Koordinate: 43° 37′ 18" SGŠ, 19° 59′ 28" IGD
Bjeluša je naselje u Srbiji u opštini Arilje u Zlatiborskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 565 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 656 stanovnika).
Istorija
Postoje zapisi koji svedoče da je selo bilo naseljeno još u srednjem veku. Crnogorci i Srbi iz Hercegovine i Sandžaka bežeći ispred turskog zuluma nalazili su bezbednije uslove za život u pobrđu planina Golije, Mučnja,
Kukutnjice i Javora. Uspevali su da se održe tako da i danas na ovom području žive njihovi potomci. U prvim sačuvanim turskim popisima iz 1476. godine ustanovljeno je da je Biluša, prvobitni naziv Bjeluše, imala pet registrovanih baština sa osam domaćinstva. Kao i celo užičko područje pripadala je Smederevskom sandžaku, a ostalo je zapisano da je tadašnji starešina sela bio Hranko, Radetin sin. Po drugom popisu iz 1528. godine Bjeluša je brojala 31 domaćinstvo sa 35 poreskih glava i prihodom od 4800 akči. Već 1572. godine selo pripada Užičkoj nahiji i broji 34 domaćinstva. Od tada pa do 1812. godine Bjeluša se više ne pominje u spisima. Zbog toga je verovatno i nemoguće sa preciznošću tvrditi kako je ovo planinsko selo ariljske opštine dobilo ime. U turskim zapisima nailazi se na nekoliko naziva Biluša, Beleuša, Bjeluša. Najverodostojnija verzija je da je selo dobilo ime po starešini čobana iz vremena Moravske episkopije koja je imala velike posede na kojima su monasi čuvali stada ovaca, govedi... Posed koji je bio pod upravom manastira u Dobračama obuhvatao je i teren današnje Bjeluše. Postoje podaci koji svedoče da na ovim područjima, osim čobana u to vreme drugog življa nije bilo. S toga je brojno stanje stoke, na ovom terenu, u nedostatku imena, evidentirano na osnovu imena starešine čobana. Po predanju njegovo ime bilo je Bjeluš, pa je ovo selo verovatno po njemu i dobilo ime.
Demografija
U naselju Bjeluša živi 485 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 46,8 godina (45,3 kod muškaraca i 48,4 kod žena). U naselju ima 168 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,36.
Ovo naselje je skoro u potpunosti naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
- Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
|
|
| Etnički sastav prema popisu iz 2002. |
|---|
| Srbi |
|
561 |
99.29% |
| nepoznato |
|
4 |
0.70% |
Stanovništvo prema polu i starosti [2]
|
|---|
|
m |
|
|
ž |
| ? |
3 |
|
|
5 |
| 80+ |
4 |
|
|
11 |
| 75-79 |
18 |
|
|
17 |
| 70-74 |
19 |
|
|
27 |
| 65-69 |
34 |
|
|
29 |
| 60-64 |
17 |
|
|
24 |
| 55-59 |
12 |
|
|
20 |
| 50-54 |
22 |
|
|
12 |
| 45-49 |
34 |
|
|
26 |
| 40-44 |
16 |
|
|
13 |
| 35-39 |
21 |
|
|
8 |
| 30-34 |
13 |
|
|
12 |
| 25-29 |
17 |
|
|
13 |
| 20-24 |
18 |
|
|
17 |
| 15-19 |
7 |
|
|
6 |
| 10-14 |
10 |
|
|
9 |
| 5-9 |
12 |
|
|
12 |
| 0-4 |
15 |
|
|
12 |
| prosek |
45.3 |
|
|
48.4 |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
184
|
199
|
197
|
209
|
205
|
188
|
168
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
29
|
45
|
23
|
24
|
21
|
18
|
3
|
2
|
1
|
2
|
3.36
|
|
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
255
|
62
|
167
|
20
|
6
|
-
|
240
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
22
|
164
|
51
|
2
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
| Pol
|
Ukupno
|
Poljoprivreda, lov i šumarstvo
|
Ribarstvo
|
Vađenje rude i kamena
|
Prerađivačka industrija
|
Proizvodnja i snabdevanje...
|
Građevinarstvo
|
Trgovina
|
Hoteli i restorani
|
Saobraćaj, skladištenje i veze
|
| Muški
|
166
|
157
|
-
|
-
|
1
|
1
|
-
|
1
|
-
|
5
|
| Ženski
|
121
|
117
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
1
|
-
|
-
|
| Oba
|
287
|
274
|
-
|
-
|
1
|
1
|
-
|
2
|
-
|
5
|
| Pol
|
Finansijsko posredovanje
|
Nekretnine
|
Državna uprava i odbrana
|
Obrazovanje
|
Zdravstveni i socijalni rad
|
Ostale uslužne aktivnosti
|
Privatna domaćinstva
|
Eksteritorijalne organizacije i tela
|
Nepoznato
|
| Muški
|
-
|
-
|
-
|
1
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
| Ženski
|
-
|
-
|
-
|
1
|
2
|
-
|
-
|
-
|
-
|
| Oba
|
-
|
-
|
-
|
2
|
2
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Reference
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
Spoljašnje veze
.gif){kind=small}