Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Szczepan Grzeszczyk

Szczepan Jan Grzeszczyk
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 grudnia 1901
Warszawa

Data i miejsce śmierci

5 maja 1967
Waszyngton

Zawód, zajęcie

pilot, konstruktor

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Lotniczy (trzykrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP)

Szczepan Jan Grzeszczyk (ur. 25 grudnia 1901 w Warszawie, zm. 5 maja 1967 w Waszyngtonie) – polski konstruktor lotniczy, pilot doświadczalny, lotnik sportowy, szybownik i instruktor szybownictwa.

Życiorys

Urodził się 25 grudnia 1901 r. w Warszawie. Będąc uczniem gimnazjum Rontalera, wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego podczas wojny polsko-radzieckiej w 1920 roku. Służył w 4. dywizjonie artylerii konnej, uzyskując odznaczenie Krzyż Walecznych[1]. Po maturze, w 1921 roku, rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej[2]. Głównym przedmiotem jego zainteresowań stało się lotnictwo; podczas studiów pracował w latach 1925–1926 w Instytucie Badań Technicznych Lotnictwa (IBTL) jako konstruktor. W 1925 roku jako jeden z trzech cywilów (wraz z Jerzym Dąbrowskim i Jerzym Drzewieckim) uzyskał zezwolenie władz wojskowych na odbycie szkolenia lotniczego w 1 pułku lotniczym w Warszawie, po czym w 1926 roku ukończył kurs pilotażu wojskowego, latając na wielu typach samolotów, w tym myśliwcach Blériot-SPAD S.61 i wykonując 460 lotów.

Jesienią 1926 roku przeniósł się na Politechnikę Lwowską[2], nadal propagując latanie i zostając tam wiceprezesem Związku Awiatycznego Studentów Politechniki Lwowskiej[1]. Stał się głównym organizatorem i pierwszym prezesem utworzonego w 1928 roku lwowskiego Aeroklubu Akademickiego. 13 marca 1928 r. oblatał amatorski szybowiec CW-I, a 26 maja podczas organizowanej przez siebie I Wyprawy Szybowcowej ZASPL na Łysą Górę k. Złoczowa[3], ustanowił na nim dwa krajowe rekordy (długotrwałości lotu 4 min 13 s i wysokości 40 m); został jednak ranny w wypadku przy starcie do kolejnego lotu[4]. Osiągnięcie to stało się znaczące dla rozwoju szybownictwa w Polsce, udowadniając, że istnieją w Polsce warunki do jego uprawiania. Po zorganizowaniu szybowiska na górze Bezmiechowej, Grzeszczyk organizował tam wyprawy i szkolił pilotów szybowcowych, stając się pierwszym w Polsce instruktorem szybowcowym. Jako pierwszy w Polsce wykonywał dłuższe loty żaglowe i termiczne oraz zdobył kategorię C pilota szybowcowego, zainicjował też loty wleczone za samolotem, loty nocne i przeloty otwarte[1]. Zainicjował wstępne szkolenie kandydatów na pilotów wojskowych na szybowcach. W latach 1928–1931 ustanowił razem 9 szybowcowych rekordów krajowych długotrwałości i wysokości lotu (szybowce CW-I, CW-II, CW-IV, SG-21 Lwów), a dziesiąty rekord długości przelotu w 1935 roku (CW-5 bis/35). Był inicjatorem oraz kierownikiem pierwszego kursu akrobacji szybowcowej przeprowadzonego w czerwcu 1935 roku w Warszawie[1].

W 1930 roku uzyskał dyplom inżyniera na Politechnice Lwowskiej i powrócił do Warszawy, pracując do 1935 roku jako kierownik wydziału prób w locie IBTL[1]. Zajął się też samodzielnie konstruowaniem szybowców wyczynowych, oznaczonych jego inicjałami. Skonstruował w 1931 roku pierwszy szybowiec tej klasy w Polsce - SG-21 Lwów, a następnie dalsze konstrukcje: SG-28, SG-3 z 1933 roku (rozwijany w kilku odmianach i zbudowany w ilości ok. 20 sztuk), SG-7 z 1937 roku, oraz wspólnie z Antonim Kocjanem dwumiejscowy szybowiec wyczynowy Mewa z 1936 roku. Na szybowcach Grzeszczyka ustanowiono wiele krajowych rekordów lotu. Grzeszczyk był też współpracownikiem Instytutu Techniki Szybownictwa we Lwowie[5]. 18 października 1931 r. na szybowcu SG-21 Grzeszczyk wykonał rekordowy lot bez lądowania trwający 7 godzin 52 minuty[6].

