3 czerwca 1992 roku został pierwszym Nadzwyczajnym i Pełnomocnym Ambasadorem Republiki Białorusi w Republice Federalnej Niemiec[4]. Ze stanowiska został usunięty 28 listopada 1994 roku przez prezydenta Alaksandra Łukaszenkę[5].
Działalność społeczna i polityczna przełomu lat 80. i 90.
Piotr Sadouski aktywnie pracował społecznie. W Fundacji Kultury stał na czele komisji językowej, a następnie wchodził w skład komisji rządowej ds. napisania ustawy o językach. Czytał wykłady dla dziennikarzy i lektorów w radiu i telewizji. Współpracował w Ministerstwem Oświaty przy tworzeniu białoruskojęzycznych klas w szkołach i przy pisaniu programów nauczania. Na spotkaniach z kolektywami pracowniczymi przedstawiał komentarze do oficjalnych informacji i statystykę gospodarczą[2].
16 października 1988 roku wziął udział w zjeździe w Czerwonym Kościele w Mińsku, na którym utworzono Komitet Organizacyjny Białoruskiego Frontu Ludowego – pierwszej antykomunistycznej i niepodległościowej organizacji na Białorusi przełomu lat 80. i 90. Sadouski wszedł w skład Komitetu i został wybrany na stanowisko jego skarbnika. Następnego dnia w Mińskim Instytucie Pedagogicznym, w którym pracował, odbyło poszerzone posiedzenie jego rady naukowej, na którym został publicznie napiętnowany i potępiony przez władze placówki za udział w zjeździe BFL. Mimo tego, nie został wyrzucony z pracy – za jego usunięciem głosowało 14 członków rady, przeciwko – 47. Wraz z Sadouskim, potępiony został także jego kolega z katedry, który również uczestniczył w zjeździe BFL – Wincuk Wiaczorka. Nie był on jednak obecny na posiedzeniu rady[2].
Za zbiórkę pieniędzy na BFL – niezarejestrowaną organizację o charakterze antysowieckim – Sadouski był wzywany do prokuratury, przesłuchiwany, otrzymywał też telefoniczne pogróżki. Podczas jednego ze spotkań z milicją powiedziano mu, że wiele osób jest nieżyczliwie nastawionych do BFL, na przykład weterani wojny w Afganistanie, i że milicja nie może gwarantować mu osobistego bezpieczeństwa. Dokonywano także nacisków na jego brata, aby ten przekonał go do odejścia z polityki[2].
Działalność parlamentarna
W 1990 roku został deputowanym ludowym do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR z Adzincouskiego Okręgu Wyborczego Nr 46 miasta Mińska. Wchodził w skład Prezydium Rady Najwyższej (1990–1992). Pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Rady Najwyższej ds. Międzynarodowych i Zewnętrznych Więzi Gospodarczych (1990–1992), był też jej członkiem (1995–1996). Wchodził w skład Komisji Mandatowej Rady Najwyższej i Komisji Konstytucyjnej (od 20 lipca 1990 roku)[6].
Brał udział w opracowaniu i przyjęciu Deklaracji o Państwowej Suwerenności Białorusi, przygotowaniu projektów ustaw na nadzwyczajnej sesji Rady Najwyższej 24–25 sierpnia 1991 roku, w czasie której ogłoszono niepodległość Białorusi[1].
