Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Edward Lorenz

Kelebek etkisini gösteren bir Projeksiyon

Edward Norton Lorenz (23 Mayıs 1917-22 Nisan 2008)[1] ABD doğumlu matematikçi ve meteorolog. Kaos teorisi ve kelebek etkisi ile bilinir. Kanser tedavisi gören Lorenz, Cambridge'teki evinde ölmüştür.

Biyografi

Lorenz, West Hartford, Connecticut'ta[1] dünyaya geldi. Dartmouth kolejinde, Yeni Hampshire'da, Harvard Üniversitesi ve Massachusetts aralarında matematik dersleri aldı. İkinci Dünya Savaşı sırasında Lorenz, ABD hava pilotları için hava çalışanı olarak görev aldı. Savaştan döndükten sonra, meteoroloji üzerine ders almaya devam etti. Lorenz, 1963 yılında MIT'de meteorolog olarak çalışırken, bir sistemin başlangıç verilerindeki ufacık değişikliklerin bile, büyük ve öngörülemez sonuçlar doğurabileceğini öngörmüş ve bunu örneklendirmek için 1972'de sunduğu bir çalışmada, bir kelebeğin Amazon ormanlarında kanat çırpmasının Avrupa'da fırtına kopmasına sebep olabileceği ifadesini kullanmıştı.

Lorenz, sadece üç değişkenle kaos ortamı doğabileceğini keşfetmiş ve daha 19. yüzyılda Fransız matematikçisi Henri Poincaré'nin fikir olarak ortaya attığı çok basit bir sistemde çok karmaşık bir dinamiğin ortaya çıkabileceğini kanıtlamıştı. Lorenz'in teorisi ve buluşları, sadece matematik alanında değil, biyoloji, fizik ve sosyal bilimler alanında da yeni bir araştırma alanının doğmasına vesile olmuştu.

Ödüller

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 23 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2007. 

Dış bağlantılar

[1] 26 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.*Edward N. Lorenz31 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kembali kehalaman sebelumnya