Szczepan Grzeszczyk zajmował się też sportem samolotowym, biorąc udział w kilku krajowych i zagranicznych zawodach lotniczych. W 1929 roku odbył jeden z pierwszych lotów dookoła Polski na trasie 3000 km samolotem Drzewieckiego JD-2. W 1930 roku wziął udział w III Krajowym Konkursie Awionetek na samolocie RWD-4, zajmując 2. miejsce ogółem i zwyciężając w jednej z konkurencji. W V Krajowym Lotniczym Konkursie Turystycznym zajął ogółem 7. miejsce na samolocie RWD-8[2], zwyciężając jednak w trzech konkurencjach, w tym w locie okrężnym. W lipcu 1932 roku uczestniczył na szybowcu własnej konstrukcji SG-28 w Międzynarodowych Zawodach Szybowcowych w Niemczech. W 1934 roku wziął udział na samolocie PZL.26 w składzie polskiej ekipy w międzynarodowych zawodach samolotów turystycznych Challenge 1934[7], jednakże nie ukończył ich na skutek awarii silnika, lądując przymusowo na pustyni pod Tunisem.

Od 1936 roku Grzeszczyk rozpoczął pracę w Państwowych Zakładach Lotniczych jako kierownik wydziału studiów oraz szef pilotów doświadczalnych, następnie zastępca dyrektora technicznego PZL. Nadzorował i uczestniczył w projektowaniu ostatnich przedwojennych konstrukcji PZL, jak PZL.37 Łoś, PZL.38 Wilk, PZL.44 Wicher, PZL.50 Jastrząb, PZL.45 Sokół, PZL.46 Sum. Do 1939 roku latał jako jedyny w Polsce na 121 typach samolotów i szybowców[1].

Po wybuchu II wojny światowej i upadku Polski, przedostał się do Francji, gdzie został wcielony do dowództwa Polskich Sił Powietrznych. Następnie przedostał się do Wielkiej Brytanii, otrzymał numer służbowy RAF P-0777[8]. W lutym 1942 roku wszedł w skład nowo utworzonego Warsztatu Remontowego Nr 1 (Polish Repair Depot at 30 MU)[9]. Pracował tam w Biurze Instrukcji i Tłumaczeń w bazie PSP w Blackpool. W stopniu majora, od 1944 roku pracował w Ministerstwie Przemysłu Lotniczego, wchodził też w skład Polskiej Rady Lotniczej[2].

Po wojnie pozostał na emigracji, wyjeżdżając początkowo do Argentyny, następnie do USA, gdzie podjął pracę jako konstruktor w zakładach lotniczych Piasecki Helicopter produkujących śmigłowce. Pod koniec życia zajmował stanowisko kierownika grupy konstruktorów. Był twórcą śmigłowcowego systemu trałowania min morskich, który został wykorzystany podczas oczyszczania z min Kanału Sueskiego w 1968 roku i podczas operacji zbrojnej w Zatoce Perskiej w 1991 roku[10].

Pracował intensywnie, zmarł nagle 5 maja 1967 r. w Waszyngtonie podczas podróży służbowej. Został pochowany w Narodowym Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej w Doylestown[11].

Małżeństwo

Od 25 grudnia 1935 był mężem malarki Heleny Okołowicz[12].

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

Jego imię nosi ulica na warszawskiej Ochocie[10]. Corocznie w Aeroklubie Nadwiślańskim w Lisich Kątach organizowane są zawody szybowcowe imienia Szczepana Grzeszczyka[14].

