Aleksandr Aleksandroviç Novikov (Rusça: Алекса́ндр Алекса́ндрович Но́виков); (19 Kasım 1900 - 3 Aralık 1976[1]), İkinci Dünya Savaşı sırasında Sovyet Hava Kuvvetleri'nde havacılık[2] baş mareşalidir. "Karanlık günlerden günümüze ilgi odağı haline gelen Kızıl Hava Kuvvetleri'ne pilotluk yapan adam"[3] ve "taktik hava gücünün ustası"[4] lakabıyla övüldü. Kendisine iki kez Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı ve bir dizi başka Sovyet nişanları verildi.
Yetenekli bir hava kuvvetleri komutanı ve Sovyet silahlı kuvvetlerinin önde gelen askerlerinden biri olan Novikov,[5] savaş sırasında hava kuvvetlerinin neredeyse tüm operasyonlarında yer aldı ve komuta ve kontrol ile hava muharebe tekniklerindeki gelişmelerin ön saflarında yer aldı.[6] Savaştan sonra, Politbüro'nun emriyle tutuklandı ve NKVD şefi Lavrenti Beriya tarafından, Mareşal Georgi Jukov'a komplo kurulan bir "itirafa" atmaya zorlandı. Novikov daha sonra 1953'te Josef Stalin'in ölümüne kadar hapsedildi, bunun üzerine ölümüne kadar havacılık elektroniği öğretmenliği ve yazarlığı yaptı.
Savaş sonrası kariyeri
1955 modeli Sovyet Hava Mareşali Aleksandr Aleksandrovich Novikov'un resmi tören kıyafeti.
16 Ocak 1946'da Novikov, modern Sovyet hava kuvvetlerinin ve onu tedarik edecek endüstrinin temellerini atacak planları Stalin'e sundu. Ancak 22 Nisan 1946'da, bunlar yasalaşmadan önce Novikov'un rütbesi ve unvanları elinden alındı ve tutuklandı. Bunun nedeni, Potsdam KonferansındaABD'nin Sovyetler Birliği'nden daha iyi casus uçaklarına sahip olduğunun anlaşılmasıydı. Ertesi gün sorguya çekildi ve işkence gördü ve 4-8 Mayıs 1946 tarihleri arasında Lavrenti Beriya tarafından Politbüro'ya Jukov'u suçlayan bir itiraf okumaya zorlandı. Novikov, Askeri Koleji tarafından yargılandı ve bir çalışma kampında on beş yıl hapse mahkûm edildi.[7]
Novikov, Stalin'in ölümünün ardından cezasının altıncı yılında, 29 Haziran 1953'te serbest bırakıldı ve fikirlerini hayata geçirebildiği havacılık baş mareşali olarak yeniden görevlendirildi. Novikov, ABD ile gelecekteki olası bir savaşı yürütmek için yeni mevcut jet uçaklarını ve nükleer silahları kullanma planı hazırladı ve balistik füzeler teklifini geri çeviren Nikita Kruşçev'e gösterdi.
1958'de emekli olduktan sonra, on yıl çalıştığı Leningrad'daki Yüksek Sivil Havacılık Okulu'nun başkanı olma teklifini kabul etti. Profesör oldu ve 1961'de Kızıl Bayrak İşçi Nişanı'na layık görüldü.
Emekliliğinde, yeni Sovyet hava kuvvetleri pilotlarını eğitmek için kullanılan havacılık ve savaş üzerine bir dizi eser yazdı. 3 Aralık 1976'da 76 yaşında öldü.
