Paetongtarn Şinavatra (d. 21 Ağustos 1986), 18 Ağustos 2024'ten beri Tayland Başbakanı ve 2023'ten beri Pheu Thai Partisi'nin lideri olarak görev yapan Taylandlı siyasetçi ve iş kadınıdır. Şinavatra ailesinin bir üyesidir. Thaksin Şinavatra'nın (2001-2006 yılları arasında başbakanlık yapmıştır) en küçük kızı ve Yingluck Şinavatra'nın (2011-2014 yılları arasında başbakanlık yapmıştır) yeğenidir. Tayland tarihinde başbakanlık görevini üstlenen en genç kişi ve bu görevi üstlenen ikinci kadındır.
İlk yılları ve eğitimi
Paetongtarn 21 Ağustos 1986'da[1]Bangkok'ta doğdu.[2] Ortaokulu Saint Joseph Manastır Okulu'nda, liseyi ise Mater Dei Okulu'nda okudu. 2008 yılında Chulalongkorn Üniversitesi Siyaset Bilimi Fakültesi'nden sosyoloji ve antropolojiye odaklanan Siyaset Bilimi Lisans Programı'ndan mezun oldu ve çalışmalarına İngiltere'de devam ederek Surrey Üniversitesi'nden Uluslararası Otel Yönetimi alanında Yüksek Lisans derecesi aldı.[1]
İş kariyeri
Paetongtarn, SC Asset Corporation'ın en büyük hissedarı ve Thaicom Vakfı'nın yöneticisidir. 2022 itibariyle, yaklaşık 68 milyar ฿ (2 milyar US$ ) değerinde toplam 21 şirkete sahiptir.[3]
Siyasi kariyeri
Pheu Thai Partisi'nin 20 Mart 2022'deki toplantısında Paetongtarn, "Pheu Thai Ailesi Başkanı" olarak seçildi.[4] Nisan 2022'de Pheu Thai Partisi'nin yıllık genel toplantısında konuşurken, Tayland'da rejim değişikliği görmek istediğini ve ülkenin başbakanlığına aday olmadan önce daha fazla deneyim kazanmak istediğini söyledi.[5][6][7]
Kamuoyu yoklamalarında Paetongtarn önde gelen başbakan adayı oldu. Nisan 2023'te, Srettha Thavisin ve Chaikasem Nitisiri ile birlikte genel seçimlerde Pheu Thai Partisi'nin üç başbakan adayından biri olarak resmen aday gösterildi.[8]
Başbakan Srettha Thavisin, 13 Eylül 2023'te 63. Tayland Kabinesi'nin ilk toplantısında Ulusal Yumuşak Güç Stratejisi Komitesi'nin kurulmasını emretti ve Paetongtarn'ı Başkan Yardımcısı olarak atadı.[9] Daha sonra, 3 Ekim'de Srettha onu iki ek pozisyona atadı: Ulusal Yumuşak Güç Geliştirme Komitesi Başkanı[10] ve Kral Vajiralongkorn'un 28 Temmuz 2024'teki 72. Doğum Günü Kutlamaları Organizasyon Komitesi üyesi[11] Daha sonra 7 Ekim'de Srettha onu Ulusal Sağlık Sistemi Geliştirme Komitesi Başkan Yardımcısı olarak atadı.[12]
Paetongtarn, 27 Ekim 2023'te partinin genel merkezinde düzenlenen genel kurulda PTP'nin çekirdek üyeleri tarafından partinin yeni lideri olarak seçildi ve bir çekimser oyla birlikte 289 oy aldı.[13]
Başbakanlığı
Tayland Anayasa Mahkemesi'nin 14 Ağustos 2024'te Srettha'yı başbakanlıktan uzaklaştırmasının ardından, Paetongtarn Pheu Thai tarafından onun yerine aday gösterildi.[14] İktidar koalisyonundaki diğer partiler tarafından alternatif belirtilmemesinin ardından 16 Ağustos'ta Temsilciler Meclisi tarafından adaylığı onaylandı.[15][16] bu onu Tayland'ın en genç başbakanı ve ikinci kadın başbakanı yaptı.[17][18] Ayrıca Chulalongkorn Üniversitesi'nden mezun olan ilk başbakandır.[19] Kral Vajiralongkorn'un onayının ardından 18 Ağustos'ta resmen yemin etti.[20]
Paetongtarn çoğu konuda sosyal açıdan liberaldir. LGBT haklarını desteklemektedir ve 2023'te MFP'den Pita Limjaroenrat ile birlikte Bangkok Onur Yürüyüşü'ne katılmıştır. Ayrıca anayasanın yeniden yazılmasını ve askerlik hizmetinin kaldırılmasını da desteklemektedir. Ancak Tayland'ın lèse-majesté yasalarının değiştirilmesine karşı çıkmaktadır. Paetongtarn, partisi gibi daha sıkı uyuşturucu kontrolü ve suçlara karşı sert tedbirleri desteklemektedir.[21]
Ekonomi
Paetongtarn, 2023 yılında FAROSE ile yaptığı bir röportajda kendisini "sosyal liberal kapitalist" olarak tanımladı. Paetongtarn, partisinin ve Srettha Thavisin'in geçim sorunlarına ve ekonominin iyileştirilmesine odaklanmak istediğini belirtti. Asgari ücreti kademeli olarak artırmanın ve ฿10.000'lik bir 'dijital cüzdan' planını uygulamanın yanı sıra "empatiyle kapitalizmi" desteklemektedir.[22]
Taylandlı bir iş adamı olan ve Rende Development Co., Ltd.'nin Yatırım Başkan Yardımcısı ve Thaicom Vakfı'nın yönetim kurulu üyesi olan Pitaka Suksawat ile evlidir.[24]
Pitak ve Paethongtarn'ın 10 Ocak 2021'de[25][26] doğan Thitara Suksawat adında bir kızı ve 1 Mayıs 2023'te[27] doğan Phrutthasin Suksawat adında bir oğlu vardır.