Tramwaje linowe na ulicy Powell Street w San Francisco (czerwiec 2005)Zajezdnia tramwajów linowych w San Francisco (marzec 2008)Tramwaj linowy z Melbourne w Australii (1905)Tramwaj linowy podczas obracania na obrotnicy znajdującej się u zbiegu ulic Powell Street i Market Street w centrum San Francisco (listopad 2005)
Tramwaj linowy (ang.cable car) – system tramwajowy, który w odróżnieniu od tradycyjnych systemów, nie jest zasilany prądem z sieci trakcyjnej, lecz do napędu stosuje się linę ukrytą pod górną płaszczyzną jezdni.
Za rok powstania tramwajów liniowych przyjmuje się 1873. W tym roku powstała pierwsza linia tramwaju linowego w San Francisco[1]. Na przełomie XIX i XX wieku w kilku dużych metropoliach powstały systemy tramwajów linowych, jednak zaprzestano ich stosowania z biegiem czasu. Spośród krajów europejskich można wymienić:
W Australii i Nowej Zelandii pasażerów obsługiwało 7 linii tramwajów linowych, ale ten środek transportu najbardziej rozpowszechniony był jednak na terenie Stanów Zjednoczonych:
San Francisco (8 linii, z czego 3 działają do dziś),
Tramwaj linowy jest pojazdem poruszającym się po stalowych szynach. Nie posiada własnego silnika, a napędzany jest za pomocą stalowej liny, która biegnie pod górną płaszczyzną jezdni, pomiędzy szynami. Pojazd wyposażony jest w specjalne kleszcze służące do chwytania przez wąską szczelinę liny biegnącej pod torowiskiem. Uchwycona lina ciągnie tramwaj po szynach. System lin wprawiany jest w ruch za pomocą centralnej siłowni (ang.powerhouse).
Do 1920 w siłowni używane były silniki parowe, a obecnie system napędzany jest przez silnik elektryczny. Ponieważ budowa systemu uniemożliwia zawracanie tramwajów w tradycyjny sposób, na każdym końcu trasy tramwaju znajduje się obrotnica, na której pojazd jest obracany ręcznie przez obsługę o 180°, po czym jest gotowy do jazdy w przeciwnym kierunku.
