Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Oszustwa archeologiczne

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2015-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Archeologiczne oszustwo – mistyfikacja, fałszerstwo w dziedzinie nauk archeologicznych powodowana najczęściej żądzą sławy i zysku oraz zwiększenia zainteresowania danym obszarem kulturowym. Działania te polegają na sztucznym preparowaniu znalezisk lub naginaniu bądź dopasowywaniu faktów historycznych pod obmyśloną wcześniej historię[1]. Często połączone są z wykorzystaniem tajemniczości znalezisk i pozornym dodawaniem im mistycyzmu, co wykorzystywane jest do zwrócenia uwagi i rozsławienia znaleziska w mediach.

Sfałszowane materiały niejednokrotnie osiągały zawrotne ceny na aukcjach nieświadomych kolekcjonerów. Z fałszerstwami archeologicznymi mamy do czynienia nie tylko podczas wykopalisk, czy prywatnych znalezisk, ale również w przypadku wszelkich archeologicznych eksponatów muzealnych. Dzieje się tak dlatego, że obiektem działań oszustów archeologicznych może być niemal wszystko – od teorii po rzeczy namacalne i niemal z każdej epoki.

Obiekty fałszerstw

  • szczątki kopalne organizmów (w tym ludzi) i ich lokacje
  • szczątki obiektów architektonicznych i ich lokacje
  • obiekty sztuki (rzeźby, freski, obrazy)
  • historie i niepotwierdzone hipotezy
  • czasem również cały teren wykopalisk stanowić może mistyfikację

Najczęstsze sposoby fałszerstw

(używane osobno bądź razem)

  • zmiana bądź pomijanie faktów
  • fałszowanie dowodów historycznych: naginanie historii na użytek własnych koncepcji
  • dodawanie zmyślonej historii obiektów, zdarzeń, miejsc
  • sztuczne postarzanie
  • podkładanie oryginalnych znalezisk na nieoryginalne miejsca archeologiczne
  • fałszowanie starych obiektów poprzez łączenie ich z innymi i nadawanie nowych znaczeń
  • tworzenie całkowitych falsyfikatów (kopie obrazów, tworzenie nowych „znalezisk”)

Wybrane oszustwa archeologiczne

Znani oszuści i osoby które dokonały przekłamań archeologicznych

Tematy kontrowersyjne

Przypisy

  1. ↑ Bartłomiej Gadecki, Przestępstwo fałszerstwa zabytku, „Ochrona Zabytków 56/1 (240), 107-110”, 2008.
  2. ↑ j.chyla, Boskie Dłonie – historia najsłynniejszego archeologa-fałszerza [online], 28 czerwca 2021 [dostęp 2023-02-23] (pol.).
  3. ↑ La verdadera historia de Brígido Lara, el “falsificador” de arte prehispánico que engañó al mundo [online], sdpnoticias [dostęp 2023-02-23] (ang.).
  4. ↑ Oskar K. Rabinowicz, The Shapira Scroll: A Nineteenth-Century Forgery, „The Jewish Quarterly Review”, 56 (1), 1965, s. 1–21, DOI: 10.2307/1453329, ISSN 0021-6682, JSTOR: 1453329 [dostęp 2023-02-23].
  5. ↑ Callum Hoare, Egypt archaeologists in furious debate over Tutankhamun's mask [online], Express.co.uk, 11 sierpnia 2021 [dostęp 2023-02-23] (ang.).

Linki zewnętrzne

Read other articles:

Tiberio

Para otros usos de este término, véase Tiberio (desambiguación). «Tiberio Claudio Nerón» redirige aquí. Para otras acepciones, véase Tiberio Claudio Nerón (desambiguación). Tiberio Emperador romano Busto del emperador TiberioEmperador del Imperio romano 17 de septiembre de 14-16 de marzo de 37(22 años y 180 días)Predecesor César AugustoSucesor CalígulaInformación personalNombre completo Tiberius Iulius Caesar Tiberius Claudius Nero(de nacimiento)Nacimiento 16 de novie...

 

Besowo, Kepung, Kediri

BesowoDesaNegara IndonesiaProvinsiJawa TimurKabupatenKediriKecamatanKepungKode pos64293Kode Kemendagri35.06.18.2003 Luas... km²Jumlah penduduk6487 jiwaKepadatan... jiwa/km² Untuk desa di Kabupaten Tuban, lihat Besowo, Jatirogo, Tuban. Besowo adalah desa yang berada di kecamatan Kepung, Kabupaten Kediri, Jawa Timur, Indonesia. Besowo terletak 40KM diTenggara dari Pusat Pemerintahan Kabupaten Kediri. Besowo mempunyai 8 Dusun yaitu: Kenteng Timur Kenteng Barat Besowo Timur Besowo Krajan S...