Przypisy

  1. a b c d e f Jerzy Ryszard Konieczny, Tadeusz Malinowski, Mała encyklopedia lotników polskich, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1983, s. 52–60, ISBN 83-206-0337-4, OCLC 830230270.
  2. a b c d Grzeszczyk Szczepan [online], www.samolotypolskie.pl [dostęp 2019-07-12] (pol.).
  3. Andrzej Glass: Szczepan Grzeszczyk: pilot i konstruktor. Wydawnictwo ELAY-SCG, 2017, s. 11. ISBN 978-83-949367-1-6. OCLC 1022825272.
  4. Andrzej Glass: Polskie konstrukcje lotnicze 1893–1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1976, s. 379–380. OCLC 830596725.
  5. Instytut Techniki Szybownictwa we Lwowie. „Skrzydlata Polska”. 6/1932, s. 107, czerwiec 1932. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. 
  6. Wyniki sportowe. „Skrzydlata Polska”. 10/1931, s. 275,276, listopad 1931. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. 
  7. Challange 1934. Polski zespół na Międzynarodowy turniej lotniczy. „Ilustracja Polska”. Nr 35, s. 2, 2 września 1934. [dostęp 2015-02-12]. 
  8. Grzeszczyk Szczepan. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-07-10].
  9. Jerzy Płoszajski: Technicy lotnictwa polskiego na Zachodzie 1939–1946. Cz. 2. Londyn: Stowarzyszenie Techników Polskich w Wielkiej Brytanii, 1998, s. 121. ISBN 0-9522473-2-1.
  10. a b Ulica Szczepana Grzeszczyka [online], lotniczyspacerpowarszawie.pl [dostęp 2019-07-12] (pol.).
  11. Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940–1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012, s. 195. ISBN 978-83-61421-59-7.
  12. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 100. [dostęp 2021-07-25].
  13. M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 298 „za zasługi na polu rozwoju polskiego lotnictwa sportowego”.
  14. Ogólnopolskie Zawody Szybowcowe im. Szczepana Grzeszczyka. oficjalna strona [dostęp 2021-05-03]

Bibliografia

  • Jerzy Ryszard Konieczny, Tadeusz Malinowski, Mała encyklopedia lotników polskich, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1983, ISBN 83-206-0337-4, OCLC 830230270.
  • Tomasz Murawski, Szczypion afrykański a lotnictwo polskie, Przegląd lotniczy nr 5 / 2011 r.
  • Andrzej Glass: Szczepan Grzeszczyk: pilot i konstruktor. Wydawnictwo ELAY-SCG, 2017. ISBN 978-83-949367-1-6. OCLC 1022825272 } odn = tak.
  • Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940–1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7.
  • Jerzy Płoszajski: Technicy lotnictwa polskiego na Zachodzie 1939–1946. Cz. 2. Londyn: Stowarzyszenie Techników Polskich w Wielkiej Brytanii, 1998. ISBN 0-9522473-2-1.

Read other articles:

Геотермальна електростанція Несьяветлір Близько 85 % загального обсягу первинного енергопостачання в Ісландії походить від відновлюваних джерел енергії, що виробляються в країні. Це найвища частка відновлюваної енергії в загальному загальнодержавному енергетичном...

 

Dalam artikel ini, nama keluarganya adalah Oh. Oh In-kyun Oh In-kyun saat berlatih bersama Persib Bandung pada tahun 2019Informasi pribadiNama lengkap Oh In-kyunTanggal lahir 29 Januari 1985 (umur 38)Tempat lahir Korea SelatanTinggi 176 m (577 ft 5 in)Posisi bermain GelandangKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2007-2008 Chungju hummel FC 21 (6)2008-2009 Yesan FC 14 (4)2008-2009 Luch-Energiya Vladivostok Fc 7 (2)2009-2010 Balestier Khalsa 15 (7)2010-2011 PS Bengkulu 20 (3)2...

 

Questa voce o sezione sull'argomento storia non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Sultanato di Aussa Dati amministrativiLingue parlateArabo, afar CapitaleAussa PoliticaForma di StatoMonarchia Forma di governoSultanato Sultani Kedafu (1734–1749) Nascita1734 Fine1936 Territorio e popolazioneRelig...

