Polemikí Aeroporía (HAF – ang.Hellenic Air Force, gr.Πολεμική Αεροπορία) – wojska lotnicze Republiki Greckiej i jeden z trzech rodzajów greckich sił zbrojnych.
Historia
W 1911 roku Francja na prośbę greckich władz zobowiązała się do utworzenia greckiego lotnictwa bojowego. W sierpniu 1913 roku utworzona została Kompania Lotnicza w Salonikach, która została przekształcona we wrześniu 1915 roku w Służbę Lotniczą Wojsk Lądowych. Dzięki pomocy Wielkiej Brytanii w 1914 roku utworzony został Korpus Lotniczy Marynarki Wojennej. W grudniu 1929 roku powołano do istnienia Ministerstwo Lotnictwa, a rok później połączono i podpięto pod niego obie służby lotnicze, z czego powstał samodzielny rodzaj sił zbrojnych, które w okresie panowania monarchii nazywane były Królewskimi Greckimi Siłami Powietrznymi[1].
Myśliwce PZL P.24F/G były podstawowym samolotem greckiego lotnictwa w momencie ataku Włoch w 1940 roku. Królewskie Greckie Siły Powietrzne posiadały 77 samolotów w porównaniu do 463 maszyn (głównie myśliwce Fiat CR.42, Macchi MC.200 i bombowce Savoia-Marchetti SM.79, SM.81, CANT Z.1007) Regia Aeronautica. W walkach Grecy zestrzelili 64-88 wrogich maszyn (w tym kilka niemieckich), przy stracie 52 greckich lotników[2].
Wielka Brytania skierowała do Grecji 80. dywizjon RAFu, który latając na Gloster Gladiator uzyskał 52 zestrzelenia przy 16 maszynach straconych. P.24 uzyskały od 22 do 40 zwycięstw, przy utracie 19 maszyn[3]. Na P.24 latał A. Antoniuo, jedyny grecki as z tego okresu uzyskał 5 zestrzeleń na P.24, pilot Marinos Mitralexis otrzymał Krzyż Męstwa, najwyższe greckie odznaczenie, kiedy po wystrzeleniu całej amunicji staranował ogon włoskiego bombowca Z.1007 bis swoim śmigłem powodując jego rozbicie[4]. Do końca wojny kilku kolejnych Greków latających w barwach RAF i USAAF uzyskało status asa latając nad Afryką i Europą.
Greckie lotnictwo stało się użytkownikiem F-5. Początkowo zamówiono 52 sztuki dla dwóch skrzydeł. Pierwsze 18 samolotów przybyło w 1965 roku. Przezbrojenie napotkało się z problemami w postaci sankcji nałożonych przez USA po puczu czarnych pułkowników. Dostawy wznowiono, po przerwie w 1968 roku. Później dokupywano samoloty z Iranu w dwóch partiach. Z Norwegii w 1986 roku zakupiono 11 sztuk i od Holandii 1 sztukę w roku 1991. W 1986 roku wymieniono fotele wyrzucane. W 1993 roku po dostarczeniu niemieckich RF-4E zaprzestano używać RF-5A jako maszyn rozpoznawczych. Ostatnie F-5 wycofano w 2001 roku[5].
W latach 2008–2010 najstarsza aktywna grecka jednostka - 335. eskadra, istniejąca od 1941 roku, została przezbrojona z samolotów A-7H Corsair II na F-16C/D Block 52+. 17 października 2014 w bazie Araxos 336. eskadra bombowa, która została sformowana w 1943 roku przez RAF i wraz z 335. eskadrą wchodziła w skład 116 skrzydła bojowego, wycofała ostatnie wykorzystywane na świecie A-7E/TA-7C[6].
5 maja 2017 roku wycofano ze służby samoloty rozpoznawcze RF-4E Phantom II 348. eskadry rozpoznania taktycznego. Jednostka istniała przez 64 lata wykorzystując F-84G, RT-33A, RF-84F i RF-4E. W 1978 roku Grecja zakupiła osiem RF-4E, a w 1992 wcielono dalsze 20 sztuk pozyskanych od Luftwaffe. Ich zadania przejmą F-16C 337. eskadry 110 skrzydła z tej samej bazy Larisa przystosowane do przenoszenia zasobników rozpoznawczych Goodrich DB-110. Mirage 2000 przejęły od RF-4 zasobniki walki elektronicznej ASTAC[7]. Grecja od 1974 roku użytkuje samoloty McDonnell Douglas F-4 Phantom II należące 338. i 339. eskadry w składzie 117. skrzydła w bazie Andravida, które pozostały w służbie dzięki modernizacji Peace Icarus 2000.
W 2017 roku Grecja poinformowała, że zamierza zmodernizować swoje F-16C/D do wersji F-16V[8].
8 października 1996 grecki Mirage 2000EG zestrzelił pociskiem R550 Magic II turecki F-16D wykonujący lot szkoleniowy nad Morzem Egejskim, pilot zginął, drugi pilot został wyłowiony przez Greków[9].
Organizacja
Głównym zarządzającym Siłami Powietrznymi jest Sztab Generalny Sił Powietrznych, który podlega pod Sztab Generalny Obrony Narodowej zależnemu od Ministerstwa Obrony Narodowej. Pracami Sztabu Generalnego Sił Powietrznych kieruje szef sztabu oraz zastępca. Ich obowiązkiem jest organizacja, zarządzanie, nadzór, szkolenie i wyposażenie sił powietrznych. Siedziba sztabu znajduje się w Filothei-Psychiko.
Sztab Generalny Sił Powietrznych podzielony został na cztery wydziały i dyrekcje. „Wydział A” odpowiada za działalność operacyjną i szkolenia, obronę powietrzną i informację z bezpieczeństwem. Posiada również Centrum Operacyjne. „Wydział B” odpowiada za sprawy personalne. „Wydział C” odpowiada za wyposażenie, infrastrukturę, łączność i informatyzację z uzbrojeniem. „Wydział D” odpowiada za sprawy organizacyjne, szkolenia, finanse i zaopatrzenie.
Wyszczególnione są trzy zgrupowania operacyjne - Taktyczne Siły Powietrzne, Dowództwo Wsparcia Sił Powietrznych i Dowództwo Szkolenia Lotniczego[1].
Niezależne jednostki organizacyjne:
Akademia Sił Powietrznych
251 Szpital Sił Powietrznych
Naczelny Komitet Medyczny Sił Powietrznych
Fundusz Kapitałowy Sił Powietrznych
Związek Emerytowanych Oficerów Sił Powietrznych
Stowarzyszenie Oficerów Sił Powietrznych
Wspólne Centrum Kierowania Ratownictwa
Dywizjon Sztabu Generalnego Sił Powietrznych
Służba Kontroli Ruchu Lotniczego
Biuro Audytu Materiałowego Sił Powietrznych
Agencja Pracy Greckich Sił Powietrznych
Centrum Komputerowe
Komitet Zarządzania Rekwizycjami Sił Powietrznych
Biuro Audytu Sił Powietrznych
Specjalny Fundusz Pomocy Wzajemnej Sił Powietrznych
.jpg)