 

Jakarta Popsivo Polwan

Jakarta Popsivo PolwanNama lengkapJakarta Popsivo PolwanNama pendekPopsivoDidirikan2007PemilikKepolisian Negara Republik IndonesiaPelatih Chamnan DokmaiKapten Niverka MarteLigaProligaLivoli Divisi Utama2023ke-5 Jakarta Popsivo Polwan adalah sebuah klub bola voli putri Indonesia yang dimiliki oleh Kepolisian Negara Republik Indonesia.[1] Klub ini berkompetisi pada kompetisi putri Proliga sejak 2007 dan Livoli Divisi Utama.[2] Klub ini telah menjadi juara tiga kali di Proliga pa...

Men (dios)

Busto of Mēn. (Museo de las Civilizaciones Anatolias, Ankara). Men a caballo, estatuilla de terracota, siglo III, Arthur M. Sackler Museum, Harvard University. Moneda con la representación del dios Men, de la Ancyra romana, mediados del siglo III. Relieve romano del Men frigio, representado con el característico gorro (siglo II, Museo Británico). Men o Mēn (en griego Μήν, mes, luna; en latín Mensis y presumiblemente influenciado por el avéstico måŋha) fue un antiguo...

 

كيلر (ون بيس)

  لمعانٍ أخرى، طالع كيلر (توضيح). كيلر المسلسل ون بيس الملف الشخصي الجنس ذكر  [لغات أخرى]‏  العالم الخيالي عالم ون بيس  [لغات أخرى]‏  معلومات النشر الظهور الأول في المانغا الفصل 498 في الأنمي الحلقة 392 المبتكر إيتشيرو أودا الصوت بواسطة باليابانية: كينجي

 

Manasija

Biara ManasijaGereja biara dengan menara Despot utamaInformasi biaraNama lengkapМанастир МанасијаNama lainResava (Ресава)OrdoSerbian OrthodoxDidirikan1406-1418Didedikasikan kepadaTritunggal KudusTokohPendiriStefan LazarevićSitusLokasiDespotovac, SerbiaReruntuhan yang terlihatStefan LazarevićVuk LazarevićAkses publikYa manasija.rs Manasija (pelafalan Serbia: [manǎsija]), juga dikenal sebagai Resava ([rɛ̌saʋa]) (bahasa Serbia: Манасија, Ресава...

8-simplex honeycomb

8-simplex honeycomb (No image) Type Uniform 8-honeycomb Family Simplectic honeycomb Schläfli symbol {3[9]} Coxeter diagram 6-face types {37} , t1{37} t2{37} , t3{37} 6-face types {36} , t1{36} t2{36} , t3{36} 6-face types {35} , t1{35} t2{35} 5-face types {34} , t1{34} t2{34} 4-face types {33} , t1{33} Cell types {3,3} , t1{3,3} Face types {3} Vertex figure t0,7{37} Symmetry A ~ 8 {\displaystyle {\tilde {A}}_{8}} ×2, [[3[9]]] Properties vertex-transitive In eighth-dimensional Euclide...

 

Maria Immaculata Suparni

Maria Immaculata SuparniPa Sahli Tk. II LH Sahli Bidang Wassus dan LH Panglima TNIMasa jabatan30 September 2022 – 31 Mei 2023PendahuluBerlin GermanyPenggantiWawan TjahjonoKomandan Pusat Pendidikan Korps Wanita Angkatan DaratMasa jabatan25 Juni 2020 – 30 September 2022PendahuluWinarniPenggantiSri Esti Hariyati Informasi pribadiLahir14 Mei 1967 (umur 56)Semarang, Jawa TengahAlma materSepa PK TNI (1990)Karier militerPihak IndonesiaDinas/cabang TNI Angkatan DaratPa...

 

إحصائيات كأس العالم 2022

تحتاج هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر إضافية لتحسين وثوقيتها. فضلاً ساهم في تطوير هذه المقالة بإضافة استشهادات من مصادر موثوقة. من الممكن التشكيك بالمعلومات غير المنسوبة إلى مصدر وإزالتها. (ديسمبر 2022) كأس العالم 2022 هي بطولة دولية لكرة القدم للرجال تقام بين 20 نوفمبر و18 ديس�...

Lina Inverse

Fictional character Lina InverseSlayers characterLina Inverse in Granblue Fantasy[1]First appearanceSlayers novel series (1989)Created byHajime KanzakaRui AraizumiVoiced by Japanese Megumi Hayashibara English Lisa Ortiz Cynthia Martinez In-universe informationTitleLina the PinkOccupationAdventurer sorceressFamilyLuna Inverse (older sister) Lina Inverse (リナ・インバース, Rina Inbāsu) is a fictional character and the main protagonist of the comic fantasy-themed light novel, ma...