Barbadian-British reggae musician (born 1953) Dennis BovellMBEDennis Bovell performing live on Druga godba festival in Ljubljana, Slovenia, 28 May 2015Background informationAlso known asBlackbeardBorn (1953-05-22) 22 May 1953 (age 70)Saint Peter, Barbados, West IndiesGenresDub, lovers rock, reggae, post-punkOccupation(s)Musician, record producerInstrument(s)Bass, guitarYears active1968–presentLabelsLKJ RecordsMusical artist Bovell (left) playing with Matumbi, Cardiff, 1978 Dennis Bovel...

 

Daniel Colwall (died 1690) was a British merchant and philanthropist. Daniel Colwall, 1681 engraving by Robert White. Life Colwall became one of the original Fellows of the Royal Society on 20 May 1663 and was elected to its council in the following November. He served as the Society`s treasurer for from 1665 to 1679. In 1663 and 1666, he presented the society with £50, while continuing his weekly payments. He died in the Liberty of the Tower of London in November 1690. Legacy With Colwall's...

 

Louis Glineur Persoonlijke informatie Volledige naam Louis Edouard Albert Glineur Geboortedatum 10 december 1849 Geboorteplaats Dour Overlijdensdatum 20e eeuw Nationaliteit Belgische Sportieve informatie Discipline Boogschieten Onderde(e)l(en) Sur la Perche à la Pyramide Olympische Spelen 1900 Medailles Olympische Zomerspelen 3 Parijs 1900 Sur la Perche à la Pyramide Portaal    Sport Louis Edouard Albert Glineur (Dour, 10 december 1849[1]) was een Belgisch boogschutter. Le...

فستوتشني (ميناء فضائي)   تفاصيل الوكالة الحكومية البلد روسيا  تأسست 2011  الإحداثيات 51°53′04″N 128°20′05″E / 51.884552777778°N 128.33477777778°E / 51.884552777778; 128.33477777778  الإدارة موقع الويب الموقع الرسمي  تعديل مصدري - تعديل   إطلاق سويوز-2.1A من فوستوشني كوسمودروم ميناء فست�...

 

List of events ← 1990 1989 1988 1991 in Mexico → 1992 1993 1994 Decades: 1970s 1980s 1990s 2000s 2010s See also: History of Mexico List of years in Mexico Timeline of Mexican history Events in the year 1991 in Mexico. Incumbents Federal government President: Carlos Salinas de Gortari Interior Secretary (SEGOB): Fernando Gutiérrez Barrios Secretary of Foreign Affairs (SRE): Fernando Solana Morales Communications Secretary (SCT): Andrés Caso Lombardo Secretary of Defense (SEDENA):...

 

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (مايو 2019) إيرين مارشال   معلومات شخصية الميلاد 16 مارس 1987 (36 سنة)  ساوثهامبتون  مواطنة المملكة المتحدة  الحياة العملية المهنة مصارعة محترفة،  ومديرة (مصارعة �...

?Allium tanguticum Біологічна класифікація Домен: Еукаріоти (Eukaryota) Царство: Рослини (Plantae) — Судинні (Tracheophyta) — Покритонасінні (Angiosperms) — Однодольні (Monocots) Порядок: Холодкоцвіті (Asparagales) Родина: Амарилісові (Amaryllidaceae) Підродина: Цибулеві (Allioideae) Триба: Allieae Рід: Цибуля (Allium) Вид: A. tanguticum Б

 

Swedish guitarist This biography of a living person needs additional citations for verification. Please help by adding reliable sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately from the article and its talk page, especially if potentially libelous.Find sources: Michael Amott – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (March 2017) (Learn how and when to remove this template message) Mi...

 

Ludvig HolbergLahir(1684-12-03)3 Desember 1684Bergen, Denmark-Norwegia (sekarang Norwegia)Meninggal28 Januari 1754(1754-01-28) (umur 69)Kopenhagen, Denmark-Norwegia (sekarang Denmark)Pekerjaan Penulis penulis esai filsuf sejarawan dramawan KebangsaanNorwegia[1]KewarganegaraanDenmark-Norwegia[2]Tanda tangan Ludvig Holberg, Baron of Holberg (3 Desember 1684 – 28 Januari 1754) adalah seorang penulis, penulis esai, filsuf, sejarawan dan penulis drama yang...

