Polityka wyznaniowa

Ten artykuł od 2010-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Polityka wyznaniowa – rodzaj polityki publicznej państwa, która określa stosunek władzy wobec organizacji religijnych^[1].

W krajach demokratycznych polityka wyznaniowa jest realizowana zgodnie z konstytucyjnymi gwarancjami wolności religijnej, sumienia i wyznania oraz zasadą równości obywateli wobec prawa, niezależnie od ich wyznania i światopoglądu. Natomiast w państwach totalitarnych przeprowadzane są często próby ograniczenia lub całkowitej eliminacji roli religii, a także podporządkowanie organizacji religijnych władzom i wykorzystanie uczuć religijnych do celów politycznych.

Zadania polityki wyznaniowej

Polityka wyznaniowa nie zajmuje się życiem religijnym jako takim, występującym we wszystkich możliwych przejawach, lecz tylko tymi jego aspektami, które w mniejszym lub większym stopniu uległy procesowi instytucjonalizacji, czyli przybrały postać określonego typu organizacji z własną strukturą oraz własnymi środkami i metodami działania. Swoje zainteresowania polityka wyznaniowa państwa skupia na tych przejawach życia religijnego, które wiążą się lub mogą się wiązać z ogólnymi założeniami polityki państwa i jego ideologią.

Polityka wyznaniowa jest w podobnym, jeżeli nie większym stopniu, implikowana obiektywnie istniejącymi na terytorium państwa uwarunkowaniami wyznaniowymi, do których należą przede wszystkim struktura wyznaniowa ludności (liczba i wielkość związków wyznaniowych), charakter związków wyznaniowych (wyznania miejscowe lub uniwersalistyczne), historyczny układ stosunków danych związków wyznaniowych wobec państwa oraz stopień zlaicyzowania państwa. W krajach o zróżnicowanej strukturze wyznaniowej ogromną rolę odgrywa również rozmieszczenie terytorialne kościołów i ich wiernych. Państwo za pomocą polityki wyznaniowej czuwa, aby działalność związków wyznaniowych nie była w żadnym ze swych przejawów sprzeczna z ustawodawstwem i interesami państwa. Państwo występuje wówczas z pozycji najwyższej, suwerennej władzy na swym terytorium. Polityka wyznaniowa sprzęga się z funkcjami nadzoru państwa nad organizacjami religijnymi.

Polityka wyznaniowa Polski Ludowej

Ten artykuł należy dopracować:

napisać na czym polegała polityka wyznaniowa w PRL.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Głównymi teoretykami polityki wyznaniowej państwa w Polsce Ludowej byli m.in. Henryk Świątkowski, Jerzy Feliks Godlewski, Stanisław Markiewicz, Wiesław Mysłek. Problematykę z tego zakresu podejmowali także m.in. Tadeusz M. Jaroszewski, Jerzy Ładyka, Stefan Opara i Michał T. Staszewski. Zasady polityki wyznaniowej PRL na poziomie popularnym, często w konwencji propagandowej, prezentowali m.in. Edward Grzelak, Ignacy Krasicki, Andrzej Tokarczyk.

Na poziomie wykonawczym istotną rolę w zakresie wdrażania polityki wyznaniowej PRL poza politykami wysokiego szczebla odegrali m.in.: Serafin Kiryłowicz i Aleksander Merker.

Ważnym instrumentem realizacji polityki wyznaniowej PRL były m.in. instytucje: Urząd do Spraw Wyznań, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich i Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej.