Zjednoczenie (branżowe)
Wazon pamiatkowy ZBWiM w Łodzi. Zjednoczenie Budownictwa Wodnego i Melioracji w Łodzi. Zjednoczenie – nazwa organu zarządzania daną branżą przemysłu lub usług w okresie PRL (1945–1981).
Pierwsze zjednoczenia funkcjonowały w Polsce w okresie międzywojennym, które zrzeszały firmy prywatne danej branży. Po II wojnie światowej, w okresie gospodarki centralnie sterowanej , ewoluowały formy i nazwy organów zarządzania poszczególnymi branżami.
Chronologia
1945 – utworzenie zjednoczeń po II wojnie światowej, podporządkowując je centralnym zarządom ministerstw,
1947 – dekoncentracja funkcji zarządzania przez wyłączenie z ministerstwa przemysłu centralnych zarządów i przekształcenia ich w samodzielne przedsiębiorstwa[1]
1951 – włączenie centralnych zarządów do ministerstw[2]
1955 – funkcjonowanie 12 ministerstw przemysłowych i 160 centralnych zarządów[3]
1958 – przekształcenie centralnych zarządów w zjednoczenia[4] [5]
1967 – próba reformy zjednoczeń przemysłowych[6]
1981 – likwidacja zjednoczeń, część z nich w pierwszej połowie 1982[7]
1981 – powołanie zrzeszeń [8]
1990 – początek procesu prywatyzacji zrzeszeń i podległych im przedsiębiorstw[9] Funkcjonowały zjednoczenia ogólnokrajowe (np. branż przemysłowych, budownictwa specjalistycznego, biur projektów) oraz regionalne i wojewódzkie (np. budownictwa ogólnego, przemysłowego, komunalnego, rolniczego, wodnego i melioracji, państwowych gospodarstw rolnych, technicznej obsługi rolnictwa, przedsiębiorstw gospodarki komunalnej i mieszkaniowej, przemysłu terenowego, handlu, wełnianego, węglowego itd.). Większość zjednoczeń produkcyjnych dysponowało własnymi podmiotami krajowej dystrybucji produkowanych wyrobów, cały szereg z nich, również własnymi przedsiębiorstwami handlu zagranicznego.
Obecnie nie istnieje już żadne z dawnych zjednoczeń, funkcjonują jednak firmy które z powodów marketingowych zachowały logo lub nazwę danego zjednoczenia. Wyjątkiem jest zjednoczenie Bumar , które nie zostało zlikwidowane, lecz przekształcone w grupę kapitałową.
Zjednoczenia, pod nazwami których funkcjonują (lub funkcjonowały) firmy:
Zjednoczenia
Logo Zjednoczenia Gospodarki Rybnej (1971 rok) Funkcjonowało około 150 ogólnokrajowych organów zarządzania o tej nazwie:
Zjednoczenie Biur Projektowych Budownictwa , WarszawaZjednoczenie Budowlano-Montażowe Przemysłu Węglowego , KatowiceZjednoczenie Budownictwa Górniczego , KatowiceZjednoczenie Budownictwa Inżynierii Miejskiej „Inżynieria” , WarszawaZjednoczenie Budownictwa Kopalń Rud , WarszawaZjednoczenie Budownictwa Łączności , WarszawaZjednoczenie Budownictwa Przemysłowego „Budostal” , KrakówZjednoczenie Budownictwa Wodnego i Melioracji w Zielonej Górze (w Łodzi, w Koszalinie) -ZBWiM
Zjednoczenie Budowy Aparatury Chemicznej „Metalchem” , GliwiceZjednoczenie Budowy Obiektów Użyteczności Publicznej , WarszawaZjednoczenie Budowy Pieców Przemysłowych , GliwiceZjednoczenie Chłodni Składowych , WarszawaZjednoczenie Elektryfikacji Rolnictwa , WarszawaZjednoczenie Elektryfikacji i Zaopatrzenia Rolnictwa i Wsi w Wodę „Zelwod” , WarszawaZjednoczenie Energetyki , WarszawaZjednoczenie Gospodarki Rybnej , SzczecinZjednoczenie Gospodarki Turystycznej „Orbis” , WarszawaZjednoczenie Górnictwa Naftowego i Gazownictwa , WarszawaZjednoczenie Górniczo-Hutnicze Metali Nieżelaznych „Metale” , KatowiceZjednoczenie Hodowli Roślin i Nasiennictwa , WarszawaZjednoczenie Hodowli i Obrotu Zwierzętami , WarszawaZjednoczenie Hutnictwa Żelaza i Stali , KatowiceZjednoczenie Informatyki , WarszawaZjednoczenie Kamieniołomów Drogowych , WrocławZjednoczenie Konstrukcji Stalowych i Urządzeń Przemysłowych „Mostostal” , WarszawaZjednoczenie Kopalnictwa Rud Żelaza , CzęstochowaZjednoczenie Kopalnictwa Surowców Chemicznych , KrakówZjednoczenie Maszyn i Aparatów Elektrycznych „Ema” , WarszawaZjednoczenie Maszyn Hutniczych „Hutmasz” , KatowiceZjednoczenie Maszyn Przemysłu Spożywczego „Spomasz” , WarszawaZjednoczenie Mechanizacji Budownictwa „Zremb” , WarszawaZjednoczenie Modernizacji Przemysłu Maszynowego „Techma” , WarszawaZjednoczenie Montażu i Kompletowania Urządzeń