Pau Gasol Sáez (İspanyolca telaffuz: [ˈpaw ɣaˈsol]; d. 6 Temmuz 1980), İspanyol eski profesyonel basketbolcu. Altı kez NBA All-Star ve dört kez All-NBA takımına seçildi, iki kez ikinci takımda ve iki kez üçüncü takımda yer aldı. Gasol, Los Angeles Lakers ile 2009 ve 2010 yıllarında arka arkaya iki NBA şampiyonluğu kazandı. 2002'de Memphis Grizzlies ile NBA'de Yılın Çaylağı seçilerek bu ödülü kazanan ilk Amerikalı olmayan oyuncu oldu. Tüm zamanların en iyi uzun forvetlerinden biri olarak kabul edilmektedir ve aynı zamanda tüm zamanların en iyi Avrupalı oyuncularından biri olarak kabul edilmektedir.[1][2][3][4] Eski NBA oyuncusu Marc Gasol'un ağabeyidir.
Gasol, 2001 NBA Seçmeleri'nde Atlanta Hawks tarafından ilk tur üçüncü sıradan seçildi, ancak hakları Vancouver Grizzlies'e takas edildi. Grizzlies'in serbest atış isabeti ve denemesi rekorunu elinde tutmaktadır. Gasol, Memphis'te geçirdiği altı sezonun ardından Los Angeles Lakers (2008-2014), Chicago Bulls (2014-2016), San Antonio Spurs (2016-2019) ve Milwaukee Bucks (2019) takımlarında oynadı.
Gasol, 6 Temmuz 1980 tarihinde Barselona'da doğdu. Her iki ebeveyni de profesyonel liglerde basketbol oynadı. Yönetici hemşire olan babası Agustí'nin boyu 1.91 metre, tıp doktoru olan annesi Marisa'nın boyu ise 1.85 metre idi.[5] Gasol doğduğunda ailesi Cornellà'da yaşıyordu, ancak o Barselona'da, ebeveynlerinin her ikisinin de çalıştığı Sant Pau Hastanesi'nde doğdu.[5] 6 yaşındayken ailesi Barselona'ya yakın bir şehir olan Sant Boi de Llobregat'a taşındı ve çocukluğunun geri kalanını burada geçirdi.[6] Gasol futbolla ilgileniyordu ama basketbolu seviyordu. Basketbola geçmeden önce oynadığı ilk spor aslında ragbi idi.[7]
Başlangıçta sporu kariyer yapmak istemiyordu. Magic Johnson'ın 1991 yılında HIV pozitif olduğunu açıkladığı gün, haberi okulda duyan 11 yaşındaki Gasol, doktor olmak ve AIDS'e çare bulmak istediğine karar verdi. 1998'de Barselona Üniversitesi'nde tıp fakültesine kaydoldu, ancak FC Barcelona'daki basketbol kariyeri ilerleyince bir yıl sonra okulu bıraktı.[8]
Profesyonel kariyeri
Barcelona (1998-2001)
Gasol basketbol oynamaya okul takımı Llor'da pivot olarak başladı ve sonunda Cornellà ile sözleşme imzaladı. On altı yaşındayken FC Barcelona'nın genç takımında oynamaya başladı.[6] İspanya'nın 18 yaş altı millî takımıyla hem 1998 Albert Schweitzer Turnuvası'nı hem de 1998 FIBA Avrupa 18 Yaş Altı Şampiyonası'nı kazandı.[9] Gasol, 17 Ocak 1999'da Barcelona'nın A takımıyla ilk maçına çıktı[10] ve İspanya ACB Ligi'nin 1998-99 sezonunda toplam sadece 25 dakika oynadı ve bir sonraki yıl Liga ACB'de maç başına 13,7 dakika ortalama ile oynadı.[11] Ancak Gasol, Liga ACB'deki son sezonunda maç başına 24,7 dakikada 12,4 sayı ve 5,8 ribaund ortalamaları yakaladı.[11] 2001 yılında Barcelona ile İspanya Kral Kupası'nı kazandı ve turnuvanın En Değerli Oyuncusu seçildi.[9]NBA seçmelerine girdikten sonra Gasol, 2001 NBA Seçmeleri'nde Atlanta Hawks tarafından ilk tur, üçüncü sıradan seçildi ve draft hakları Shareef Abdur-Rahim ve Grizzlies'in 27. sıradan seçtiği Jamaal Tinsley karşılığında Vancouver Grizzlies'e takas edildi.[12] Ayrıca Gasol, NBA'de seçilen en genç Avrupalı oldu.
Memphis Grizzlies (2001-2008)
2001-2005: Yılın Çaylağı ve ilk play-off maçları
Gasol, Grizzlies'teki ilk sezonunda NBA Yılın Çaylağı Ödülü'nü kazanan ilk yabancı oyuncu oldu[13] ve NBA En İyi Çaylak Beşi'ne seçildi.[14] Maç başına 17,6 sayı ve 8,9 ribaund ortalamaları tutturan Gasol, aynı zamanda o sezon 82 maçın tamamında oynayan tek takım üyesiydi.[15] Gasol, Grizzlies'deki ikinci sezonunda, maç başına 19,0 sayı ortalaması ile takımın sayı lideri oldu ve üst üste iki yıl 82 maçın tamamında oynadı.[15] Gasol kariyerinin ilk maçını, üçüncü yılında, 5 Nisan 2004'te ayağından sakatlanarak kaçırdı ve üst üste 240 maç oynama serisini bozdu.[16] Kariyerinin 1500. ribaundunu 12 Kasım 2003'te Orlando Magic'e karşı aldı ve kariyerinin 3000. sayısını 31 Ekim 2003'te Boston Celtics'e karşı attı.[17]San Antonio Spurs'a karşı oynanan 4. maçta 22 sayıyla play-offlarda bir Memphis oyuncusu tarafından atılan en yüksek sayıya ulaşmasına rağmen, takımı San Antonio'ya karşı tek bir maç bile kazanamayarak ilk turda elendi. Bu hem Grizzlies'in hem de Gasol'ün NBA Play-offlarına ilk gidişiydi.[18] 11 Ocak 2005'te Indiana Pacers'a karşı 31 sayı atıp dört blok yaparak kariyerinde 5.000 sayı ve 500 blok barajlarını aştı ve 1973-74 sezonundan bu yana 5.000 sayı/500 blok barajına en hızlı ulaşan 10. oyuncu oldu.[17] Ayrıca takımının kariyerinde ikinci kez play-offlara kalmasına yardımcı oldu, ancak ilk turda elendiler ve Phoenix Suns'a karşı tek bir maç bile kazanamadılar.[19]
2005-2008: İlk All-Star sezonu ve takım rekorları
Grizzlies'teki beşinci yılında, 24 Mart'ta New York Knicks'e karşı Grizzlies formasıyla 3072. ribaundunu alarak tüm zamanların en çok ribaund alan oyuncusu oldu.[17] 24-28 Ocak tarihleri arasında üst üste 29 serbest atış isabeti bularak Grizzlies tarihinin en iyi ikinci derecesini yakaladı ve iki maç üst üste çizgiden 12-12 isabet kaydederek takım tarihinin en iyi tek maçlık derecesini yakaladı.[17] Gasol ve Grizzlies, kendisinin ve takımının tarihinde üçüncü kez play-off'lara kaldı. Bir kez daha ilk turda elendiler ve Dallas Mavericks'e karşı tek bir maç bile kazanamadılar.
9 Şubat 2006'da ilk kez All-Star olan Gasol, Houston, Teksas'ta düzenlenen 2006 NBA All-Star Maçı'na Batı Konferansı'nın yedek pivotu olarak seçildi. O dönemde Batı Konferansı forvetleri arasında sayı, ribaund, asist ve bloklanan şutlarda ilk onda yer alan dört oyuncudan biriydi.[20] All-Star Maçına katılan ilk İspanyol basketbolcu ve ilk Grizzlies oyuncusu oldu.
