VIPER (akronim od Volatiles Investigating Polar Exploration Rover) – bezzałogowy łazik księżycowy opracowany przez NASA, który miał zostać wysłany na powierzchnię Księżyca w listopadzie 2024 roku[1], aż do momentu anulowania jego misji w lipcu 2024 roku[2]. Zadaniem łazika miało być poszukiwanie zasobów naturalnych w zacienionych obszarach na południowym biegunie Księżyca oraz mapowanie księżycowego lodu[3][4].
11 czerwca 2020 roku NASA przyznała firmie Astrobotic Technology kwotę 199,5 milionów dolarów na wystrzelenie łazika VIPER na południowy biegun Księżyca. Misja łazika VIPER jest częścią programu NASA o nazwie Commercial Lunar Payload Services[5].
Projekt
Łazik ma wysokość całkowitą 2,5 metra oraz długość 1,5 metra. Masa łazika to 430 kg. Zasilany będzie z baterii słonecznych i akumulatora. Maksymalna moc układu to 450 W. Maksymalna prędkość to 0,8 km/h[6].
W lutym 2024 roku do łazika zainstalowano ostatni instrument naukowy, jakim było urządzenie wiertnicze TRIDENT[9]. 28 lutego 2024 roku kierownik projektu łazika VIPER; Dan Andrews, ogłosił, że wszystkie instrumenty naukowe łazika zostały zainstalowane i że został on zbudowany już w ponad 80%.[10]
Łazik VIPER miał wylądować na zachodnim krańcu krateru Nobile na płaskowyżu Mons Mouton w rejonie południowego bieguna Księżyca[11]. Łazik przejedzie kilka kilometrów, zbierając dane na temat różnych rodzajów gleb, na których budowę nie może wpłynąć światło słoneczne. Łazik będzie przemieszczać się w całkowitej ciemności, będąc tylko sporadycznie oświetlonym przez światło słoneczne[12]. Podczas wędrówki łazika w nie oświetlonym miejscu, łazik będzie działać wyłącznie na pokładowym zasilaniu akumulatorowym i nie będzie w stanie go naładować, dopóki nie dotrze do nasłonecznionego miejsca.[3][4][5] Jego całkowity czas działania wyniesie 100 dni ziemskich. Jego planowany czas działania miał wynieść 100 ziemskich dni[13][14].