دوري أبطال أفريقيا 2004 المنظم الاتحاد الأفريقي لكرة القدم  التاريخ 2004  الفرق 54   الأماكن إفريقيا  المراكز النهائية البطل آبا  البطل نادي إنيمبا الوصيف النجم الرياضي الساحلي عدد المباريات 102   عدد الأهداف 294   دوري أبطال إفريقيا 2003  دوري أبطال إفريقيا 2005 ...

 

American writer and poet (1819–1891) Herman MelvilleMelville depicted in an 1870 portrait by Joseph Oriel EatonBornHerman Melvill(1819-08-01)August 1, 1819New York City, U.S.DiedSeptember 28, 1891(1891-09-28) (aged 72)New York City, U.S.Resting placeWoodlawn Cemetery in The Bronx, New York CityOccupation Novelist short story writer teacher sailor lecturer poet customs inspector EducationThe Albany Academy (Albany, New York)GenresTravelogue, captivity narrative, nautical fiction, gothic...

 

Louis Fonteneau La Beaujoire Nomes Nome Stade Louis Fonteneau Apelido Stade de la Beaujoire Características Local Nantes,  França Gramado Grama natural (105 x 68 m) Capacidade 38.285 espectadores Construção Data 1984 Inauguração Data 1984 Outras informações Remodelado 1998 Proprietário Prefeitura de Nantes Mandante FC Nantes Atlantique Coordenadas: 47° 15' 20 N, 1° 31' 31 O O Stade de la Beaujoire (Nome Oficial: Stade Louis Fonteneau) é um estádio localizado em Nantes, na Fr...

ABC/MyNetworkTV/Fox affiliate in Columbus, Ohio Not to be confused with WSIX-TV. WTVN-TV redirects here. Not to be confused with WTVN, TVN (Polish TV channel), tvN (South Korean TV channel), or Televisión Nacional de Chile. WSYXColumbus, OhioUnited StatesChannelsDigital: 28 (UHF)Virtual: 6BrandingABC 6Fox 28 (DT3)ProgrammingAffiliations6.1: ABC6.3: Foxfor others, see § SubchannelsOwnershipOwnerSinclair Broadcast Group(WSYX Licensee, Inc.)Sister stationsWTTE, WWHOHistoryFoundedMarch 194...

 

Species of crustacean Puerto Rican sand crab Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Arthropoda Class: Malacostraca Order: Decapoda Suborder: Pleocyemata Infraorder: Anomura Family: Hippidae Genus: Emerita Species: E. portoricensis Binomial name Emerita portoricensisSchmitt, 1935 The Puerto Rican sand crab, Emerita portoricensis, is a species of sand crab belonging to the genus Emerita, which is native to the main island of Puerto Rico and its archipelago.&#...

 

2009 live album by Kathy GriffinSuckin' It for the HolidaysLive album by Kathy GriffinReleasedNovember 3, 2009 (2009-11-03)RecordedBorgata, Atlantic City, New JerseyGenreComedyLength56:00LabelMusic with a TwistProducerDonut Run Productions, Inc.Kathy Griffin chronology For Your Consideration(2008) Suckin' It for the Holidays(2009) Balls of Steel(2009) Professional ratingsReview scoresSourceRatingAllmusic[1] Suckin' It for the Holidays is a comedy album by Americ...

English courtier This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (May 2016) (Learn how and when to remove this template message) The Right HonourableThe Lady MashamKeeper of the Privy PurseIn office1711–1714MonarchAnnePreceded byThe Duchess of MarlboroughSucceeded byCaspar Henning Personal detailsBornAbigail Hillc. 1670London, EnglandDied(1734-12-06)6 Decemb...

 

Broadcom CorporationJenisPerusahaan publik Nasdaq: BRCMIndustriSemikonduktorDidirikanAgustus 1991Kantorpusat Irvine, California, Amerika SerikatTokohkunciHenry Samueli, Co-founder, Chairman, CTOHenry Nicholas, Co-founderScott A. McGregor, CEO, PresidenPendapatan $6.82 billion USDFY 2010Laba bersih $266 million USD Q4 2010Karyawan 8,942 (Q4 2010)Situs webwww.broadcom.com Broadcom Corporation adalah sebuah produsen sirkuit terpadu (IC) untuk komunikasi jalur lebar. Didirikan pada 1991 oleh...

 
Kembali kehalaman sebelumnya