F.lux

f.lux
Orijinal yazar(lar)	Michael Herf ; Lorna Herf
Geliştirici(ler)	F.lux Software LLC
İlk yayınlanma	Şubat 2009 (15 yıl önce)
Güncel sürüm	Windows: v4.20 ; macOS: 41.5; iOS: 0.9986
İşletim sistemi	Windows ; macOS ; Linux ; Android ; iOS
Erişilebilirlik	İngilizce
Resmî sitesi	justgetflux.com

f.lux (flux olarak okunur), konuma ve günün saatine göre ekran renk sıcaklığını ayarlayarak gözler için işe yarar rahatlama sunan bir çapraz platform bilgisayar programıdır. Program, geceleri ekran kullanımı sırasında göz yorgunluğunu azaltarak uyku düzeninin bozulmasını azaltmaya yardımcı olması için tasarlanmıştır.^[2]^[3]

Uygulamanın özellikleri

Kullanıcılar; uygulama yüklendikten sonra coğrafi koordinatlara, ZIP koduna veya konum adına göre bir konum seçebilir. Sonra, uygulama seçilen konumdaki gün doğumu ve gün batımı saatlerine göre ekran renk sıcaklığını otomatik olarak ayarlar. Uygulama, ekran renk sıcaklığını gün batımında gittikçe daha sıcak hale getirir ve gün doğumunda eski haline getirir.^[2]^[3]

f.lux, bazı programlar veya etkinlikler için program davranışını değiştiren çeşitli renk profilleri ve hazır sıcaklık değerleri sunar; bunlar film izlemek için (2.5 saat için) kırmızı tonları azaltan bir modu (Movie Mode) ve kullanıcıların gece görüşünü etkilemeyen karanlık oda (Darkroom) modunu içerir.^[2]^[3] f.lux'ın bilgisayar versiyonunda (geceleri çalışan insanlar için) gün zamanında sıcak aydınlatma sağlamak için gün batımı ve gün doğumu zamanlarının yeri değiştirilebilir.^[4] Program, Philips Hue LED aydınlatmayı kontrol edebilir; bu sayede ev aydınlatmalarının renk sıcaklığı f.lux ayarlarına uyum sağlar.^[5]

Uygulamanın yüklenebildiği platformlar

f.lux; Microsoft Windows, macOS ve Linux (Ubuntu 18.04 LTS hariç) için mevcuttur. Uygulama, Apple'ın iOS işletim sistemini kullanan cihazları için de mevcuttur ancak uygulama sadece jailbreak yapılmış cihazlara yüklenebilmektedir.^[6] Apple, uygulamada sınırlı geliştirici araçları kullanıldığı için uygulamanın App Store uygulama mağazasında bulunmasına izin vermemiştir.^[7] Uygulamanın geliştiricisi, iOS 9 kullanıcılarının uygulamayı cihazlarına resmi uygulama mağazası dışından (sideloading) yükleyebilmeleri için GitHub'ta kısa bir süre için bir Xcode projesi paylaşmıştır ancak Apple'ın isteği üzerine projeyi geri çekmiştir.^[8] Geliştirici, Apple'ın iOS 9.3'le birlikte Night Shift adında benzer bir özellik duyurduktan sonra Apple'dan geliştirme araçları sağlamasını ve uygulamayı App Store'da paylaşmasına izin vermesini istemiştir.^[9] Ayrıca uygulamanın Google'ın Android işletim sistemi için bir önizleme sürümü bulunmaktadır.^[10]

Uygulamanın işlevselliği

1996'da yapılan bir çalışmada geceleri parlak (1000 lux) mavi ışığa daha az bakmanın melatonin salgılanmasını arttırdığı keşfedilmiştir^[11] ancak 2018'de yapılan bir çalışma ise kendini aydınlatan ekranların parlaklığı değiştirilmeden renk spektrumunun değiştirilmesinin melatonin salgılanmasındaki baskılamayı engellemede yetersiz olabileceğini göstermiştir.^[12]

f.lux destekçileri, geceleri beyaz ve mavi ışıkların belirginliğini azaltmak için ekran renk sıcaklığını değiştirmenin uyku verimliliğini geliştireceğini öne sürmektedir. Uygulamanın geliştiricisi, uygulamanın sitesinde ilişkili araştırmaların bir listesini sağlamasına rağmen uygulamanın verimliliğini anlayabilmek için herhangi bir bilimsel test yapılmamıştır ve 2021 yılında 167 tane üniversite öğrencisi üzerinde yapılan bir çalışmada Apple tarafından geliştirilen f.lux muadili Night Shift'in uyku sonucunda (uyuma gecikmesi, uyku uzunluğu ve uyku başlangıcından sonra uyanma) herhangi bir etkisi olmadığını göstermiştir.^[13] f.lux; teknoloji gazetecileri, blogcular ve kullanıcılar tarafından geniş çaplı olarak ve olumlu olarak değerlendirilmiştir.^[2]^[3]^[6]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ "f.lux for iOS". f.lux. 27 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2018.
^ ^a ^b ^c ^d Zukerman, Erez (31 Ekim 2013). "Review: f.lux makes your computer usable at night". PC World. 31 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2015.
^ ^a ^b ^c ^d Tanous, Jim (15 Ekim 2014). "Save Your Eyes and Improve Your Sleep with f.lux for OS X and Windows". TekRevue. 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2016.
^ "f.lux: F.A.Q. - I work nights. How do I flip the day and night settings?". justgetflux.com. 5 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2016.
^ "f.lux has been updated to a new version". justgetflux.com. 16 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2016.
^ ^a ^b Hoffman, Chris (23 Ekim 2014). "Reduce Eye Strain and Get Better Sleep by Using f.lux on Your Computer". How-To Geek. 19 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2016.
^ Hern, Alex (12 Ocak 2016). "Apple promises a good night's sleep with new iPhone feature". The Guardian. 18 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2016.
^ Tepper, Fitz (12 Kasım 2015). "F.uxd: Apple Says Screen Brightness App Violates Developer Agreement". TechCrunch. 14 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2016.
^ Perez, Sarah (15 Ocak 2016). "F.lux Asks Apple To Let Its Screen Color Adjustment App Back Into App Store". TechCrunch. 16 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2016.
^ "f.lux Home Page". f.lux. 17 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2016.
^ Takeshi, Morita; Hiromi, Tokura (1996). "Effects of Lights of Different Colour Temperature on the Nocturnal Changes in Core Temperature and Melatonin in Humans". Journal of Physiological Anthropology. 15 (5): 243-6. doi:10.2114/jpa.15.243 . PMID 8979406.
^ Nagare, R; Plitnick, B; Figueiro, Mg (May 2019). "Does the iPad Night Shift mode reduce melatonin suppression?". Lighting Research & Technology. 51 (3): 373-383. doi:10.1177/1477153517748189. PMC 6561503 $2. PMID 31191118. 15 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022.
^ Duraccio, Kara M.; Zaugg, Kelsey K.; Blackburn, Robyn C.; Jensen, Chad D. (August 2021). "Does iPhone night shift mitigate negative effects of smartphone use on sleep outcomes in emerging adults?". Sleep Health. 7 (4): 478-484. doi:10.1016/j.sleh.2021.03.005. PMID 33867308. 7 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022.