Grigori Yakovleviç Perelman (Rusça: Григорий Яковлевич Перельман; 13 Haziran 1966), Matematikte çözülemeyen en büyük problemlerden biri olan Poincaré hipotezini çözen Yahudi[1][2] kökenli Rus matematikçi.
Yüz yıldır çözülemeyen ve dünyanın en büyük 7 probleminden biri sayılan Poincaré hipotezini 2002 yılında çözen Perelman, çözümünün 4 yıl sonra 2006 yılında kabul görmesinden ve de bu fazla gecikmeye neden olan ABD'deki bazı meslektaşı matematikçilerden gerekli saygıyı görmediğiden onuru kırıldığı için 1 milyon dolar para ödülünü ve matematiğin Nobel'i olarak kabul edilen Fields Ödülü'nü reddetmiştir.
St. Petersburg'daki Steklov Enstitüsü'ndeki görevinden istifa ederek kayıplara karışan Perelman'ın, psikolojik olarak zor bir dönemde olduğu matematikle ilişkisini kestiği belirtiliyordu.
Perelman'ın, uzmanlar tarafından bile zor anlaşılan, Poincaré önermesine çözümü resmen 2006'da kabul edilmiştir. 2010'da düzenlenen bir yarışmada dünyanın en zor matematik problemlerinden birini çözdüğü için milenyum ödülü verilmiş,[3] ödülü almayacağını açıklamıştır.[4] En son 1 milyon doları alabileceğini, bunu matematik eğitiminin gelişimi için harcayabileceğini söylemiştir.
Kökeni ve ilk yılları
Grigori Yakovlevich Perelman, 13 Haziran 1966'da Leningrad, Sovyetler Birliği'nde (şimdiki Saint Petersburg, Rusya) Yahudi[1][2] bir ailede bay Yakov ve bayan Lyubov'un (şu anda ikisi de İsrail'de yaşıyor[5]) oğlu olarak doğdu. Grigori'nin matematikçi annesi Lyubov onu büyütmek için matematikteki yüksek lisans çalışmalarından vazgeçti. Grigori'nin matematiksel yeteneği on yaşında belirginleşti ve annesi onu Sergei Rukshin'in okul sonrası matematik eğitim programına kaydetti. Burada aldığı eğitimlerin ardından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü[6]'ne girmeye hak kazanarak burada eğitimine devam etti. Üniversite eğitiminin ardından alanında gelişmelere devam edip Stanford Üniversitesi[7]'nde doktorasını yapıp burada eğitimci olarak hayatına devam etti.