Akcja serialu w całości osadzona jest w środowisku gejowskim: osią fabuły są perypetie pięciu homoseksualnych przyjaciół i pary lesbijek. Jest pierwszym pop-kulturowym amerykańskim serialem, którego twórcy odważyli się tak otwarcie zająć się homoseksualizmem – film wypełniają wątki miłości par tej samej płci, ich przyjaźni wystawianej na wiele prób, problemów związanych z coming outem, akceptacją homoseksualności w rodzinie i homofobią. Zrealizowany został w lekkiej, popularnej konwencji, w której fabuła dramatyczna i obyczajowa przeplatana jest scenami komediowymi i muzyką. Nowością tej serii filmów były sceny w klubach gejowskich i śmiałe sceny homoerotyczne łamiące wszelkie dotychczasowe amerykańskie konwenanse filmowe.
Powstanie serialu
Amerykański serial oparty został na brytyjskim pierwowzorze – pięcioodcinkowym Queer as Folk nakręconym w 1999 r., którego akcja toczy się w środowisku gejów mieszkających w Manchesterze. Brytyjska produkcja wzbudziła sporą sensację oraz zdobyła popularność, której dziwiono się również na łamach prasy. Na produkcję w Ameryce zdecydowano się z przekory: „Los Angeles Times” wyraził krytyczną opinię o wersji brytyjskiej i stwierdził, że każdy, kto chciałby zrealizować taki serial na gruncie amerykańskim, z góry skazany jest na porażkę[1]. Ryzykowne wyzwanie podjęła telewizja Showtime rozpoczynając w 2000 r. kręcenie własnej wersji serialu. Wbrew wszelkim prognozom, Queer as Folk okazał się w Stanach Zjednoczonych prawdziwym hitem tej stacji. Na początku 2002 r. rozpoczęła się emisja dalszych odcinków serialu. Przez kilka lat był najchętniej oglądanym programem telewizji Showtime – pobił przewidywane prognozy popularności, zyskując sobie sympatyków zarówno wśród homo-, jak i heteroseksualistów[1].
Akcja serialu rozgrywa się w Pittsburgu (stan Pensylwania), choć w rzeczywistości serial kręcony był w Toronto w Kanadzie – w niektórych scenach przemykają w tle rozpoznawalne budynki tego miasta, np. CN Tower. Pittsburgh był miastem, który najbardziej odpowiadał Manchesterowi, w którym rozgrywała się akcja pierwotnej brytyjskiej wersji, jednak nie istnieje w nim tak duża scena gejowska jak np. w Nowym Jorku czy San Francisco, dlatego zdecydowano się, aby serial nakręcić w Toronto. Pozwoliło to również zmniejszyć koszty produkcji. Church and Wellesley to gejowska dzielnica tego miasta, w której nakręcono większość ujęć. W serialu przemianowano ją na Liberty Avenue.
Początkowo planowano serial na sześć sezonów, jednak po zakończeniu pierwszego skorygowano ich liczbę do pięciu. Jako jedną z przyczyn, dla których zakończono realizację serialu, podawano m.in. to, że stacja Showtime nie chciała być kojarzona jedynie z serialem gejowskim. Ponadto scenarzyści stwierdzili, że nie mają już więcej historii do opowiedzenia. Randy Harrison, grający rolę Justina, stwierdził, że nawet gdyby doszło do realizacji 6. sezonu, on nie wziąłby w nim udziału. Strona kanadyjska, dla której serial był źródłem sporych zysków z reklam, chciała nakręcić jeszcze jeden sezon, jednak Amerykanie – mający większość praw do serii oraz wykładający więcej pieniędzy – nie zgodzili się na to[1].
Tytuł
Tytuł serialu jest dwuznaczną grą słów: tłumaczenie wprost „queer as folk” brzmi „pedał (ciota) jak człowiek”, co może być oczywiste ze względu na tematykę filmu. Drugie znaczenie słowa „queer”, to „dziwny”. Tytuł zaczerpnięty z brytyjskiej serii przychyla się do tego znaczenia i pochodzi od powiedzenia używanego w jednym z dialektów północnej Anglii: There’s nought so queer as folk (w oficjalnym angielskim: There is nothing as weird as people), co oznacza „Nie ma niczego bardziej dziwnego niż człowiek”. Znaczenie tytułu serialu dziwny jak człowiek jest nawiązaniem do wymowy serialu[1].