Inwentarskich „Meprozet” , WarszawaZjednoczenie Morskich Stoczni Remontowych , GdańskZjednoczenie Nasiennictwa Ogrodniczego i Szkółkarstwa , WarszawaZjednoczenie Obrotu Zwierzętami Hodowlanymi , WarszawaZjednoczenie Państwowej Komunikacji Samochodowej , WarszawaZjednoczenie Portów Morskich , GdyniaZjednoczenie Producentów Wyposażenia Technicznego Handlu i Usług „Wuteh” , WrocławZjednoczenie Produkcji Drobiarskiej „Poldrób” , WarszawaZjednoczenie Produkcji Elementów Wyposażenia Budownictwa „Metalplast” , PoznańZjednoczenie Produkcji i Montażu Obiektów Inwentarskich „Fermbud” , PoznańZjednoczenie Produkcji Leśnej „Las” , WarszawaZjednoczenie Produkcji Sprzętu Gospodarstwa Domowego „Domgos” , Katowice[a] Zjednoczenie Przedsiębiorstw Budowlano-Montażowych Przemysłu Lekkiego , ŁódźZjednoczenie Przedsiębiorstw Budowy Pieców Przemysłowych , GliwiceZjednoczenie Przedsiębiorstw Geodezyjno-Kartograficznych „Geokart” , WarszawaZjednoczenie Przedsiębiorstw Geologicznych , KatowiceZjednoczenie Przedsiębiorstw Produkcji Maszyn i Urządzeń Handlowych „Promer” , WarszawaZjednoczenie Przedsiębiorstw Robót Drogowych i Mostowych , WarszawaZjednoczenie Przedsiębiorstw Hydrogeologicznych , WarszawaZjednoczenie Przedsiębiorstw Instalacji Przemysłowych „Instal” , WarszawaZjednoczenie Przedsiębiorstw Remontowo-Budowlanych Przemysłu Maszynowego „Budomasz” , WarszawaZjednoczenie Przedsiębiorstw Robót Elektrycznych „Elektromontaż” , WarszawaZjednoczenie Przedsiębiorstw Robót Kolejowych PRK , WarszawaZjednoczenie Przedsiębiorstw Transportowo-Sprzętowych Budownictwa „Transbud” , WarszawaZjednoczenie Przedsiębiorstw Wełniarskich „Północ” , ŁódźZjednoczenie Przedsiębiorstw Wydawniczych „Naczelny Zarząd Wydawnictw” , WarszawaZjednoczenie Przedsiębiorstw Zaopatrzenia Lecznictwa „Cezal” , WarszawaZjednoczenie Przedsiębiorstw Zaopatrzenia Rolnictwa w Wodę , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Artykułów Technicznych i Galanteryjnych „Metex” , ŁódźZjednoczenie Przemysłu Automatyki i Aparatury Pomiarowej „Mera” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Azotowego , KrakówZjednoczenie Przemysłu Bawełnianego „Polbaw” , ŁódźZjednoczenie Przemysłu Betonów , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Budowy Maszyn Ciężkich „Zemak” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Budowy Urządzeń Chemicznych „Chemak” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Celulozowo-Papierniczego , ŁódźZjednoczenie Przemysłu Cementowego, Wapienniczego i Gipsowego , SosnowiecZjednoczenie Przemysłu Ceramicznego , KielceZjednoczenie Przemysłu Ceramiki Budowlanej , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Chemii Gospodarczej „Pollena” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Chłodniczego , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Cukierniczego , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Cukrowniczego , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Dziewiarskiego i Pończoszniczego „Tricot” , ŁódźZjednoczenie Przemysłu Elektronicznego , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Elektronicznego i Teletechnicznego „Unitra” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Elektronicznego „Unitra-Dom” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Farb i Lakierów „Polifarb” , GliwiceZjednoczenie Przemysłu Farmaceutycznego „Polfa” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Gumowego „Stomil” , ŁódźZjednoczenie Przemysłu Izolacji Budowlanej , KatowiceZjednoczenie Przemysłu Kablowego , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Koncentratów Spożywczych , PoznańZjednoczenie Przemysłu Kopalnictwa Surowców Chemicznych , KrakówZjednoczenie Przemysłu Kruszyw, Kamienia Budowlanego i Surowców Mineralnych , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Lniarskiego , ŁódźZjednoczenie Przemysłu Lotniczego i Silnikowego „PZL” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Maszyn Budowlanych „Bumar” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Maszyn Górniczych „Polmag” , KatowiceZjednoczenie Przemysłu Maszyn Rolniczych „Agromet” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Maszyn