Hazine ve Maliye Bakanlığı (Türkiye)

Türkiye Cumhuriyeti
Hazine ve Maliye Bakanlığı
	; Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı Binası, Ankara
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi	3 Mayıs 1920 (104 yıl önce) (Maliye Vekaleti olarak); 10 Temmuz 2018 (6 yıl önce) (Hazine ve Maliye Bakanlığı olarak)
Önceki kurumlar	Maliye Nezâreti (1838-1922); Hazine Müsteşarlığı (1983-2018);
Türü	Bakanlık
Bağlılığı	Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı
Adres	Dikmen Caddesi; 06450 Çankaya, Ankara
Yıllık bütçe	₺2.210.009.654.000 (2023)
Yönetici(ler)	Mehmet Şimşek, Bakan; Abdullah Erdem Cantimur, Bakan Yardımcısı; İsmail İlhan Hatipoğlu, Bakan Yardımcısı; Osman Çelik, Bakan Yardımcısı; Zekeriya Kaya, Bakan Yardımcısı;
Web sitesi	hmb.gov.tr

Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, hazine ve maliye işlerinden sorumlu olan bakanlıktır.

Tarihçe

Bakanlık, Milli Mücadele döneminde 3 Mayıs 1920 tarihinde Maliye Vekaleti olarak kuruldu. Cumhuriyetin ilanı sonrası 30 Ekim 1923 tarihinde Maliye Bakanlığı adını aldı. 13 Aralık 1983 tarihinde "Gümrük ve Tekel Bakanlığı" ile birleştirilerek Maliye ve Gümrük Bakanlığı adını aldı. 25 Haziran 1993 tarihinde yeniden Maliye Bakanlığı adını aldı. 10 Temmuz 2018 tarihinde Anayasa'da yapılan değişikliklere uyum sağlanması amacıyla bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkındaki 703 sayılı KHK ile adı "Hazine Müsteşarlığı" ile "Maliye Bakanlığı" birleştirilerek Hazine ve Maliye Bakanlığı kuruldu.^[2]

Görevleri

Hazine ve Maliye Bakanlığının görev ve yetkileri şunlardır:^[3]

Maliye ve ekonomi politikalarının hazırlanmasına yardımcı olmak ve bu politikaları uygulamak,
Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ve özel bütçeli idarelerin hukuk danışmanlığını ve muhakemat hizmetlerini talepleri halinde yerine getirmek,
Devlet hesaplarını tutmak, saymanlık hizmetlerini yapmak,
Devlet gelirleri politikasının plan, program, genel ekonomik politika ve stratejiler çerçevesinde oluşturulmasına ilişkin çalışmaların koordinasyonunu sağlamak, uygulamayı izlemek,
Her türlü gider işlemlerine ait mevzuatın hazırlanmasına katkı sağlamak,
Bakanlığın ilgili kuruluşlarının işletme ve yatırım programlarını inceleyerek onaylamak ve yıllık programlara göre faaliyetlerini takip etmek ve denetlemek,
Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemek,
Vergi incelemesi ve denetimine ilişkin temel politika ve stratejilerin belirlenmesi amacıyla çalışmalar yapmak ve belirlenen politikaların uygulanmasını sağlamak,
Vergi kayıp ve kaçağı ile kayıt dışı ekonomik faaliyetleri tespit etmek ve bunları önlemek amacıyla risk analizi yapmak,
Hazine işlemleri, kamu finansmanı, kamu sermayeli kuruluş ve işletmeler ve devlet iştirakleri, ikili ve çok taraflı dış ekonomik ilişkiler, uluslararası ve bölgesel ekonomik ve mali kuruluşlarla ilişkiler, yabancı ülke ve kuruluşlardan borç ve hibe alınması ve verilmesi ile ilgili işlemleri yapmak ve Hazinenin Cumhurbaşkanı kararı ile yurtiçindeki ya da yurtdışındaki şirketlere iştirak etmesini sağlamak,
Ülkenin finansman politikaları çerçevesinde sermaye akımlarına ilişkin düzenleme ve işlemleri yapmak,
Kambiyo rejimine ilişkin faaliyetleri düzenlemek, uygulamak, uygulamanın izlenmesi ve geliştirilmesine ilişkin esasları tespit etmek.
Finansal piyasalara ilişkin yurtiçi ve yurtdışı gelişmeleri izlemek, değerlendirmek, finansal sektörü geliştirici ve finansal istikrarı güçlendirici çalışmalar yapmak,
Bakanlıkların ve kamu kurum ve kuruluşlarının ekonomi politikalarını ilgilendiren faaliyetlerine katılım sağlamak,
Uluslararası kuruluşlarla iletişim içerisinde çalışarak ileriye dönük stratejiler geliştirme amacıyla çalışmalar yapmak ve topluma perspektif sağlayan politika önerilerini katılımcı bir yaklaşımla belirleyerek özel kesim için orta ve uzun dönemde belirsizlikleri giderici genel bir yönlendirme görevini yerine getirmek,
Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen temel hedef, ilke ve amaçlar çerçevesinde kalkınma planı, Cumhurbaşkanlığı Programı, orta vadeli program, orta vadeli mali plan, Cumhurbaşkanlığı yıllık programı ile sektörel plan ve programları, ilgili kamu idareleri ile Cumhurbaşkanlığı bünyesinde bulunan Politika Kurullarının görüşlerini de almak suretiyle Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile müştereken hazırlamak ve makro dengelerini oluşturmak.
Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen temel hedef, ilke ve amaçlar çerçevesinde kalkınma planı, orta vadeli program, orta vadeli mali plan, Cumhurbaşkanı yıllık programı ile sektörel plan ve programların uygulanmasını izlemek, değerlendirmek, gerektiğinde 14. bentte belirtilen usule uygun olarak değişiklik yapmak veya teklif etmek.
Kamu harcamalarında etkinlik, etkililik, ekonomiklik ve verimlilik sağlamak amacıyla gerekli standartları tespit etmek ve sınırlamalar koymak; bu hususlarda tüm kamu kurum ve kuruluşları için uyulması zorunlu düzenlemeleri yapmak ve tedbirleri almak.
Bölgesel, çok taraflı ve ikili kalkınma ve ekonomik ilişkilerin kalkınma planları ve Cumhurbaşkanlığı yıllık programlarında belirtilen ilke, hedef ve politikalarla uyumlu ve etkili bir şekilde yürütülmesi için gerekli çalışmaları yapmak.
Faaliyet alanına giren konularda bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği ve koordinasyonu sağlamak.
Kanunlarla veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle verilen diğer görevleri yapmak.