Pyry z gzikiem (w południowej Wielkopolsce także: pyry z gziką[1]) – postne danie kuchni wielkopolskiej złożone z ziemniaków (w gwarze poznańskiejpyrów) oraz gziku, czyli odpowiednio przyprawionego twarogu (w innych częściach Polski, głównie na Mazowszu, nazywanego serem twarogowym albo serem białym).
Ziemniaki najczęściej gotowane są w mundurkach, czyli bez obierania. Całość może być doprawiona śmietaną, solą, pieprzem i olejem (często lnianym). Danie powstało zapewne w pierwszej połowie XIX wieku, kiedy to w Wielkopolsce rozpowszechniły się ziemniaki.
Według E. Kierskiego pyry z gzikiem (kartofle z gziczką) stanowiły jedno z podstawowych dań chłopskich w 2. połowie XIX wieku przynajmniej w pewnej części Wielkopolski, gdzie przez pół roku codziennie jadano je na śniadanie, a przez drugie pół – na obiad.[2]
Ziemniaki w mundurkach zastępowane bywają ziemniakami obieranymi lub nawet chlebem. Danie podawane jest w wielkopolskich restauracjach.