Fabuła
Główna fabuła kręci się wokół kilkorga homoseksualnych przyjaciół z Pittsburgha. Michael to 30-latek w typie „chłopaka z sąsiedztwa”, który umawia się z koleżanką z pracy aby „trzymać pozory”. Jego najlepszy przyjaciel to Brian – przystojny mężczyzna ze wspaniałym ciałem, dobrze płatną pracą w agencji reklamowej i luksusowym mieszkaniem na poddaszu. Największym hobby Briana jest niezobowiązujący seks. Kolejną osobą z grupy przyjaciół jest Tedd, zakompleksiony trzydziestokilkuletni gej ze słabością do młodych chłopców, którzy jednak bardzo rzadko odwzajemniają jego uczucia. Najlepszym przyjacielem Tedda jest Emmett – niezwykle barwny, wesoły i „przegięty” chłopak ze skłonnościami do przebierania się w kobiece fatałaszki. Wszyscy co wieczór spotykają się w gejowskiej dyskotece „Babylon”, a fabuła filmu rozpoczyna się, gdy do między tę czwórkę wtargnie 17-letni Justin zakochujący się w cynicznym Brianie.
Od początku poznajemy również Debbie, mamę Michaela, aktywistkę gejowską prowadzącą gay-friendly jadłodajnię „Liberty Diner”, jej brata Vickie'go chorego na AIDS oraz Lindsay i Melanie, parę lesbijek chcących założyć własną rodzinę.
Queer as Folk stał się kultową historią nie tylko dzięki kontrowersji, którą wzbudził podczas emisji. Według środowisk LGBT to jedyny do tej pory serial, który tak obrazowo i prawdziwie przedstawił problemy z jakimi się borykają geje i lesbijki, a ponadto jest to pierwszy serial, który jak mówią sami twórcy serialu „dał homoseksualiście seksualność na ekranie”. Wcześniej żaden inny telewizyjny serial nie pokazał gejowskiego życia w tak bezpruderyjny i bezpośredni sposób. Na balansującą na krawędzi pornografii dosłowność scen erotycznych negatywnie zareagowały nawet niektóre środowiska gejowskie. Pal licho pocałunki – mówili zaszokowani krytycy – Ale po co heterykom pokazywać seks analny uprawiany przez dwóch przystojnych chłopaków? Co oni sobie o nas pomyślą? Czy koniecznie trzeba definiować człowieka poprzez upodobania łóżkowe? Zwolennicy twierdzili, że zarzuty te są w części niesprawiedliwe, bo przecież trudno zaprzeczyć, że seks jest dla gejów bardzo ważny, a Queer as Folk po prostu to pokazuje bez pruderii[2].
W serialu przeplata się wiele „wziętych z życia” wątków, z którymi mogą się identyfikować widzowie w różnym wieku. Odmienności małolata Justina nie akceptują jego rodzice, a rówieśnicy traktują wręcz agresywnie. Michael, musi wysłuchiwać głupich dowcipów „o pedałach”, opowiadanych przez kolegów w pracy. Michael kocha skrycie Briana. Brian kocha Justina „czasami”, a przeważnie samego siebie. Lindsay i Melanie są całkowicie monogamiczne i wychowują dziecko. Tedd wpada po uszy w trudną miłość do młodego narkomana. Emmett dla odmiany po teście na AIDS wpada w depresję – porzuca przyjaciół i przyłącza się do sekciarskiej grupy religijnej itd.
Queer as Folk w Polsce
W Polsce Queer as folk miał premierę 1 marca 2010 roku w kanale nFilmHD. Wcześniej pokazywany bywał podczas imprez środowiskowych, m.in. w 2004 r. podczas Dni Gejów i Lesbijek w Krakowie. Znany jest szerzej w drugim obiegu pirackich kopii[3].