Tomasz Juliusz Otto Maria Czernohorski-Fehérváry, właśc. Tomasz Juliusz Czernohorski-Fehérváry, węg. Tamás Gyula Csernohorszky-Fehérváry (ur. 27 listopada 1917 w Aradzie, zm. 7 stycznia 1984 w Montrealu) – arcybiskup Kościoła Starokatolickiego na Węgrzech, założyciel Tradycyjnego Chrześcijańskiego Kościoła Katolickiego.
Życiorys
Duchowny mariawicki
Tomasz Czernohorski-Fehérváry pochodził ze szlacheckiej rodziny węgierskiej mającej korzenie polskie. Jako młody człowiek interesował się ruchem mariawickim. Utrzymywał korespondencję listowną z biskupem Klemensem Marią Filipem Feldmanem. Po zdaniu egzaminu maturalnego w gimnazjum w Budapeszcie, w wieku 18 lat przyjechał do Polski i wstąpił do mariawickiego seminarium duchownego w Płocku. Po zakończeniu studiów, 19 stycznia 1939 w Świątyni Miłosierdzia i Miłości został wyświęcony na kapłana przez biskupa Romana Jakuba Marię Próchniewskiego. W niedzielę 22 stycznia odprawił w Płocku uroczystą Mszę prymicyjną w języku węgierskim[1].
Następnie wyjechał na Węgry, gdzie podjął się pracy duszpasterskiej w parafii starokatolickiej św. Augustyna w Budapeszcie. W tym czasie rozpoczął ponadto studia prawnicze na Uniwersytecie w Budapeszcie oraz został wykładowcą teologii w Seminarium Corneliusa Jansena w Budapeszcie.
W czasie II wojny światowej w latach 1942–1945 służył w armii węgierskiej. Po zakończeniu wojny powrócił do pracy duszpasterskiej.
W środowisku mariawickim dał się poznać jako szczególny czciciel Przenajświętszego Sakramentu oraz św. Marii Franciszki Kozłowskiej, której nauczanie propagował na Węgrzech.
Biskup na Węgrzech
10 września 1945 Tomasz Fehérváry został nominowany przez lokalny synod w Budapeszcie na biskupa. 11 listopada 1945 otrzymał w Płocku sakrę biskupią z rąk zwierzchnika Kościoła Starokatolickiego Mariawitów, Romana Jakuba Marii Próchniewskiego. W 1947 został wybrany arcybiskupem Kościoła Starokatolickiego na Węgrzech. W tym czasie Kościół posiadał piętnaście parafii i około dwóch tysięcy wiernych. Powołano również zgromadzenie zakonne - Zakon Port Royal[2].
W latach 1948–1956 wspólnota starokatolików węgierskich była prześladowana przez władze komunistyczne Węgier i zdelegalizowana. Dodatkowo biskup zamieszany był w lokalny skandal obyczajowy zawierając w 1948 roku małżeństwo z trzynastoletnią, Irdiko[3][4].
Fehérváry zmuszony został do działania w podziemiu i do podjęcia pracy jako robotnik w odlewni żelaza. Utrzymywał jednak kontakty z Kościołami starokatolickimi w Polsce. Podczas odwilży politycznej w 1956, na krótko zdołał ponownie zalegalizować Kościół Starokatolicki na Węgrzech, jednak po upadku powstania węgierskiego za sympatyzowanie z rządem Imre Nagya został aresztowany i trafił na kilka lat do więzienia.
Emigracja
W 1964 Tomasz Fehérváry zdołał opuścić potajemnie Węgry. Udał się na emigrację do Austrii, gdzie uzyskał azyl polityczny. W tym samym roku wyjechał do Francji, a następnie w 1965 do Kanady.
W Ameryce Północnej działał wśród emigrantów węgierskich. Utrzymywał też kontakty z lokalnymi wspólnotami starokatolickimi i tradycjonalistycznymi, dla których wyświęcił kilku duchownych. W 1972 założył w Kanadzie Tradycyjny Chrześcijański Kościół Katolicki. Wspólnota ta posiadała jedną parafię w Kanadzie, trzy misje w Stanach Zjednoczonych, pięć misji w Europie i jedną w Hongkongu.