Hava bronkogramı, hava dolu bronşların, alveollerin opaklaşması sonucu görünür hale gelmesi durumudur. Hemen her zaman alveolleri havadan başka bir şeyin doldurduğu patolojik bir sürecin sonucudur.[1]
Hava bronkogramları, bronşların kendileri opaklaşmışsa (örneğin sıvı ile dolmuşsa) görünmez ve bu nedenle açık proksimal hava yollarını gösterir.[1]
Akciğer nodülleri için hava bronkogramları eskiden enfeksiyöz konsolidasyon nedenleriyle ilişkilendirilir ve bu nedenle benign olarak kabul edilirdi. Ancak, akciğer nodülü zemininde, hava bronkogramları aslında malign nodüllerde benign nodüllerden daha sık görülür.[3][4] Tümör-bronş ilişkisi incelenmiş ve beş tip tanımlanmıştır:[3]
Tip 1'de bronşiyal lümen tümöre kadar açıktır.
Tip 2'de bronş tümörün içinde yer alır.
Bu tipler malign nodüllerde daha sık görülür.
Tip 3 sıkışmış ve daralmış bronş olarak tanımlanır ve hem iyi huylu hem de kötü huylu nodüllerde ortaya çıkabilir.
Tip 4 proksimal bronşiyal ağacın daralması olarak tanımlanır ve malignite ile ilişkilidir.
Tip 5 sağlam düzgün duvarlı, nodül tarafından sıkıştırılmış ve düzleştirilmiş bir bronştur. Bu tip çoğunlukla iyi huylu nodüllerde görülür.
Lepidik büyüme gösteren bir tümörün nasıl genişlediği göz önünde bulundurulduğunda, bu tümörlerde hava bronkogramının düzgün olması şaşırtıcı değildir. Aksine, desmoplastik bir yanıt bronkogramda düzensizliklere neden olabilir.[3] Tümöral fibrozisin retraksiyonu meydana geldiğinde, hava bronkogramı bir miktar dilate bile olabilir. Bu bulgu akciğer kanserinin tüm hücre tiplerinde görülebilmekle birlikte adenokarsinomda daha yaygındır.[3] Çalışmalar bu durumun aktive epidermal büyüme faktörü reseptörü (EGFR) mutasyonu ile ilişkili olduğunu göstermektedir.[3]
