Joseph Proust (26 Eylül 1754 – 5 temmuz 1826), Fransız kimyager ve yazar.
Joseph Proust Sabit Oranlar Kanununu ortaya koyan bilim insanıdır.
Hayatı
Orta öğretiminin ardından babasının eczanesinde çalışmaya başladı. Ardından eğitimini sürdürmek istedi ve 1774'te Paris'e gitti. Eczacılık ve kimya öğrenimini birlikte gördü. İki yıl sonra Salpetriere Hastanesinin eczacılığına getirilmiş ve ilk araştırmalarını yayımlamaya başlamıştı .1778′de IV. Carlos’un çağrısına uyarak gittiği İspanya’da, Vergana’daki Real Seminario Patriotico Vascongado’da kimya dersleri verdi. 1780′de Paris’e döndü ve beş yıl süreyle Fransız fizikçi Jean François Pilâtre de Rozier’in yanında kimya profesörlüğü yapmaya başladı. 1786′da yeniden İspanya’ya gitti, dersler verdi, jeoloji ve mineroloji alanlarında araştırmalar yapmaya başladı.
1799'da İspanya'nın Madrid'de kurulan kimya laboratuvarının başına geçti. 1806 yılında Fransa'ya döndü. Burada Napolyon'dan çalışma teklifi geldi ve J.Proust teklifi reddetti. 1817'de tüm çalışmalarını bıraktı ve doğduğu şehir olan Fransa'nın Angers kentine yerleşti. J.Proust 1819 yılında Legion d’honneur nişanını aldı. 1820 yılında kral XVIII. Louis tarafından emekli aylığı bağlandı.[1]
Joseph Proust 1799 yılında sabit oranlar kanununu ortaya koydu. Bileşiği oluşturan elementlerin belirli kütle oranlarında birleştiklerini bulan Proust, bugün sabit oranlar yasası olarak bilinen yasa için aşağıdaki tanımı yapmıştır:
“ "Bir element başka bir elementle birleşerek bileşik oluşturduklarında bileşik içindeki elementlerin kütleleri oranı sabittir." ”
Buna göre; bir bileşik örneğin suyun 18 gramında 16 gram oksijen varken geri kalan 2 gramı hidrojendir. 9 gram su alınırsa bunun 8 gramı oksijen ve 1 gramı hidrojendir. Bu oran su ne şekilde elde edilmiş olursa olsun kesinlikle değişmez. 3 gram magnezyum ile 2 gram oksijenin tepkimesinden 5 gram magnezyum oksit (MgO) elde edilirken, 1 gram magnezyum ile 4 gram oksijenin tepkimesinden 5 gram (MgO) elde edilmez. Bu ve bunun gibi deneysel sonuçlarla sabit oranlar kanunu kabul gördükten sonra 1807'de Dalton, ilk bilimsel atom teorisini ortaya atmıştır.
Kaynakça
