Obwód kubański został utworzony 8 lutego 1860 roku w ramach reform administracyjnych przeprowadzanych przez cesarza Aleksandra II[3]. 19 listopada 1860 Rosyjskie Ministerstwo Wojny powołało do życia oddziały Kozaków kubańskich, które powstały z przekształcenia wojsk Kozaków Wojska Czarnomorskiego[3]. Ich stolicą uczyniono Jekaterynodar[3]. Od zachodu granice obwodu ustalało Morze Azowskie, Cieśnina Kerczeńska i skrawek wybrzeża Morza Czarnego[4]. Od południa obwód graniczył z gubernią czarnomorską i gubernią kutaiską, od wschodu z obwodem terskim, a od północy z Obwodem Wojska Dońskiego[4]. 30 grudnia 1869 roku wprowadzono nowy podział administracyjny obwodu[5]. Został podzielony na pięć oddziałów: batałpaszyński, jejski, jekaterynodarski, majkopski i temriucki[5]. W 1888 roku oddziałów było już osiem, oprócz wymienionych pięciu utworzono jeszcze kaukaski i łabiński, a w późniejszych latach nazwę temriuckiego zmieniono na tamański[5]. Pod koniec XIX wieku Kozacy byli właścicielami 73,6% areału ziemi w regionie[6]. Od 1861 do 1901 roku liczba ludności w obwodzie zwiększyła się o ponad milion[6]. Druga połowa XIX wieku to także dynamiczny rozwój ekonomiczny regionu, czemu sprzyjało utworzenie pierwszych linii kolejowych[6]. W 1900 roku oddano do użytku linię kolejową z Jekaterinodaru do Stawropola[6]. Zaczął się także rozwijać przemysł naftowy[6].
Na początku XX wieku liczba mieszkańców wynosiła 2 731 100[11].
Podział administracyjny
Obwód kubański podzielony był początkowo na pięć oddziałów, których liczba w wyniku kolejnych reform administracyjnych i przekształceń wzrosła do siedmiu[5]. Na początku XX wieku podział administracyjny obwodu kubańskiego wyglądał następująco:
