Karantina Adası

Karantina Adası
Karantina Adası
Coğrafya
	Karantina AdasıKarantina Adası'nın Türkiye'deki konumu
Koordinatlar	38°22′24″K 26°47′12″D / 38.37333°K 26.78667°D
Denizi	Ege Denizi
Yüzölçümü	0,323 km2
Siyasi
Adadaki ülke(ler)	Türkiye;

Karantina Adası, İzmir'in Urla ilçesinde bulunan bir adadır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde bulaşıcı hastalıkla mücadelede kullanılan ada, adını Fransızların 1865'te yaptığı karantina tesislerinden almıştır.^[1] Kurulduğu döneme göre oldukça ileri bir teknoloji kullanarak oluşturulan bu tesisler, 1865-1869 yılları arasında karantina uygulamaları için yoğun olarak kullanılmış ve sonrasında Birinci Dünya Savaşı’nın sonuna kadar da faaliyet hâlinde olmuştur.^[2] Karantina Adası, dünyada ayakta kalmayı başarmış olan üç tahaffuzhane adasından biridir.^[1] Diğerleri; Amerika'daki Ellis Adası ve Hırvatistan Dubrovnik'teki Zupa Dubrovacka Adası'dır.^[3]

Karantina Adası, 1950'lerde Deniz ve Güneş Enstitüsü, 1960'larda Kemik ve Mafsal Hastalıkları Hastanesi olan tesisler, 1986'da Urla Devlet Hastanesi'ne dönüştürüldü. Devlet hastanesi, 10 Ekim 2014 tarihinde ada dışında inşa edilen 150 yataklı yeni hastane binasına taşındı.

Ada, 323 bin metrekarelik bir alana yayılır. Adada antik Klazomenai kenti kalıntıları bulunur.^[4] Karaya bağlanması, ilk kez Büyük İskender devrinde olmuştur. Antik çağda karayla kurulan bağlantı yolları zamanla yıkılmış, 1955 yılında dolgu alanlar yapılmıştır. Sit kapsamındaki ada, fiilen Sağlık Bakanlığı kullanımındadır. Adanın müzeye dönüştürülmesi planlanmaktadır.^[5]

Karantina Adası’ndaki 16 tarihi yapı restore edilmektedir. Yapıların, 600 kişilik kapasitesi vardır ve Covid-19 sürecinin ilk 6 aylık döneminde de bölgede karantinada kalması gereken kişiler için kullanılmıştır.^[2] Bazı gruplar, 14 günlük karantina süresi için bu adaya yerleştirilmiştir.^[6]

Karantina süreci

Kolera, veba, tifo, tifüs, çiçek, sarıhumma, lekeli humma gibi salgın hastalıkların yayılmasını önlemek için Osmanlı İmparatorluğu'nun bu adada kurduğu sistem şöyleydi: Ticaret ve yolcu gemileri ve özellikle kuzey hac yolunu kullanan, yani Anadolu, Rumeli, Bosna ve Rusya'ya gidip gelen hacıları taşıyan gemiler Karantina adasına yanaştıklarında yolcular ve gemi personeli gemiden indirilir ve ilk olarak soyunma odasına alınırlardı. Kıyafetlerini çıkartıp özel filelerin içerisine koyarlardı. Bu kıyafetler, dönen dolap sistemiyle odanın diğer tarafında bulunan görevliye iletilirdi. "Tebhirhanedeki" (dezenfeksiyon odası) 360 derece dönen ve sıcak hava içeren dolaplarda dezenfeksiyon işlemi yapılırdı. Bu sırada yolcular peştemal ve takunya giyerek duşlara girerler ve burada sabunla ve özel dezenfektanlarla duş alırlardı.Ardından doktor muayenesinden geçerler ve sağlam olanlar yollarına devam ederken hasta olanlar özel bölmelerde kontrol altında tutulurlardı. Bu sırada ölenler sönmüş kireç dökülmüş mezarlara ve mümkün olduğunca derine gömülerek izole edilmeye çalışılırdı.

Eşyaların mikroplardan arındırılması sırasında kıyafetler 120 derecede buharla sterilize edildiği için ıslanmıyor ve yolcuların tekrar giyilmesine olanak veriliyordu. Yolcuların kıyafetleri bu sterilizasyon sırasında ipekli ve normal olarak ikiye ayrılır. İpekli olanların zarar görmemesi için ayrı ve özel olarak bu işleme tabi tutulurdu.^[7]