Do Irokesen-Stamme in 1720, suudelk fon dät Ontariomeer.Skizze fon Samuel de Champlain (1567/70-1635) fon sin Angriep ap n Onondaga Täärp.Onondaga County in dän Stoat New York.
Do Onondaga sunt aan fon do fieuw Stamme fon do Irokesen. Hiere traditionelle Heemat is ju Onondaga County, New York, uum Syracuse tou. Deeruum dät jo twiske do uur Stamme woonden, koomen do Irokesen altied bie do Onondaga touhoope, juust as däälich noch hiere tradionelle Boase.
Geskichte
In dän amerikoanske Fräiegaidskriech (1775–1783) wieren do Onondaga eerste näitroal, man leeter streeden do mäd do uur Irokesen juun do Fereende Stoate mäd do Ängelske, ätter n amerikoansken Angriep ap hier wichtichste Täärp dän 20. April 1779. Moonige Onondaga geenen deeruum ätter Six Nations Reservoat, Ontario/Kanada, ätterdät do Fereende Stoate uunouhongich wuuden wieren. Do, do der in New York bleeuwen (däälich 1.475 Ljuude), sunt unner ju Regierenge fon tradionelle Boase, do der benaamd wäide fon do Clan-Määme, also nit wääld wäide.
Dän 11. Meerte 2005 mäldede ju Onondaga Nation, dät jo Anspruch moakje ap uur 7500 km2 Lound fon hiere Foaroolden uum Syracuse tou. Jo hoopje so moor Ienfloud tou kriegen bie ju ökologiske Wierhäärstaalenge fon dät Gestrich.
Ju Sproake
Ju Onondaga Sproake wäd däälich noch boald fon sun 100 Ljuude in Ontario un wäästelk New York. Fuul Bäidene wuuden nit moor in ju Sproake apleeken, deeruum dät jo uutlaached wuuden, man nu wäd ju in do Skoulen unnergjucht. Dät is apfaalend, dät jo juust as in Seelterlound in do Bäidenstuune ounfangd sunt.
Wo sun Sproake innunner sit, kon me n bitje ouleese uut do foulgjende Biespilsatse. Deerbie is ? n Klik in de Kääle, staalt also neen Froage deer.
yá te?ethé?tha? - Ju haut nit.
yá te?ethe?thákwa? - Ju haude gewöönelk nit.
yá te?ethe?táhne? - Ju wol nit haue.
yá te?akothé?tih - Ju haude nit.
yá thayethé?tha - Ju skuul nit haue.
Un: kanonó? kanatowá:nęh - New York is ne groote Stääd.
