30 grudnia 1894 uruchomiono pierwszą linię przez Rudę Śląską na trasie Zabrze – Chebzie – Królewska Huta – Łagiewniki – Bytom. Linia przebiegała przez dzisiejsze dzielnice: Chebzie oraz Ruda. Na terenie miasta pokrywa się z linią nr 1. 5 listopada 1899 uruchomiono linię: Szombierki – Chebzie – Nowy Bytom – Nowy Wirek, której trasa pokrywa się z linią nr 9. 1 sierpnia 1901 zbudowano linię Rudzka Kuźnica – Ruda – Ruda Południowa, która znajdowała się w całości na terenie miejscowości Ruda. Dziś pokrywa się z nią linia nr 18. 6 sierpnia 1901 przedłużono linię z Nowego Wirku do Świętochłowic. 4 grudnia 1958 po raz drugi zbudowano trasę Ruda Południowa – przystanek Ruda Poczta (później: Ruda Dworzec PKP, obecnie nie istnieje w tym miejscu), a rok później, 3 grudnia 1959, od przystanku Ruda Poczta – Rudzka Kuźnica. 15 grudnia 1960 zbudowano odcinek Rudzka Kuźnica – Ruda Północna. 12 grudnia 1975 zbudowano pętlę torową w dzielnicy Chebzie.
Ze względu na zły stan techniczny przepustu nad torowiskiem tramwajowym w rejonie skrzyżowania ul. Piastowskiej i Sobieskiego 14 lutego 2015 zawieszono kursowanie linii nr 18, a wraz z tym zamknięto odcinek przebiegający przez Rudę (wzdłuż ul. Piastowskiej i Wolności). W miejsce tramwaju uruchomiono linię autobusową nr 118 na trasie Bytom Dworzec – Chebzie Dworzec PKP (kursy średnio co pół godziny w dni robocze), a także linię tramwajową nr 30 na trasie Bytom Stroszek Pętla – Zabrze Biskupice Pętla. Likwidacji linii nr 18 domagała się od wielu lat część mieszkańców Rudy ze względów bezpieczeństwa (położenie torowiska w części jezdni, stwarzające niebezpieczeństwo dla ruchu samochodowego i dla pieszych). Urząd Miasta likwidację dodatkowo argumentował tym, że drgania wywołane przez tramwaje powodują pękania ścian budynków, a także koszt utrzymania linii jest stosunkowo wysoki. Decyzja ta spotkała się ze sporym niezadowoleniem, w tym Tramwajów Śląskich, gdyż według spółki po drobnych pracach modernizacyjnych tramwaj mógłby dalej jeździć do czasu generalnego remontu przepustu[2][3][4].
Niewiele lepsza sytuacja była na trasie linii 9, gdzie nie tylko rudzki odcinek był w złym stanie. Już w 2017 roku władzę miasta zaczęły uzależniać kwestie remontów od dalszego funkcjonowania linii.[5] Tramwaje Śląskie zgodziły się na taki układ i przystąpiły do punktowych remontów. W tym samym roku przeprowadzono remont odcinka na ulicy Niedurnego i przy okazji oddano mieszkańcom do użytku nowy przystanek przy ulicy Grochowskiej.[6] Na tym jednak remonty się skończyły, a stan torowiska w innych dzielnicach doprowadził po raz kolejny do tarć między władzami Rudy Śląskiej, a Tramwajami Śląskimi., przy okazji planowania wspólnego remontu na Goduli oraz w bytomskich Szombierkach. [7]
W 2023 roku Tramwaje Śląskie przeprowadziły remont pętli w dzielnicy Chebzie, który zakończył się w 2024 roku.[8]
AndrzejA.SoczówkaAndrzejA., Zróżnicowanie struktury przestrzennej komunikacji miejskiej w konurbacji katowickiej, Sosnowiec: Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, 2012 (Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego; 76), ISBN 978-83-6144-31-6.???
KrzysztofK.SoidaKrzysztofK., Komunikacja tramwajowa w aglomeracji katowickiej: 100 lat tramwaju elektrycznego, Katowice: Przedsiębiorstwo Komunikacji Tramwajowej & wyd. STAPIS, 1998, ISBN 83-85145-13-3.