariusz Wilk, któremu XII Kapituła Generalna w maju 2022 r. powierzyła tę funkcję na kolejną, 6-letnią kadencję.