Nowotworowe komórki macierzyste (ang. cancer stem cells, CSCs) – jest to teoria zakładająca występowanie inicjalnych, niezróżnicowanych komórek nowotworowych obecnych w guzach i nowotworach układu krwiotwórczego, mających możliwość przekształcania się we wszystkie rodzaje komórek nowotworowych tworzących masę nowotworową.
Jedna z teorii wyjaśniających proces nowotworzenia zakłada, że rakowe komórki macierzyste są prekursorami innych komórek nowotworowych i odgrywają kluczową rolę w powstawaniu raka. Komórki te, w przeciwieństwie do innych komórek rakowych, są rakotwórcze (same w sobie mają zdolność do wywoływania raka). Podejrzewa się, że CSCs są przyczyną występowania przerzutów i nawrotów choroby nowotworowej.
Teoria o rakowych komórkach macierzystych zakłada, że konwencjonalna chemioterapia przeciwnowotworowa niszczy odróżnicowane i różnicujące się komórki budujące guza, które nie są zdolne do tworzenia nowych komórek rakowych. Natomiast rakowe komórki macierzyste, które mogą dzielić się i dawać początek nowym guzom, często są zdolne przeżyć terapię[1][2][3][4][5]. Może to być powodem nawracania choroby nowotworowej. W związku z tym rakowe komórki macierzyste są potencjalnym celem terapii nowotworowej. Prawdopodobnie niektóre leki niszczą rakowe komórki macierzyste dużo skuteczniej niż inne, np. salinomycyna w nowotworach piersi u myszy niszczy ich 100 razy więcej niż paklitaksel[6].
Przypisy
↑G. Bertolini, L. Roz, and L. Roz, “Highly tumorigenic lung cancer CD133+ cells display stem-like features and are spared by cisplatin treatment,” Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, vol. 106, no. 38, pp. 16281–16286, 2009.
↑S. P. Hong, J. Wen, S. Bang, S. Park, and S. Y. Song, “CD44-positive cells are responsible for gemcitabine resistance in pancreatic cancer cells,” International Journal of Cancer, vol. 125, no. 10, pp. 2323–2331, 2009.
↑S. J. Dylla, L. Beviglia, and L. Beviglia, “Colorectal cancer stem cells are enriched in xenogeneic tumors following chemotherapy,” PLoS ONE, vol. 3, no. 6, Article ID e2428, 2008.
↑M. R. Loebinger, A. Giangreco, and A. Giangreco, “Squamous cell cancers contain a side population of stem-like cells that are made chemosensitive by ABC transporter blockade,” British Journal of Cancer, vol. 98, no. 2, pp. 380–387, 2008.
↑Q. Zhang, S. Shi, Y. Yen, J. Brown, J. Q. Ta, and A. D. Le, “A subpopulation of CD133+ cancer stem-like cells characterized in human oral squamous cell carcinoma confer resistance to chemotherapy,” Cancer Letters, vol. 289, no. 2, pp. 151–160, 2009.