Gasol, 2006 FIBA Dünya Şampiyonası'nda İspanya'nın Arjantin'e karşı kazandığı yarı final maçının sonlarına doğru ayağının kırılması nedeniyle 2006-07 NBA sezonunun ilk 23 maçını kaçırdı.[17] Daha sonra İspanya'nın kazandığı turnuvanın En Değerli Oyuncusu seçildi. 29 Ocak'ta Sacramento Kings'e karşı 34 sayı, 8 ribaund ve 8 blokla oynadı; sezonun sayı rekorunu kırdı ve kariyerinin blok rekorunu egale etti.[21] 31 Ocak'ta Dallas Mavericks'e karşı oynanan karşılaşmada, Shareef Abdur-Rahim'i serbest atış denemelerinde tüm zamanların lideri olarak geçti.[17] 6 Şubat'ta Houston Rockets'a karşı oynanan karşılaşmada Gasol, tüm zamanların saha içi isabeti lideri oldu ve 7 Şubat'ta Dallas'a karşı oynanan karşılaşmada ise tüm zamanların dakika sayısı lideri oldu. 7 Mart 2007'de Toronto Raptors karşısında Shareef Abdur-Rahim'in 7.801 sayılık rekorunu geçerek Grizzlies'in tüm zamanların en skorer oyuncusu oldu.[17] Gasol 24 Ocak 2007'de ev sahibi Utah Jazz'a karşı 17 sayı, 13 ribaund ve 12 asistle kariyerinin ikinci triple-double'ını yaptı.[22]
Los Angeles Lakers (2008-2014)
2008-2011: Üst üste şampiyonluklar ve All-NBA seçimleri
1 Şubat 2008'de Memphis, Gasol'ü 2010 ikinci tur draft hakkı ile birlikte Kwame Brown, Javaris Crittenton, Aaron McKie, Marc Gasol'ün (Pau'nun küçük kardeşi) hakları ve 2008 ve 2010 birinci tur draft hakları karşılığında Los Angeles Lakers'a takas etti.[23] Bu takasla ilgili bazı tartışmalar yaşandı. Chris Wallace, ESPN'de yayınlanan makalesinde, Grizzlies'i potansiyel bir alıcı için daha cazip hale getirmesi için takım sahibi Michael Heisley tarafından kendisine emir verildiğini yalanladı. Wallace, "Kimse bana bunu yapmam için baskı yapmadı ve Michael Heisley aslında Pau'yu göndermek konusunda isteksizdi" dedi. Wallace ayrıca bir süredir bu konuyu "araştırdıklarını" ve birçok takımla görüştüklerini de söyledi. Lakers anlaşmasını seçti çünkü "bundan daha iyisi olamazdı." Gasol Grizzlies'ten ayrıldığında, oynadığı maçlar, oynadığı dakikalar, attığı saha golleri, kullandığı ve denediği serbest atışlar, hücum, savunma ve toplam ribaundlar, bloklanan şutlar, top kayıpları ve sayılar dahil olmak üzere takım tarihinin 12 rekorunu elinde bulunduruyordu.[24]