Włókienniczych „Polmatex” , ŁódźZjednoczenie Przemysłu Maszynowego Leśnictwa , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Materiałów Ogniotrwałych , GliwiceZjednoczenie Przemysłu Meblarskiego , PoznańZjednoczenie Przemysłu Mięsnego , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Motoryzacyjnego „Polmo” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Muzycznego , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Narzędziowego „Vis” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Nieorganicznego „Nieorganika” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Obrabiarkowego „Ponar” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Odzieżowego , ŁódźZjednoczenie Przemysłu Okrętowego , GdańskZjednoczenie Przemysłu Olejarskiego , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Organicznego „Organika” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Organicznego i Tworzyw Sztucznych „Erg” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Ortopedycznego „Ortmed” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Owocowo-Warzywnego , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Papierniczego , ŁódźZjednoczenie Przemysłu Paszowego „Bacutil” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Piwowarskiego , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Płyt, Sklejek i Zapałek , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Podzespołów i Materiałów Elektronicznych „Unitra-Elektron” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Poligraficznego , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Pomocy Naukowych i Zaopatrzenia Szkół „Biofiz” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Precyzyjnego „Prema” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Przetworów Papierowych i Materiałów Biurowych , ŁódźZjednoczenie Przemysłu Przędzalń Czesankowych , ŁódźZjednoczenie Przemysłu Rafineryjnego i Petrochemicznego „Petrochemia” , KrakówZjednoczenie Przemysłu Silikatowego , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Skórzanego , ŁódźZjednoczenie Przemysłu Spirytusowego „Polmos” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Sprzętu Sportowego „Polsport” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Stolarki Budowlanej „Stolbud” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Syntezy Chemicznej , GliwiceZjednoczenie Przemysłu Szklarskiego i Ceramicznego „Vitrocer” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Taboru Kolejowego „Tasko” , PoznańZjednoczenie Przemysłu Tartacznego i Wyrobów Drzewnych , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Teletechnicznego , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Teleelektronicznego „Telkom” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Tkanin Jedwabnych i Dekoracyjnych , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Tytoniowego , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Tworzyw i Farb „Plastofarb” , MikołówZjednoczenie Przemysłu Urządzeń Wentylacyjno-Klimatyzacyjnych „Klima-Went” , KatowiceZjednoczenie Przemysłu Węgla Brunatnego , WrocławZjednoczenie Przemysłu Włókien Sztucznych „Chemitex” , ŁódźZjednoczenie Przemysłu Wyrobów Metalowych „Polmetal” , KrakówZjednoczenie Przemysłu Wyrobów Odlewniczych , RadomZjednoczenie Przemysłu Zielarskiego „Herbapol” , WarszawaZjednoczenie Przemysłu Ziemniaczanego , PoznańZjednoczenie Przemysłu Zmechanizowanego Sprzętu Domowego „Predom” , WarszawaZjednoczenie Sprzętu Oświetleniowego i Elektroinstalacyjnego „Polam” , WarszawaZjednoczenie Transportu Samochodowego Łączności , WarszawaZjednoczenie Upowszechniania Prasy i Książki „Ruch” , WarszawaZjednoczenie „Uzdrowiska Polskie” , WarszawaZjednoczenie Wytwórni Surowic i Szczepionek „Biomed” , WarszawaZjednoczenie Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego ZNTK , WarszawaZjednoczenie Zaplecza Technicznego Motoryzacji , WarszawaZjednoczenie Żeglugi Śródlądowej , WrocławUprawnienia zjednoczeń miało też kilkadziesiąt innych wydzielonych, podległych bezpośrednio ministerstwom organów zarządzania, np.:
oraz krajowe związki spółdzielczości pracy.
