Sandałowiec

Sandałowiec

Sandałowiec biały
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	Santalanae
Rząd	sandałowce
Rodzina	sandałowcowate
Rodzaj	sandałowiec
Nazwa systematyczna
Santalum L. Sp. Pl. 1: 349. 1753
Multimedia w Wikimedia Commons

Sandałowiec (Santalum L.) – rodzaj roślin z rodziny sandałowcowatych. Należy do niego 16 gatunków^[3] występujących na nizinach Australii, Azji Południowo-Wschodniej i wyspach Pacyfiku^[4].

Wiecznie zielone drzewa lub krzewy. Są półpasożytami: przeprowadzają fotosyntezę, ale wodę z solami mineralnymi pobierają z korzeni innych roślin^[4]. Ich drewno ma charakterystyczny zapach. Liście naprzeciwległe, całobrzegie, skórzaste lub mięsiste. Kwiaty obupłciowe, czterokrotne, zebrane w boczne lub szczytowe drobne wiechy. Owocami są mięsiste pestkowce.

Pozycja systematyczna

Rodzaj należący do rodziny sandałowcowatych (Santalaceae R.Br.) z rzędu sandałowców (Santalales R. Br. ex Bercht. & J. Presl), w obrębie okrytonasiennych (Magnoliales)^[1].

Wykaz gatunków^[3]

• Santalum acuminatum (R.Br.) A.DC.
• Santalum album L. – sandałowiec biały
• Santalum austrocaledonicum Vieill.
• Santalum boninense (Nakai) Tuyama
• Santalum ellipticum Gaudich.
• Santalum fernandezianum Phil.
• Santalum freycinetianum Gaudich.
• Santalum haleakalae Hillebr.
• Santalum insulare Bertero ex A.DC.
• Santalum lanceolatum R.Br.
• Santalum macgregorii F.Muell.
• Santalum murrayanum (T.L.Mitch.) C.A.Gardner
• Santalum obtusifolium R.Br.
• Santalum paniculatum Hook. & Arn.
• Santalum papuanum Summerh.
• Santalum spicatum (R.Br.) A.DC.
• Santalum yasi Seem.

Uwaga

Nazwa sandałowiec czerwony stosowana jest w odniesieniu do gatunku pterokarpus sandałowy Pterocarpus santalinus (bobowate).

Owoce niektórych gatunków są jadalne^[4]. Z sandałowca białego otrzymuje się olejek sandałowy. Niektóre gatunki bywają uprawiane jako rośliny ozdobne, ale ich uprawa ze względu na półpasożytniczy tryb życia jest trudna.

Rasarnawa, dzieło hinduistycznej alchemii tantrycznej (rasajany), datowane na około XI w. n.e., zapewnia, że rytuał wielbienia Śiwy z użyciem drzewa sandałowego, aloesu, kamfory i szafranu prowadzi do osiągnięcia śiwaloki – nieba boga Śiwy^[5].