Gasol, Lakers'a takas edildikten sonra Redondo Beach'te, sahil şeridinin karşısındaki caddede yaşamaya başladı.[25] Gasol, 5 Şubat'ta New Jersey Nets'e karşı oynanan ve Lakers'ın 105-90 kazandığı maçta 24 sayı atıp 12 ribaund alarak ilk kez Lakers forması giydi.[26][27] 14 Mart'ta Gasol, New Orleans Hornets ile oynanan maçta ilk çeyrekte takım arkadaşı Vladimir Radmanović'in ayağına basarak ayak bileğini burktu.[28]Röntgen sonuçlarının negatif çıkmasının ardından Gasol'ün Lakers deplasmanının kalan üç maçını kaçırması bekleniyordu.[29] Gasol 2 Nisan'da Portland Trail Blazers'a karşı ilk beşte sahaya döndü ve yaklaşık 32 dakika oynayarak 10 sayı, 6 ribaund ve 7 asist kaydetti.[30] Ayak bileğindeki şişlik hala devam ettiği için kendini kısıtlanmış hissettiğini itiraf etti.[30] Gasol, Lakers'ın normal sezonu Batı Konferansı'ndaki en iyi dereceyle (57-25) bitirmesine yardımcı oldu ve ilk beşte yer aldığı dönemde Lakers 22-5'lik bir performans sergiledi. Kobe Bryant da Gasol ile oynamanın en başından beri uyumlu olduğunu belirtti.[31]
Lakers'ın playoff açılış maçında 36 sayı, 16 ribaund, 8 asist ve 3 blokla oynadı.[31][32] Lakers ilk turda Denver Nuggets'ı süpürdüğünde, Gasol dört denemeden sonra ilk kez ikinci tura yükselmiş oldu. Bir önceki takımı Grizzlies, üst üste iki kez playofflara kalamamıştı. Utah Jazz'a karşı oynanan altıncı maçta Gasol, 17 sayı ve 13 ribaundla oynayarak Lakers'ın konferans finallerine yükselmesine yardımcı oldu.[33][34] Gasol, 31 Mayıs'ta San Antonio Spurs'a karşı alınan seri galibiyetinde 19 ribaund alarak, kariyer rekorunu kırdı ve NBA Finallerine ulaşan ilk İspanyol oldu.[35][36] Gasol, 2008 NBA Finalleri'nde Boston Celtics'e karşı %53,2 şut isabetiyle maç başına 14,7 sayı atarak, normal sezon sayı ortalamasının altında kaldı, ancak seri boyunca 10,2 ribaund ortalamasıyla Lakers'ın ribaund lideri oldu ve normal sezon ribaund ortalamasının üzerine çıktı.[37] Lakers, finallerde oynadığı altı maçı da kaybederek elendi.[38] Play-offlarda Gasol, maç başına 16,9 sayı, 9,3 ribaund ve 4,0 asist ortalaması tutturdu ve ortalamalarıyla Lakers'ın en skorer ikinci oyuncusu oldu.[39] Maç başına 1,9 blok ile liderdi ve Lamar Odom ile birlikte play-offlarda en çok double-double yapan oyuncuydu.
Gasol, 2 Ocak 2009'da Utah Jazz karşısında alınan galibiyette kariyerinin 10.000. sayısını kaydetti. Gasol, 2008-09 NBA sezonunda Batı Konferansı takımında yedek oyuncu olarak ikinci kez All-Star seçildi, Lakers formasıyla ise ilk kez All-Star oldu. Ayrıca Lakers'ın Boston ve Cleveland deplasmanlarında aldığı galibiyetleri de içeren Şubat ayındaki 11-2'lik performansının ardından Batı Konferansı'nda Ayın Oyuncusu seçildi. Normal sezonu maç başına 18,9 sayı, 9,6 ribaund, 3,5 asist ve 1 blok ortalamalarıyla tamamladı. Gasol daha sonra Lakers'ın 2009 Finalleri'nde Orlando Magic'i yenmesiyle ilk NBA şampiyonluk yüzüğünü kazandı.