„Agromet” Zjednoczenie Przemysłu Maszyn Rolniczych, Warszawa„Bacutil” Zjednoczenie Przemysłu Paszowego, Warszawa„Biofiz” Zjednoczenie Przemysłu Pomocy Naukowych i Zaopatrzenia Szkół, Warszawa„Biomed” Zjednoczenie Wytwórni Surowic i Szczepionek, Warszawa„Budostal” Zjednoczenie Budownictwa Przemysłowego, Kraków„Budomasz” Zjednoczenie Przedsiębiorstw Remontowo-Budowlanych Przemysłu Maszynowego, Warszawa„Bumar” Zjednoczenie Przemysłu Maszyn Budowlanych, Warszawa„Cezal” Zjednoczenie Przedsiębiorstw Zaopatrzenia Lecznictwa, Warszawa„Chemak” Zjednoczenie Przemysłu Budowy Urządzeń Chemicznych, Warszawa„Chemitex” Zjednoczenie Przemysłu Włókien Sztucznych, Łódź„Domgos” Zjednoczenie Produkcji Sprzętu Gospodarstwa Domowego, Katowice„Elektromontaż” Zjednoczenie Przedsiębiorstw Robót Elektrycznych, Warszawa„Ema” Zjednoczenie Maszyn i Aparatów Elektrycznych, Warszawa„Erg” Zjednoczenie Przemysłu Organicznego i Tworzyw Sztucznych, Warszawa„Fermbud” Zjednoczenie Produkcji i Montażu Obiektów Inwentarskich, Poznań„Geokart” Zjednoczenie Przedsiębiorstw Geodezyjno-Kartograficznych, Warszawa„Herbapol” Zjednoczenie Przemysłu Zielarskiego, Warszawa„Hutmasz” Zjednoczenie Maszyn Hutniczych, Katowice„Instal” Zjednoczenie Przedsiębiorstw Instalacji Przemysłowych, Warszawa„Inżynieria” Zjednoczenie Budownictwa Inżynierii Miejskiej, Warszawa„Klima – Went” Zjednoczenie Przemysłu Urządzeń Wentylacyjno – Klimatyzacyjnych, Katowice„Las” Zjednoczenie Produkcji Leśnej, Warszawa„Meprozet” Zjednoczenie Montażu i Kompletowania Urządzeń Inwentarskich, Warszawa„Mera” Zjednoczenie Przemysłu Automatyki i Aparatury Pomiarowej, Warszawa„Metalchem” Zjednoczenie Budowy Aparatury Chemicznej, Gliwice„Metale” Zjednoczenie Górniczo – Hutnicze Metali Nieżelaznych, Katowice„Metalplast” Zjednoczenie Produkcji Elementów Wyposażenia Budownictwa, Poznań„Metex” Zjednoczenie Przemysłu Artykułów Technicznych i Galanteryjnych, Łódź„Mostostal” Zjednoczenie Konstrukcji Stalowych i Urządzeń Przemysłowych, Warszawa„Naczelny Zarząd Wydawnictw” Zjednoczenie Przedsiębiorstw Wydawniczych, Warszawa„Nieorganika” Zjednoczenie Przemysłu Nieorganicznego, Warszawa„Omel” Zjednoczenie Przemysłu Sprzętu Optycznego i Medycznego, Warszawa„Orbis” Zjednoczenie Gospodarki Turystycznej, Warszawa„Organika” Zjednoczenie Przemysłu Organicznego, Warszawa„Ortmed” Zjednoczenie Przemysłu Ortopedycznego, Warszawa„Petrochemia” Zjednoczenie Przemysłu Rafineryjnego i Petrochemicznego, KrakówPKS Zjednoczenie Państwowej Komunikacji Samochodowej, Warszawa„Plastofarb” Zjednoczenie Przemysłu Tworzyw i