Ayı Sözlük, 14 Ağustos 2011'de İlker Bozkurt tarafından kurulan LGBTİ içerikli katılımcı sözlüktür.[1][2][3] Yazarlarının çoğunluğu LGBTİ bireylerden oluşmaktadır.[4][5][6] Sözlüğün kuruluş amacı LGBTİ bireyler ve toplum içinde öteki olarak değerlendirilen tüm bireylerin sesini duyurmak, LGBTİ haklarını savunmak,[7] özgürce yazabilmelerini sağlamak, genç LGBTİ bireylerin kendilerini kabul etme süreçlerinde destek olmak, yalnız ve yanlış olmadıklarını hissettirmek, ötekileştirmeye, önyargıya,[8] transfobiye, homofobiye,[9][10] nefret suçlarına karşı bir duruş sergilemektir. Sözlük yazar kadrosu içinde gönüllü avukatlar hukuk danışmanlığı yaparken sözlük yazarları arasında gönüllü psikologlar da bulunmaktadır.[11] Zaman içinde etkinlikler düzenleyen ve sosyal sorumluluk projeleri yürüten bir topluluk haline gelmiştir. 2014 Temmuz ayından itibaren ILGA (Uluslararası Lezbiyen ve Gey Birliği) tarafından LGBTİ topluluğu olarak kabul görmüşlerdir.[12][13][14]
Ayı Sözlük yazarlarınca hazırlanan ve genel yayın yönetmenliğini yine sözlük kurucusu ve bağımsız aktivist olan İlker Bozkurt'un üstlendiği LGBTİ kültür ve yaşam dergisi Homojen dergi, 5 Eylül 2015 tarihinde ilk sayısını çıkarmıştır. Dergi isminin Homojen konma sebebi "toplum içerisinde yaşayan her bireyin, hiçbir sebep gözetmeksizin ayrıştırılmadan yaşama hakkı bulunduğunu vurgulamak" olarak açıklanmıştır. Bu sebeple de ilk sayı sloganı "Homojen, Ayırmadan Sevijen" olarak belirlenmiştir. Dergi 3 Eylül 2016 tarihinde basılı olarak yayınlanmaya başlayan LGBTİ içeriğine sahip Türkiye'deki ilk kültür ve yaşam dergisi özelliğine sahiptir.[15][16][17][18][19][20][21][22][23]
Ayı Sözlük yazarları içinden doktor, psikolog, psikoloji danışmanı, eğitim danışmanı, sosyal hizmet uzmanı, sosyolog ve avukatlardan oluşan gönüllü bir ekip ASDİ (Ayı Sözlük LGBTİ+ Psiko-Sosyal Destek İnisiyatifi) çatısı altında desteğe ihtiyacı olan bireylere gönüllü ve ücretsiz destek vermektedirler.[24][25]
İstatistikler
3.811 kayıtlı kullanıcı sayısına ulaşan sözlükte, 58.885 başlık altında toplam 298.721 farklı tanım yazmıştır.[26][27][28][29][30] Ayrıca 2012 yılında Türkiye interaktif sözlükler kasım ayı sıralamasında 7. sırada yer almıştır.[31] 2014 yılında ise Türkiye interaktif sözlükler ağustos ayı sıralamasında 8. sırada yer almıştır. 2015 yılında ise Türkiye interaktif sözlükler Haziran ayı sıralamasında 10. sırada, temmuz ayında ise 9. sırada yer almıştır. Ayı Sözlük, Türkiye interaktif sözlükler sıralamasında ilk 10 sıraya giren ilk ve tek LGBTİ sözlüğüdür.[32][33] 2016 Nisan ayında günlük 4211 tekil ziyaretçi sayısına ulaşılmıştır.[34]
Sözlüğün Google Analytics verilerine göre Türkiye'den en çok ziyaret gerçekleşen 10 şehir sırasıyla şöyledir: İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Adana, Antalya, Samsun, Diyarbakır, Trabzon, Konya.
Sözlüğün Google Analytics verilerine göre dünyadan en çok ziyaret gerçekleşen 10 ülke sırasıyla şöyledir: Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, Kanada, Avusturya, Hindistan, Azerbaycan, İngiltere, Kıbrıs, Rusya, Hollanda.
Sözlüğün Google Analytics verilerine göre ziyaret gerçekleştiren kişilerin yüzde 44'ü kadın, yüzde 56'sı erkektir. Ziyaret gerçekleştiren kişilerin yaş istatistiklerine bakıldığında yüzde 48'si 18-24 yaş grubunda, yüzde 32'si 25-34 yaş grubunda, yüzde 11'i 35-44 yaş grubunda, yüzde 9'u da 45 üstü yaş grubundadır.
Alt uygulamalar
Sözlük yazılımı içinde sözlüğün mobil uygulaması,[35] Uzun linklerin kısaltılmasına yarayan "link kısaltma aparatı", sözlük etkinliklerinin oluşturulduğu "zirvetör", Kullanıcıların verdiği "ilanlar" gibi bölümler yer almaktadır. Ayrıca sözlüğün Homojen Dergi 20 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. adında LGBTİ Kültür, Sanat ve Yaşam konseptine sahip e-dergisi, Ayılarock 20 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. adında LGBTİ Temalı Film, Dizi, Belgesel, Klip tanıtım portali, ASDİ 12 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. adında LGBTİ+ bireylere destek veren Psiko-Sosyal Destek İnisiyatifi mevcuttur.
Etkinlikler
Tüm Sözlük yazarları, başka yazarların da katılım gösterebileceği "zirve" ismi verilen sözlük buluşmaları düzenleme hakkına sahiptirler.[36][37][38][39][40] Kurulduğu günden bu yana 97 etkinlik düzenlenmiştir.[41][42][43][44][45]
Kaynakça
Dış bağlantılar