24 Aralık 2009'da Gasol, Lakers ile 64,7 milyon dolar değerinde 3 yıllık bir sözleşme imzaladı.[40] Gasol, Batı Konferansı'nda yedek oyuncu olarak üçüncü kez All-Star seçildi ve normal sezonu 18,3 sayı, 11,3 ribaund, 3,4 asist ve 1,7 blok ortalamalarıyla tamamladı. Gasol, ilk turun altıncı maçında 18 ribaund aldı ve son saniyede yaptığı smaçla Oklahoma City Thunder'ı eledi.[41] Konferans yarı finallerinde Utah Jazz'a karşı 23,5 sayı ve 14,5 ribaund, konferans finallerinde Phoenix Suns'a karşı 19,7 sayı ve 7,2 ribaund ortalamaları ile oynadı. Boston Celtics'e karşı oynanan NBA Finalleri yedinci maçında Gasol 19 sayı attı, 18 ribaund aldı ve iki blok yaparak Lakers'ın şampiyon olmasını sağladı. 2010 yılında Sporting News tarafından spor dünyasının en zeki 15. sporcusu seçildi.[42]
Gasol ayrıca 2004 Yaz Olimpiyatları'nın en skorer oyuncusuydu[47] ve 2012 Yaz Olimpiyatları'nın açılış töreninde sakatlanan Rafael Nadal'ın yerine İspanya'nın bayrak taşıyıcısıydı.[48] 2014 yılında Gasol, 2014 FIBA Basketbol Dünya Kupası'nın En İyi Takımına seçildi.[49]2015 Avrupa Şampiyonası'nda Gasol, maç başına 25,6 sayı ve 8,8 ribaund ortalamalarıyla gösterdiği harika performansın ardından turnuvanın MVP'si seçildi. Gasol, turnuvanın eleme maçları sırasında Ricky Rubio, Juan Carlos Navarro, Álex Abrines ve kardeşi Marc Gasol gibi birçok yıldızından yoksun olan İspanyol takımına liderlik etti. Gasol, Fransa'ya karşı oynanan yarı finalde 40 sayı atarak takımının sayılarının yarısını kaydetti.[50] 35 yaşındaki oyuncu, ayrıca maç başına 2,3 blok ile turnuvanın lideri oldu.[51]
7 Eylül 2017'de Macaristan'a karşı oynanan maçta Gasol, 1.033 sayıyla Tony Parker'ı geçerek FIBA Avrupa Şampiyonası'nda tüm zamanların en skorer oyuncusu oldu.[52] Avrupa Basketbol Şampiyonası'nda attığı toplam sayı 1.183'e ulaştı. 2020'de FIBA EuroBasket 2000-2020 Rüya Takımı'na seçildi.[53]
Oyuncu profili
Boyu 2,13 metre olan Gasol, cüssesine göre atletikti ve Avrupalı oyuncu arkadaşları Toni Kukoč ve Dirk Nowitzki gibi hem uzun forvet hem de pivot pozisyonlarında oynayabiliyordu. Postta ve orta mesafede etkili bir skorerdi; genel oyunu neredeyse çok yönlüydü ve rakip takımların savunmasını zorlaştırıyordu. Gasol, çeşitli orta mesafe jumpers, hook shots, up-and-under hareketleri ve şut fake'lerini çok verimli bir şekilde skor üretmek için kullandı. Buna ek olarak, boyuna oranla ayak hızı, hızlı hücuma çıkmasına ve etkili bir şekilde bitirmesine olanak sağladı. Ayrıca bir uzun için yetenekli bir pasördü ve kariyeri boyunca maç başına 3,2 asist yaptı.[54] Defansif olarak, maç başına 1,7 blok ortalamasıyla ortalamanın üzerinde bir şut engelleyiciydi. Kobe Bryant, Gasol hakkında "oyun tarihinde onun yeteneklerine sahip bir uzun bulmakta zorlanırsınız" dedi.[54]
Gasol, NBA kariyeri boyunca 550'den fazla double-double yaptı.[55] 2 Nisan 2016'da NBA tarihinde 10.000 sayı/10.000 ribaund barajına ulaşan 36. oyuncu oldu.[56] Gasol, NBA tarihinde 20.000 sayı barajına ulaşan 43. oyuncu olurken, bu kadar sayı, 10.000 ribaund, 3.500 asist ve 1.500 blok yapan sadece dördüncü oyuncu oldu.[57]
Kişisel hayatı
