USS Pike (SS-6) – amerykański okręt podwodny z początku XX wieku i okresu I wojny światowej, piąta zamówiona jednostka typu A. Została zwodowana 14 stycznia 1903 roku w stoczni Union Iron Works(inne języki) w San Francisco i przyjęta w skład US Navy 28 maja 1903 roku. W listopadzie 1911 roku nazwę okrętu zmieniono na oznaczenie literowo-numeryczne A-5. Okręt skreślono z listy floty 16 stycznia 1922 roku.
Projekt i dane taktyczno–techniczne
USS „Pike”, zaprojektowany przez inż. Johna Hollanda, stanowił rozwinięcie jego poprzedniego projektu Holland VI – pierwszego okrętu podwodnego zakupionego przez US Navy[1][2]. Oprócz większych wymiarów i wyporności, na śródokręcie przeniesiono zbiorniki balastowe w celu poprawy manewrowości[1]. „Pike”, podobnie jak wszystkie okręty typu A, był jednostką pół-eksperymentalną (m.in. testowano na nim różne rodzaje kiosków i peryskopy)[3].
„Pike” był małym okrętem podwodnym o konstrukcji jednokadłubowej. Długość całkowita wykonanej ze stali jednostki wynosiła 19,5 metra, szerokość 3,6 metra i zanurzenie 3,2 metra[1][2][4]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 107 ton, a w zanurzeniu 123 tony[1][2][4]. Okręt napędzany był na powierzchni przez 4-cylindrowy silnik benzynowy Otto(inne języki) o mocy 160 koni mechanicznych (KM)[1][2][5]. Napęd podwodny zapewniał silnik elektryczny prądu stałego o mocy 70 KM[5][6][a]. Jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 8 węzłów na powierzchni i 7 węzłów w zanurzeniu[1][2][5]. Zasięg wynosił 184 Mm przy prędkości 8 węzłów w położeniu nawodnym oraz 21 Mm przy prędkości 4 węzłów pod wodą[1]. Energia elektryczna magazynowana była w akumulatorach kwasowo-ołowiowych o zmiennym napięciu od 70 do 160 V, które zapewniały 2 godziny podwodnego pływania przy pełnym obciążeniu[2][7]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 25 metrów[8].
Okręt wyposażony był w dziobową wyrzutnię torped kalibru 450 mm (18")[b], z łącznym zapasem pięciu torped[1][2]. Załoga okrętu składała się jednego oficera oraz sześciu podoficerów i marynarzy[1][2][7].
Budowa i przebieg służby
USS „Pike” (Submarine Torpedo Boat No. 6) zbudowany został w stoczni Union Iron Works(inne języki) w San Francisco[2][10][11]. Stępkę okrętu położono 10 grudnia 1900 roku[10], został zwodowany 14 stycznia 1903 roku[1][2], a do służby przyjęto go 28 maja 1903 roku[10].
Pierwszym dowódcą jednostki został por. mar. Arthur MacArthur(inne języki)[c]. Przez pierwsze lata służby okręt stacjonował w Mare Island Naval Shipyard, uczestnicząc w próbach i procesie szkolenia[12]. 18 kwietnia 1906 roku załoga „Pike” uczestniczyła w likwidacji skutków trzęsienia ziemi w San Francisco. W okresie 28 listopada 1906 – 8 czerwca 1908 roku był wycofany z czynnej służby[12]. Następnie przydzielono go do Flotylli Torpedowej we Flocie Pacyfiku. 17 listopada 1911 roku nazwę okrętu zmieniono na oznaczenie literowo-numeryczne A-5, a 26 czerwca 1912 roku jednostka trafiła do rezerwy w Puget Sound Naval Shipyard and Intermediate Maintenance Facility. 15 lutego 1915 roku A-5 wraz z A-3 na pokładzie węglowca USS „Hector”(inne języki) rozpoczął podróż na Filipiny, osiągając Olongapo 26 marca[2][12]. 17 kwietnia okręt ponownie wszedł do służby we Flocie Azjatyckiej[1]. Wkrótce po przystąpieniu USA I wojny światowej, 17 kwietnia 1917 roku A-5 zatonął w porcie Cavite z powodu przecieku w głównym zbiorniku balastowym. Okręt został podniesiony 19 kwietnia, a po remoncie powrócił do czynnej służby, patrolując wejście do Zatoki Manilskiej[12]. 17 lipca 1920 roku okręt otrzymał numer identyfikacyjny SS-6[2][10]. 25 lipca 1921 roku A-5 został wycofany ze służby i przeznaczony na okręt-cel. Z listy floty został skreślony 16 stycznia 1922 roku[2][3][10].
Uwagi
- ↑ Opracowania znacznie różnią się wartościami mocy silnika elektrycznego: Paul E. Fontenoy podaje 160 KM[1], zaś Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921 - 150 KM[2].
- ↑ Amerykańskie torpedy 18-calowe miały faktyczny kaliber 17,72 cala (450 mm)[9].
- ↑ Starszy brat późniejszego gen. Douglasa MacArthura.
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 152.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 127.
- ↑ a b Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 153.
- ↑ a b J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 584.
- ↑ a b c Robert Hutchinson: Jane’s Submarines: War Beneath the Waves from 1776 to the Present Day. Londyn: 2001, s. 25.
- ↑ Jim Christley, Peter Bull: US submarines, 1900-35. Oxford: 2011, s. 10.
- ↑ a b Jim Christley, Peter Bull: US submarines, 1900-35. Oxford: 2011, s. 11.
- ↑ Ivan Gogin: 'A' submarines (1903). Navypedia. [dostęp 2019-01-14]. (ang.).
- ↑ Tony DiGiulian: Torpedoes of the United States of America. www.navweaps.com. [dostęp 2016-11-24]. (ang.).
- ↑ a b c d e Robert Hutchinson: Jane’s Submarines: War Beneath the Waves from 1776 to the Present Day. Londyn: 2001, s. 27.
- ↑ John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 151.
- ↑ a b c d Jim Christley, Peter Bull: US submarines, 1900-35. Oxford: 2011, s. 13.
Bibliografia
- Jim Christley, Peter Bull: US submarines, 1900-35. Oxford: Osprey Publishing, 2011. ISBN 978-1-84908-185-6. Brak numerów stron w książce
- Ten artykuł zawiera treści udostępnione w ramach domeny publicznej przez Dictionary of American Naval Fighting Ships. Treści te są umieszczone tutaj.
- Tony DiGiulian: Torpedoes of the United States of America. www.navweaps.com. [dostęp 2016-11-24]. (ang.).
- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.). Brak numerów stron w książce
- Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.). Brak numerów stron w książce
- Ivan Gogin: 'A' submarines (1903). Navypedia. [dostęp 2019-01-14]. (ang.).
- Robert Hutchinson: Jane’s Submarines: War Beneath the Waves from 1776 to the Present Day. Londyn: HarperCollins, 2001. ISBN 978-0-00-710558-8. (ang.). Brak numerów stron w książce
- Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1. Brak numerów stron w książce
- John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.). Brak numerów stron w książce