Eski Cuma ilinin merkezi olan şehir, eski bir ticaret merkezidir.
1573 yılında ilk Osmanlı kayıtlarında Eski Cuma adı ile kayıtlıdır. 1658 yılında idari merkez olur. 18. yüzyılda kilim mektebi açılır. 18. ve 19. asırlarda, ünlü bir hayvan ve zanaat pazarı hâline geldi. Bazı zanaat dalları mutafçılık, abacılık, gaytancılık, ayakkabıcılık idi.İkinci Cihan Harbi'nden sonra sanayi gelişimi vuku buldu. Akü ve yemek endüstrisi için makineler üreten fabrikalar açıldı. Daha sonra mobilya ve dokuma sanayileri de gelişti. Bulgaristan'ın en büyük şarap fabrikalarından biri burada bulunmaktadır. Ayrıca şehir kültürel bir merkez niteliğindedir. 2000 yılında, eski bir Roma şehri olan Missionis'in kalıntıları Eski Cuma yakınlarında keşfedilmiştir.[kaynak belirtilmeli]
Multi etnik bir yapı arzeden şehirde Bulgarlar nüfusun çoğunu (%55) oluşturmasının yanında azımsanmayacak oranda (%35) bir Türk nüfusu vardır. Nüfusun geri kalanı ise Romanlar ve diğer etnik unsurlardan ibarettir. Eskicuma'da Osmanlı döneminden kalma Saat Camii bulunur. Ayrıca Momino'da (Kızana Tekke köyü) Kızana Türbesi, Golyamo Sokolovo köyünde ise Hüseyin Baba Türbesi yöredeki Alevi-Bektaşi kültürünün eserleridir.
