Wilków (powiat opolski)

Ten artykuł dotyczy wsi Wilków w woj. lubelskim, pow. opolskim. Zobacz też: inne miejscowości o tej nazwie.

Wilków

wieś
Kościół pw. św. Floriana i św. Urszuli
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	opolski
Gmina	Wilków
Liczba ludności (2021)	144[2][3]
Strefa numeracyjna	81
Kod pocztowy	24-313[4]
Tablice rejestracyjne	LOP
SIMC	0393554[5]
Położenie na mapie gminy Wilków Wilków
Położenie na mapie Polski Wilków
Położenie na mapie województwa lubelskiego Wilków
Położenie na mapie powiatu opolskiego Wilków
51°15′37″N 21°52′17″E/51,260278 21,871389[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Wilków (daw. Wilków nad Wisłą) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, w gminie Wilków^[5][6].

Wieś położona jest w Małopolskim Przełomie Wisły. Przejściowo była siedzibą gminy Szczekarków.

Jest najmniejszą liczebnie siedzibą gminy województwa lubelskiego – liczy zaledwie 195 mieszkańców (spis powszechny 2011 rok). Historycznie położona jest Małopolsce (początkowo w ziemi sandomierskiej, a następnie w ziemi lubelskiej).

Wieś stanowi sołectwo w gminie Wilków^[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 195 mieszkańców^[8].

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego^[9]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego.

Pierwsza zachowana wzmianka o parafii zanotowana w Acta Camerae Apostolicae pochodzi z 1326 r. Proboszczem był wówczas Wojciech. Wizytacja biskupa krakowskiego Bernarda Maciejowskiego w roku 1603 stwierdziła zły stan drewnianego kościoła.

W roku 1625 Wojciech Głuski, właściciel Wilkowa, ufundował nowy murowany kościół, został on konsekrowany w 1638 r. przez biskupa Tomasza Oborskiego. Istniała przy nim szkoła parafialna i przytułek dla pięciu ubogich. W roku 1723 z fundacji Michała i Franciszka Polanowskich dobudowano kaplicę Różańcową od strony północnej. Po pożarze kościoła i zabudowań plebańskich w 1740 r., w 1774 r. wzniesiono nową plebanię, zaś kościół odbudowano i ponownie konsekrowano w 1781 r. Powodzie od zawsze trapiły Wilków. Jeden z większych wylewów Wisły nastąpił w 1833 r. Zniszczył on również kościół. Skalę zagrożenia częstymi powodziami obrazuje relacja ks. Boniewskiego z pobytu w Wilkowie, około 1845 r.: „tu widziałem u każdego z mieszkańców tej wsi czółno obszerne wyrobione, które w czasie wylewu Wisły zabiera się każdy z familią i upływa na najbliższy pagórek jaki znaleźć może. Wiele bydła staje się często pastwą rozhukanej fali, która w swych wnętrznościach wszystko zatapia”. Częste powodzie wymagały nieustannych napraw kościoła i budynków plebańskich, przez co pozostawały one długo w złym stanie. W roku 1848 budynki parafialne uległy całkowitemu zniszczeniu, wobec czego proboszcz zamierzał opuścić parafię. Niezbędne roboty budowlane wykonano dopiero w 2 poł. XIX w. W 1876 r. rozbudowano nawę o trzy przęsła w kierunku zachodnim, podwyższono kościół, wykonano murowany chór i nową fasadę. Zastąpiono drewniane podłogi posadzkami z piaskowca kunowskiego. W roku 1918 została wybudowana zakrystia i plebania^[10].

We wsi znajdują się ponadto:

• Zespół Szkół Publicznych (szkoła podstawowa i gimnazjum)
• Bank Spółdzielczy
• stadion klubu piłkarskiego LKS Wilki Wilków
• cmentarz katolicki
• plebania z 1918 roku
• zabytkowa remiza z 1915 roku^[11]

• Szlak Renesansu Lubelskiego

Z Wilkowa pochodzi:

• Kazimierz Czapla – oficer Armii Krajowej, w powstaniu warszawskim dowódca Zgrupowania IV „Gurt”.
• Tadeusz Czesław Mazur – polski biolog i parazytolog, profesor nauk medycznych.

• Wilków (12), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 479 .