Germanyum tetraklorür

Germanyum tetraklorür
Germanium tetrachloride - structural formula	Germanium tetrachloride - space-filling model
Adlandırmalar
	IUPAC adı Germanium tetrachloride; Tetrachlorogermane; Tetrachloridogermanium
	Diğer adlar Germanium(IV) chloride; Neutral germanium chloride (1:4)
Tanımlayıcılar
CAS numarası	10038-98-9 ;
3D model (JSmol)	Etkileşimli görüntü;
ChemSpider	59611 ;
ECHA InfoCard	100.030.093
PubChem CID	66226;
RTECS numarası	LY5220000;
UNII	YSV1R803C0 ;
CompTox Bilgi Panosu (EPA)	DTXSID1044350 ;
	InChI InChI=1S/Cl4Ge/c1-5(2,3)4 Key: IEXRMSFAVATTJX-UHFFFAOYSA-N ; InChI=1S/Cl4Ge/c1-5(2,3)4 Key: IEXRMSFAVATTJX-UHFFFAOYSA-N;
	SMILES Cl[Ge](Cl)(Cl)Cl;
Özellikler
Molekül formülü	GeCl4
Molekül kütlesi	214.40 g/mol
Görünüm	Colourless liquid
Yoğunluk	1.879 g/cm3 (20 °C) ; 1.844 g/cm3 (30 °C)
Erime noktası	[dönüştürme: geçersiz sayı]
Kaynama noktası	865 °C (1.589 °F; 1.138 K)
Çözünürlük (su içinde)	Soluble, hydrolyses
Çözünürlük	Soluble in ether, benzene, chloroform, CCl4 ; Very soluble in HCl, dilute H2SO4
Manyetik alınganlık (χ)	−72.0·10−6 cm3/mol
Kırınım dizimi (nD)	1.464
Yapı
Moleküler geometri	tetrahedral
Termokimya
Standart molar entropi (S⦵298)	245.6 J·mol−1·K−1
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298)	−531.8 kJ·mol−1
Gibbs serbest enerjisi (ΔfG⦵)	−462.7 kJ·mol−1
Tehlikeler
	İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH):
Ana tehlikeler	Reacts slowly with water to form HCl and GeO2, corrosive, lachrymator
NFPA 704; (yangın karosu)	3 0 2 W
Parlama noktası	Non-flammable
Güvenlik bilgi formu (SDS)	"External MSDS"
Benzeyen bileşikler
Diğer anyonlar	Germanium tetrafluoride; Germanium tetrabromide; Germanium tetraiodide
Diğer katyonlar	Carbon tetrachloride; Silicon tetrachloride; Tin(IV) chloride; Lead(IV) chloride
	Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
	Bilgi kutusu kaynakları

Germanyum tetraklorür, asidik bir kokuya sahip, renksiz, dumanlı bir sıvıdır. Saflaştırılmış germanyum metalinin üretiminde ara madde olarak kullanılır. Son yıllarda fiber optik üretiminde reaktif olarak kullanılması nedeniyle GeCl₄ kullanımı önemli ölçüde arttı.

Üretimi

Germanyumun ticari üretiminin çoğu, çinko ve bakır cevheri izabe tesislerinin baca tozlarının arıtılmasından elde edilir, ancak önemli bir kaynak, vitren adı verilen belirli kömür türlerinin yanmasından elde edilen külde de bulunur. Germanyum tetraklorür, germanyum metalinin veya onun oksidinin saflaştırılması işlemindeki bir ara maddedir.^[4]

Germanyum tetraklorür, oksidin konsantre hidroklorik asit içinde çözünmesiyle doğrudan germanyum dioksitten üretilebilir. Elde edilen karışım, germanyum tetraklorürün diğer ürünlerden ve safsızlıklardan arındırılması ve ayrılması için fraksiyonel olarak damıtılır.^[5] GeCl_4, saf GeO₂ üretmek üzere deiyonize su ile yeniden hidrolize edilebilir; bu daha sonra, germanyum metali üretmek üzere hidrojen altında indirgenir.^[4]^[5]

Bununla birlikte germanyum dioksit üretimi, cevherden ekstrakte edilen germanyumun oksitlenmiş formuna bağlıdır. Bakır-kurşun-sülfür ve çinko-sülfür cevherleri, daha sonra sodyum klorat gibi bir oksitleyici ile germanyum dioksite oksitlenen germanyum disülfürü üretecektir. Çinko cevherleri kavrulur ve sinterlenir ve doğrudan GeO₂ üretilebilir. Oksit daha sonra yukarıda verildiği gibi işlenir.^[4]

Yüksek sıcaklıklarda klor ve germanyum metalinden klasik sentez de mümkündür.^[6]

Kullanımı

Germanyum tetraklorür neredeyse yalnızca optik işlemler için bir ara madde olarak kullanılır. GeCl_4, çeşitli benzersiz özelliklere ve uygulamalara sahip bir oksit cam olan germanyum dioksite doğrudan hidrolize edilebilir.

Fiber optik

Dikkate değer bir türevi germanyum dioksittir. GeO₂ yüksek bir kırılma indeksine sahiptir.

Kaynakça

^ P.W. Schenk (1963). "Germanium(IV) Chloride". G. Brauer (Ed.). Handbook of Preparative Inorganic Chemistry, 2nd Ed. 1. NY, NY: Academic Press. ss. 715-716.
^ Merz, K.; Driess, M. (2002). "Germanium(IV) chloride at 193 K". Acta Crystallogr. C. 58 (Pt 7). ss. i101-i102. doi:10.1107/S0108270102010351. PMID 12094027.
^ CRC handbook of chemistry and physics : a ready-reference book of chemical and physical data. 2016-2017, 97th. William M. Haynes, David R. Lide, Thomas J. Bruno. Boca Raton, Florida. 2016. ISBN 978-1-4987-5428-6. OCLC 930681942. 4 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2024.
^ ^a ^b ^c "Germanium" Mineral Commodity Profile, U.S. Geological Survey, 2005.
^ ^a ^b "The Elements" C. R. Hammond, David R. Lide, ed.
^ "GeCl4 synthesis". account.e.jimdo.com. Technische Universitä Ilmenau. 31 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2020.

İnorganik kimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[Brauer-1] P.W. Schenk (1963). "Germanium(IV) Chloride". G. Brauer (Ed.). Handbook of Preparative Inorganic Chemistry, 2nd Ed. 1. NY, NY: Academic Press. ss. 715-716.

[2] Merz, K.; Driess, M. (2002). "Germanium(IV) chloride at 193 K". Acta Crystallogr. C. 58 (Pt 7). ss. i101-i102. doi:10.1107/S0108270102010351. PMID 12094027.

[3] CRC handbook of chemistry and physics : a ready-reference book of chemical and physical data. 2016-2017, 97th. William M. Haynes, David R. Lide, Thomas J. Bruno. Boca Raton, Florida. 2016. ISBN 978-1-4987-5428-6. OCLC 930681942. 4 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2024.

[USGS-4] "Germanium" Mineral Commodity Profile, U.S. Geological Survey, 2005.

[CRC-5] "The Elements" C. R. Hammond, David R. Lide, ed.

[6] "GeCl4 synthesis". account.e.jimdo.com. Technische Universitä Ilmenau. 31 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]