 

TV Xuxa

Brazilian TV series or program TV XuxaGenreChildrenGame showMusicTalk showDirected byBoninhoMário Meirelles[1]Opening themeTV Xuxa no arCountry of originBrazilOriginal languagePortugueseNo. of seasons9No. of episodes1.000ProductionRunning time95 minutesOriginal releaseNetworkRede GloboRelease4 April 2005 (2005-04-04) –25 January 2014 (2014-01-25)[2]Related Xuxa no Mundo da Imaginação(2002-2004) Xuxa Meneghel(2015-2016) TV Xuxa was a children's program ...

 

Sirup (film)

1990 Danish filmSirupDirected byHelle RyslingeCinematographyDirk BrüelMusic byPeer RabenRelease date 1990 (1990) CountryDenmark Sirup is a 1990 Danish drama film written and directed by Helle Ryslinge.[1] It was entered into the main competition at the 47th Venice International Film Festival.[2] Plot Lasse Jager, a salesman at a Danish convenience store, decides to move to the fictional village of Raker, Minnesota, home to a large Danish diaspora. Lasse meets and marries...

White House Executive Chef

Chef for the White House White House Chef redirects here. For the pastry chef, see White House Executive Pastry Chef. Cristeta Comerford, the White House Executive Chef since 2005 The White House Executive Chef is the individual responsible for managing the kitchens, and for planning and preparing of all menus and meals for the president of the United States and the first family, which includes their private meals, their private entertaining, and official state functions at the White House in...

 

Synods of Westminster

Council of London redirects here. For the authority that governs the city of London, see Greater London Authority. Legatine Council in London, 1237 Synods of Westminster were certain of the more important ecclesiastical councils held within the present bounds of London. Though the precise locality is occasionally uncertain, the majority of the medieval synods assembled in the chapter-house of old St Paul's, or the former chapel of St Catherine within the precincts of Westminster Abbey or at L...

 

Bengkulu

Halaman ini berisi artikel tentang provinsi. Untuk kota bernama sama, lihat Kota Bengkulu. Untuk Kegunaan lain, lihat Bengkulu (disambiguasi). Bengkulu BangkahuluBencoolenKulauProvinsiTranskripsi bahasa Rejang dan Melayu Bengkulu • Aksara Rejangꤷꥍꥏꤰꥈꤾꥈ • Abjad JawiبڠكولوDari atas searah jarum jam: Padma raksasa, Tabot, Rumah Pengasingan Soekarno, Benteng Marlborough BenderaLambangJulukan: Bumi RafflesiaMotto: Sekundang Setungguan Seiy...

Damned (novel)

Damned Doubleday coverAuthorChuck PalahniukCover artistRodrigo CorralCountryUnited StatesLanguageEnglishPublisherJonathan CapePublication dateSeptember 1, 2011Media typePrint (hardcover)Pages247ISBN978-0-224-09115-2Preceded byTell All Followed byInvisible Monsters Remix  Damned is a 2011 novel by Chuck Palahniuk. A sequel to the novel, Doomed, was released in 2013. Plot The novel opens with 13-year-old Madison Maddy Spencer waking in Hell, unsure of the details s...

 

Brown Skin Girl

2019 single by Beyoncé, Saint Jhn and Wizkid featuring Blue Ivy Carter Brown Skin GirlSingle by Beyoncé, Saint Jhn and Wizkid featuring Blue Ivy Carterfrom the album The Lion King: The Gift ReleasedJuly 23, 2019 (2019-07-23)Recorded2019GenreR&B[1]Length4:08Label Parkwood Columbia Songwriter(s) Beyoncé Carlos St. John Adio Marchant Shawn Carter P2J Stacy Barthe Anathi Mnyango Michael Uzowuru Producer(s) P2J Beyoncé Beyoncé singles ch...

 

U-251

U-251 История корабля Государство флага  Нацистская Германия Порт приписки Киль, Кристиансанн, Киркенес, Тронхейм, Нарвик Спуск на воду 26 июля 1941 Выведен из состава флота 19 апреля 1945 Современный статус потоплена Основные характеристики Тип корабля средняя ДПЛ Обозначен...

Arabic language in the United States

Arabic written and spoken in the United States An Arabic warning sign at the Detroit People Mover Grand Circus Park station Arabic speakers in the US Year Speakers 1910a 32,868 1920a 57,557 1930a 67,830 1940a 50,940 1960a 49,908 1970a 73,657 1980a 251,409 1990[1] 355,150 2000[2] 614,582 2010[3] 864,961 2014[4] 1,117,304 ^a Foreign-born population only[5][6] Arabic speakers in the United States by states in 2010[3] State Arabic speake...

 

Cozonac

Sweet leavened bread, traditional to Romania and Bulgaria This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Cozonac – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (March 2013) (Learn how and when to remove this template message) CozonacRomanian cozonac with raisins and walnut fillingAlternative namesBulgarian: ...

 
Kembali kehalaman sebelumnya