Współautor Koncepcji przejścia Białoruskiej SRR na gospodarkę rynkową (jesień 1990 r.) i szeregu projektów ustaw z dziedziny stosunków międzynarodowych i zewnętrznych więzi gospodarczych. Uczestnik głodówki deputowanych Opozycji BNF 11–12 kwietnia 1995 roku w Sali Owalnej parlamentu, ogłoszonej na znak protestu przeciwko zainicjowanemu przez prezydentaŁukaszenkę referendum na temat wprowadzenia języka rosyjskiego jako drugiego języka państwowego, zmiany symboli państwowych Białorusi (biało-czerwono-białej flagi i herbu Pogoni) na symbole nawiązujące do sowieckich, integracji ekonomicznej z Federacją Rosyjską i prawa prezydenta do rozwiązywania parlamentu[1]. W nocy z 11 na 12 kwietnia został razem z innymi protestującymi wywleczony siłą z sali parlamentu przez zamaskowanych funkcjonariuszy wojska i służb specjalnych, pobity, wepchnięty do samochodu, wywieziony, a następnie wyrzucony na ulicy w centrum Mińska[7]. W dniach 13–14 kwietnia 1995 roku uczestniczył w procesie przed Sądem Konstytucyjnym, w którym Opozycja BNF oskarżyła prezydenta Łukaszenkę o monopolizację środków masowej informacji[8].
W 2010 roku Zianon Pazniak opisał w swoich wspomnieniach Piotra Sadouskiego z początku lat 90. następująco:
dobrze znany w kołach naukowych, pełen erudycji i wykształcony, doskonale posługiwał się licznymi językami obcymi (…) Znawca polityki kurtuazji[9].
Późniejsza działalność polityczna
Po zakończeniu kadencji deputowanego na przełomie 1995 i 1996 roku pozostał w Białoruskim Froncie Ludowym. W roku 1999 doszło do rozłamu w partii, w wyniku którego powstały dwa ugrupowania: Konserwatywno-Chrześcijańska Partia – BNF pod kierownictwem Zianona Pazniaka oraz Partia BNF pod kierownictwem Wincuka Wiaczorki. Sadouski poparł Wiaczorkę i znalazł się w Partii BNF. Napisał książkę ze swoimi wspomnieniami pt. Moj szybalet, wydaną pod koniec 2008 roku w ramach serii wydawniczej „Biblijateka Swabody”[2]. Wchodził w skład Sejmu Partii BNF – jej organu kierowniczego. Na 12. zjeździe Partii we wrześniu 2009 roku odmówił dalszego członkostwa w Sejmie, pozostając jednak członkiem partii[10]. Swoją decyzję uargumentował następująco:
Niestety, wyrosło pokolenie „Dżins” i odbyła się taka „rewolucja kulturalna”. Można częściowo uznawać krytykę, jak to się nazywa, młodego komanda. Ale stare komando, zanim przyszło do Frontu, coś robiło. A ci ludzie – oni po prostu nie znają życia, po prostu bawią się w jakąś rewolucję, a życia nie znają. Powinniśmy mówić o problemach, o kwestiach podatków, systemu bankowego – o tym, o co sprzecza się Europa. (…) No, ja patrzę na to wszystko – nic strasznego się nie stało, ale ja nigdy w niewłaściwe towarzystwo nie wchodzę. W partii zostanę, ale w takim Sejmie – jak ja tam będę?[10]
Wraz z nim zrezygnowali m.in. dwaj inni członkowie Partii BNF, którzy w przeszłości byli deputowanymi Rady Najwyższej XII kadencji: Lawon Barszczeuski i Walancin Hołubieu[10].
↑Zapis według oficjalnego wariantu języka białoruskiego. Alternatywna forma zapisu, według tzw. wariantu klasycznego (taraszkiewicy): Пётра Вікенцьевіч Садоўскі (czyt. Piotra Wikiencjewicz Sadouski), lub Пятро Вікенцьевіч Садоўскі (czyt. Piatro Wikiencjewicz Sadouski).
Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4. (biał.).
Зянон Пазьняк: Дэпутаты незалежнасьці (замест прадмовы); Слова пра калег і сяброў. W: Сяргей Навумчык, Зянон Пазьняк: Дэпутаты незалежнасьці. Nowy Jork, Wilno, Warszawa: „Biełaruskija Wiedamaści”, Towarzystwo Kultury Białoruskiej na Litwie, 2010, s. 5–92; 271–285. ISBN 978-9955-578-11-6. (biał.).
