Urodził się podczas I wojny światowej w mieście Gżatsk (od 1968 nosi nazwę Gagarin), w ówczesnym Imperium Rosyjskim. Na początku wojny ojciec Wiktor Kowalski, który był kowalem, wraz z rodziną został ewakuowany przez wojska rosyjskie na wschód (bieżeństwo).
Rodzina Kowalskich wróciła do Polski, do wsi Gnojno po zakończeniu wojny. Dzieciństwo i młodość Wacław Kowalski spędził w Gnojnie, gdzie mieszkał wraz z rodzicami i trzema siostrami. W tym czasie zmarł jego ojciec i jedna siostra[1]. W 1937 ukończył seminarium nauczycielskie w Leśnej Podlaskiej i podjął pracę w Instytucie Pedagogiki Specjalnej[2] i jako nauczyciel w wiejskiej szkole na Polesiu[3]. W 1939 walczył w kampanii wrześniowej[1]. Po II wojnie światowej rozpoczął studia u prof. Adama Didura w Konserwatorium Muzycznym[2] w Łodzi, marząc o karierze śpiewaka operowego. Przebywając wówczas w Łodzi zgłosił się jako statysta do Teatru Wojska Polskiego. Tam wypatrzył go Leon Schiller i powierzył mu niewielką śpiewającą rólkę. Tak rozpoczęła się jego przygoda z aktorstwem. W 1946 zadebiutował na dużym ekranie epizodyczną rolą, śpiewaka z gitarą w pierwszym powojennym polskim filmie Zakazane piosenki. W 1951 zdał egzamin eksternistyczny. W latach 1948–1955 występował w Łodzi; w Teatrze Pinokio (1948–1949) i w Teatrze Nowym (1949–1955). W 1955 przeniósł się do Warszawy grając kolejno w: Teatrze Klasycznym w latach 1955–1969, Teatrze Polskim w latach 1970–1977 i Teatrze na Woli w latach 1977–1981.
Z filmem związał się na dobre w latach 50. Największą popularność i uznanie przyniosła mu rola Kazimierza Pawlaka w komediowej trylogii Sylwestra Chęcińskiego, na którą składają się filmy: Sami swoi (1967), Nie ma mocnych (1974) oraz Kochaj albo rzuć (1977). Stworzył w nich duet z Władysławem Hańczą. Kolejną rolą Kowalskiego, która spotkała się z popularnością jest dozorca Popiołek w serialu DomJana Łomnickiego. Ponadto zagrał w przeszło 100 filmach i serialach telewizyjnych, kreując zwykle role drugoplanowe i epizodyczne, jednakże niezwykle wyraziste.
W 1988 otrzymał nagrodę Wiktora dla najpopularniejszej postaci TVP.
Życie prywatne
W latach 1943–1990 żoną aktora była Stanisława z domu Osikowska. Mieli dwóch synów: Jana (ur. 1946) oraz Macieja (1956–1982).
W 1982 młodszy z synów, student medycyny, zginął tragicznie w wypadku samochodowym. Wacław Kowalski bardzo to przeżył. Wycofał się z aktorstwa. Jego rezygnacja z roli w serialu Dom była jedną z głównych przyczyn zakończenia realizacji serialu w latach 80. i uśmiercenia postaci Ryszarda Popiołka. Kowalski już nigdy nie pojawił się na ekranie, konsekwentnie odrzucał wszystkie propozycje. Ostatnie lata życia spędził w swoim domu w Brwinowie pod Warszawą, w którym zmarł nagle 27 października 1990 w wyniku udaru mózgu. Jest pochowany na cmentarzu parafialnym w Brwinowie wraz z żoną i synem.