Farb, Mikołów„Polam” Zjednoczenie Sprzętu Oświetleniowego i Elektroinstalacyjnego, Warszawa„Polbaw” Zjednoczenie Przemysłu Bawełnianego, Łódź„Poldrób” Zjednoczenie Produkcji Drobiarskiej, Warszawa„Polifarb” Zjednoczenie Przemysłu Farb i Lakierów, Gliwice„Polmetal” Zjednoczenie Przemysłu Wyrobów Metalowych, Kraków„Polfa” Zjednoczenie Przemysłu Farmaceutycznego, Warszawa„Pollena” Zjednoczenie Przemysłu Chemii Gospodarczej, Warszawa„Polmag” Zjednoczenie Przemysłu Maszyn Górniczych, Katowice„Polmatex” Zjednoczenie Przemysłu Maszyn Włókienniczych, Łódź„Polmo” Zjednoczenie Przemysłu Motoryzacyjnego, Warszawa„Polmos” Zjednoczenie Przemysłu Spirytusowego, Warszawa„Polski Len” Zjednoczenie Przemysłu Lniarskiego, Łódź„Polsport” Zjednoczenie Przemysłu Sprzętu Sportowego, Warszawa„Ponar” Zjednoczenie Przemysłu Obrabiarkowego, Warszawa„Predom” Zjednoczenie Przemysłu Zmechanizowanego Sprzętu Domowego, Warszawa„Prema” Zjednoczenie Przemysłu Precyzyjnego, WarszawaPRK Zjednoczenie Przedsiębiorstw Robót Kolejowych, Warszawa„Promer” Zjednoczenie Przedsiębiorstw Produkcji Maszyn i Urządzeń Handlowych, Warszawa„PZL” Zjednoczenie Przemysłu Lotniczego i Silnikowego, Warszawa„Ruch” Zjednoczenie Upowszechniania Prasy i Książki, Warszawa„Spomasz” Zjednoczenie Maszyn Przemysłu Spożywczego, Warszawa„Stolbud” Zjednoczenie Przemysłu Stolarki Budowlanej, Warszawa„Stomil” Zjednoczenie Przemysłu Gumowego, Łódź„Tasko” Zjednoczenie Przemysłu Taboru Kolejowego, Poznań„Techma” Zjednoczenie Modernizacji Przemysłu Maszynowego, Warszawa„Telkom” Zjednoczenie Przemysłu Teleelektronicznego, Warszawa„Transbud” Zjednoczenie Przedsiębiorstw Transportowo-Sprzętowych Budownictwa, Warszawa„Tricot” Zjednoczenie Przemysłu Dziewiarskiego i Pończoszniczego, Łódź„Unitra” Zjednoczenie Przemysłu Elektronicznego i Teletechnicznego, Warszawa„Unitra-Dom” Zjednoczenie Przemysłu Elektronicznego, Warszawa„Unitra-Elektron” Zjednoczenie Przemysłu Podzespołów i Materiałów Elektronicznych, Warszawa„Uzdrowiska Polskie” Zjednoczenie, Warszawa„Vis” Zjednoczenie Przemysłu Narzędziowego, Warszawa„Vitrocer” Zjednoczenie Przemysłu Szklarskiego i Ceramicznego, Warszawa„Wuteh” Zjednoczenie Producentów Wyposażenia Technicznego Handlu i Usług, Wrocław„Zelwod” Zjednoczenie Elektryfikacji i Zaopatrzenia Rolnictwa i Wsi w Wodę, Warszawa„Zemak” Zjednoczenie Przemysłu Budowy Maszyn Ciężkich, WarszawaZNTK Zjednoczenie Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego, Warszawa„Zremb” Zjednoczenie Mechanizacji Budownictwa, Warszawa
Forma zarządzania w krajach ościennych była zróżnicowana i ulegała ewaluacji.
