Bayram Aracı (1920,Elmadağ - 1969, İstanbul), Türk Halk Müziği ozanı, bağlama sanatçısı.[1] Saz sanatçılarından Topal Mevlüt'ün oğludur.
Sanat Yaşamı
Bağlamada denediği farklı üsluplarıyla kendisinden sonra gelen Neşet Ertaş, Orhan Gencebay, Arif Sağ ve Yücel Paşmakçı[2] gibi pek çok sanatçıya örnek olmuştur.[2] Kalan Müzik 2001 yılında Bayram Aracı eserlerini Allı Yazma adlı bir CD'de topladı.[3]
Babası yörenin saz sanatçılarından Topal Mevlüt'tür. Çocuk yaşlarında geldiği Ankara'da misket, hüdayda, yandım şeker, Ankara zeybeği gibi geleneksel Ankara havalarını icra ederek tanındı. Fidayda ve Göle Gidelim [4] gibi eserlerin kaynak kişisidir.[5][6]
Muzaffer Sarısözen'in başlattığı “Bağlama eşliğinde türkü okumak” şeklinde bilinen Halk Müziği çalışmaları kapsamında 1939'da davet edildiği Ankara Radyosunda bir süre çalıştıktan sonra İstanbul'a gelerek gazinolarda sahne almaya başladı.[7][8]
Aracı aynı zamanda Bırakılan Çocuk, İstanbul Geceleri gibi filmlerde oyunculuk yaptı; film müziklerine katkıda bulundu.[9]
Hakkında söylenenler
Neşet Ertaş: "Bayram Aracı benim en çok etkilendiğim sanatçılardan biridir. Sazı çok canlı ve ritimli çalardı. Değişik tezene atış şekilleri vardı, çok süslü ve gösterişli çaldığı için hepimiz etkilenirdik onun sazından."
Nida Tüfekçi: "Bizim kuşağın sanatseverleri Bayram Aracı'yı büyük bir sevgi ile anarlar. Coşkulu tavrı, Özellikle Ankara dolaylarının tavrıyla çaldığı eserlerdeki başansıyla hâlâ canlı olarak yaşayan bir sanatçıdır."[10]
Oğuz Aral: "ancak muzaffer sarısözen falan arada iki-üç bağlama çalardı. neden sonra bayram aracı biraz daha parladı da, halk müziği biraz popüler oldu radyoda. ...ama bağlamanın öyle şırrak şırrak vurması, Bayram Aracı'nın mesela bağlamaya öyle tırrrank diye vurması beni etkiledi."[11]
Kaynakça