Gasol, tıpla yakından ilgilenmektedir. Los Angeles bölgesinde hayırsever ziyaretlerde bulunan sporcuların standart durağı olan Los Angeles Çocuk Hastanesi'ni düzenli olarak ziyaret etmekte, ancak işini genç hastaları ziyaret etmekle sınırlamamaktadır. Bir ziyaretinde, bir grup doktora skolyozlu çocukların tedavileri hakkında aydınlatıcı sorular sordu. Nisan 2010'da Gasol, hastanenin ortopedik cerrahi şefi Dr. David Skaggs ile birlikte ameliyat önlüğü giyerek bir omurga ameliyatına katılacaktı. Skaggs, "Onunla artık neredeyse bir cerrahi meslektaşımızmış gibi konuşuyoruz" dedi.[8] Gasol, ameliyattan bir gün önce düşük dereceli ateşi çıkınca, hastanedeki kimseye bulaştırma riskini almak istemediği için ameliyatı gözlemleme planını iptal etti. Gözlemini Haziran 2010 için yeniden planlayabildi ve Skaggs'ın Colorado'dan skolyoz hastası 13 yaşındaki bir kızı ameliyat eden ekibe liderlik etmesine tanık oldu.[58]
Gasol'un geniş bir entelektüel ve kültürel ilgi alanı var. Çocukluk dilleri olan Katalanca ve İspanyolcanın yanı sıra İngilizce, İtalyanca ve Fransızca öğrendi.[8] Lakers'tayken, o ve Kobe Bryant maçlar sırasında birbirleriyle İspanyolca konuşarak rakiplerin planlarını öğrenmelerini engellemeye çalıştılar.[59] Gasol ayrıca düzenli olarak tarihî romanlar okumakta, klavyesiyle Fransız klasik müziği çalmakta, konserlere ve operalara katılmaktadır. İspanyol tenor Plácido Domingo'nun arkadaşıdır ve performanslardan sonra sık sık onu sahne arkasında ziyaret etmektedir.[8]
Gasol, Temmuz 2019'da Catherine McDonnell ile evlendi. Instagram hesabında düğününün bir fotoğrafını yayınladı.[60] Çiftin kızları Elisabet Gianna Gasol, 13 Eylül 2020'de dünyaya geldi. Elisabet'in ikinci adı, Bryant'ın merhum kızına ithafen verildi ve Bryant'ın dul eşi Vanessa onun vaftiz annesi oldu.[61] Aralık 2022'de çift, Max adında bir oğullarının dünyaya geldiğini duyurdu.[62]
Küçük kardeşi Marc, 2,11 metre boyunda ve 116 kilogram ağırlığında olup, Los Angeles Lakers'ta forma giydi.[63] Marc, 2007 NBA Seçmeleri'nde Los Angeles Lakers tarafından 48. sıradan seçildi ve Gasol'un Lakers'a gönderildiği anlaşmanın bir parçası olarak hakları Memphis Grizzlies'e takas edildi.[26] En küçük kardeşleri Adrià, Lozan'ın basketbol takımında oynuyordu; Lozan'daki koçu "Pau gibi yapılı, Marc gibi acımasız bir çizgisi var" demişti, ancak o zamanlar büyük bir basketbol umudu olarak görülmüyordu.[59] Lise basketbolunun son iki yılı için İspanya'ya döndükten sonra Adrià, Ağustos 2012'de Kaliforniya Üniversitesi, Los Angeles'a (UCLA) kaydoldu ve UCLA basketbol takımına geçici olarak katıldı.[64][65]
Grizzlies ile sözleşme imzaladıktan sonra ailesi Memphis'in banliyösü Germantown, Tennessee'ye taşındı ve küçük kardeşleri Marc ve Adrià'yı Memphis'teki Lausanne Collegiate School'a kaydettirdi.[66] Pau, Lakers'a takas edildiğinde Los Angeles bölgesine taşınmayı planladılar ve Agustí o bölgede bir sağlık şirketinde çalışmayı kabul etti; Grizzlies takasın bir parçası olarak Marc'ın hizmet haklarını alsa da, İspanyol takımı Akasvayu Girona ile yeniden sözleşme imzalaması bekleniyordu. Ancak Marc, Grizzlies ile sözleşme imzalamaya karar verince aileleri Germantown'da kalmayı tercih etti. Agustí şimdi aynı şirket için evden çalışırken, Marisa da St Jude Çocuk Araştırma Hastanesi'nde gönüllü olarak çalışmaktadır.[59]
^abcdJenkins, Lee (29 Mart 2010). "The power of Pau". Sports Illustrated. s. 1. 28 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2010.
^abcJenkins, Lee (29 Mart 2010). "The power of Pau". Sports Illustrated. s. 3. 28 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2010.
^Jenkins, Lee (29 Mart 2010). "The power of Pau". Sports Illustrated. s. 2. 29 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2010.