Zdeněk Fierlinger (11 czerwca 1891 w Ołomuńcu, zm. 2 maja 1976 w Pradze) – czechosłowacki dyplomata i polityk socjaldemokratyczny, premier Republiki w latach 1945–1946, wieloletni przewodniczący Zgromadzenia Narodowego (1953–1964).
Życiorys
Urodził się w rodzinie nauczyciela ze szkoły średniej w Ołomuńcu. Podczas I wojny światowej znalazł się w Rosji, gdzie wstąpił do Korpusu Czechosłowackiego. Walczył w bitwie pod Zborowem. Po powrocie do kraju rozpoczął karierę jako dyplomata. Był na placówkach w Holandii, Rumunii, USA, Szwajcarii i Austrii. Blisko współpracował z Edvardem Benešem. W 1924 przystąpił do Czechosłowackiej Partii Socjaldemokratycznej (ČSSD)[1].
W latach 1937–1945 przebywał na placówce dyplomatycznej w ZSRR. Przyjmuje się, że właśnie wtedy został agentem NKWD. W imieniu czechosłowackiego rządu emigracyjnego 12 grudnia 1943 roku podpisał z ZSRR „Układ o przyjaźni, pomocy wzajemnej i współpracy powojennej”.[2] Na krótko przed końcem wojny objął urząd premiera Czechosłowacji (5 kwietnia 1945) i pełnił go do wyborów w 1946. Jako przewodniczący ČSSD (1946–1947) opowiadał się za bliską współpracą z komunistami. Po tzw. przewrocie lutowym poparł komunistów, doprowadzając do połączenia ČSSD z Komunistyczną Partią Czechosłowacji (KSČ)[1]. Zasiadł wówczas w Komitecie Centralnym KSČ i był jego członkiem do 1966 roku.
Od 1948 do 1953 pełnił obowiązki wicepremiera[3] (oraz ministra ds. kościelnych, 1951–1953). W latach 1953–1964 stał na czele Zgromadzenia Narodowego[4].
5 lipca 1947 został odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski[5].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i Vláda České Republiky: Zdeněk Fierlinger. [dostęp 2021-08-27]. (cz.).
- ↑ Договор между СССР и Чехословацкой Республикой о дружбе, взаимной помощи и послевоенном сотрудничестве 12 декабря 1943 года, Smlouva o přátelství, vzájemné pomoci a poválečné spolupráci mezi Československou republikou a Svazem sovětských socialistických republik, podepsaná v Moskvě dne 12. prosince 1943
- ↑ StanisławS. Żerko StanisławS., Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje, 2014, s. 126, ISBN 978-83-63795-77-1 .
- ↑ StanisławS. Żerko StanisławS., Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje, 2014, s. 127, ISBN 978-83-63795-77-1 .
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 143, poz. 860 „za wybitne zasługi w dziedzinie współpracy polsko-czechosłowackiej”.
Bibliografia
- ↑ W latach 1918–1920 Republika Czecho-Słowacka
- ↑ Na uchodźstwie
- ↑ W 1990 Czechosłowacka Republika Federacyjna