Powołane w 1948 na terenach późniejszej NRD branżowe zrzeszenia, np. przemysłu stoczniowego (Vereinigung Volkseigener Werften – VVW), w 1959 przekształcono w zjednoczenia (np. Vereinigung Volkseigener Betriebe Schiffbau – VVB), w 1979 w kombinaty (np. Kombinat Schiffbau Rostock )[10] [potrzebny przypis ] [potrzebny przypis ] [11] Industrieverband Fahrzeugbau (IFA)[10]
Od początku lat 60. w gospodarce ZSRR zaczęły funkcjonować zjednoczenia przedsiębiorstw (oбъединение предприятий )[12] научно-производственное объединение )[13] производственное объединение ). Te ostatnie będące odpowiednikami naszych kombinatów . Były zjednoczenia wszechzwiązkowe lub podległe władzom poszczególnych republik.
Zjednoczenia naukowo-produkcyjne to samodzielne i samofinansujące się organizacje naukowo-produkcyjne, w skład których wchodzą m.in. placówki naukowo-badawcze, biura projektów, zakłady produkcyjne i zaplecza.
Podobnie zarządzano np. w Bułgarii , Chińskiej Republice Ludowej , na Kubie i w Rumunii [14]
Uwagi
↑ Lub Zjednoczenie Produkcji Wyrobów Powszechnego Użytku „Domgos”.
↑ W tym przypadku zjednoczeniami było np. 8 dyrekcji okręgowych kolei państwowych – DOKP.
Przypisy
↑ Uchwała Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów z października 1946 r. (uchwała niepublikowana) oraz Dekret z 3 stycznia 1947 r. o utworzeniu przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. z 1947 r. nr 8, poz. 42
↑ Uchwała Prezydium Rządu z 23 grudnia 1950 r. (M.P. z 1951 r. nr 5, poz. 63
↑ K. Jeżowski: Zarządzanie przemysłem , PWE Warszawa 1970, s. 18.
↑ Uchwała nr 128 Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 1958 r. w sprawie zmian struktury organizacyjnej państwowego przemysłu kluczowego (uchwała nie publikowana).
↑ B. Gliński: Problemy zarządzania przedsiębiorstwami przemysłowymi , PWE Warszawa 1961, s. 146.
↑ Uchwała nr 383 R.M. z dnia 7 grudnia 1966 r. w sprawie organizacji i funkcjonowania zjednoczeń przemysłowych (M.P. z 1966 r. nr 69, poz. 327
↑ Uchwała nr 242 Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1981 r. w sprawie zasad, trybu i terminu zniesienia zjednoczeń przedsiębiorstw państwowych (M.P. z 1981 r. nr 32, poz. 286
↑ Ustawa z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz.U. z 1981 r. nr 24, poz. 122
↑ Ustawa z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. z 1990 r. nr 51, poz. 298
↑ a b André Steiner: Von Plan zu Plan. Eine Wirtschaftsgeschichte der DDR , DVA Verlag, München 2004.
↑ Kombinate und Betriebe der DDR , Kammer für Außenhandel der DDR Berlin 1990.↑ Hasło: Объединение предприятий, [w:] Słownik Finansowy (Финансовый словарь ), [1] .
↑ Hasło: Объединение научно-производственное, [w:] Encyklopedia Górnictwa (Горная энциклопедия ), [2] .
↑ Socialist World Shippping Directory 1984, 1988.
Bibliografia
Bączek, Ryszard: Zarządzanie przemysłem w Polsce Ludowej , Wydawnictwa Uczelniane Politechniki Lubelskiej Lublin 1979, 256 s.
Socialist World Shippping Directory 1984, 1988André Steiner: Von Plan zu Plan. Eine Wirtschaftsgeschichte der DDR , DVA Verlag, München 2004
