Ultraviolence, Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı Lana Del Rey'in üçüncü stüdyo albümü. 13 Haziran 2014'te Almanya'da UMG Recordings, dünya çapında Polydor Records ve Interscope Records etiketiyle yayımlandı. İlk ana çıkışı olan Born to Die (2012) albümünden sonra yayımlanan ilk stüdyo albümü oldu. 2014 yılına kadar çalışmaları devam etti ve Dan Auerbach ile albümün tamamlanması için anlaşmalara gitti. Paul Epworth, Greg Kurstin, Daniel Heath ve Rick Nowels gibi yapımcılarla çalışmalarını sürdürdü.
Ultraviolence, müzik eleştirmenlerden olumlu dönüşler aldı. Kimileri albümün konseptini överken kimileri de önceki albümlerdeki yapımlarla kıyasladı. Ayrıca bir önceki albümü Born to Die'ın "geliştirilmiş hali" olarak notlar düşüldü. Albüm, ilk haftasında 182,000 kopya satışıyla ABD Billboard 200 listesine bir numaradan girdi. Ultraviolence'ten beş adet single yayımlandı. Çıkış single'ı "West Coast", listelerde ilk 20 arasına girdi. "Shades of Cool", "Ultraviolence", "Brooklyn Baby" ve "Black Beauty" diğer single'lar oldu. 1 Aralık 2014'te ise The Endless Summer Tour'u duyurdu.
Aralık 2014 itibarıyla Ultraviolence, dünya çapında 1,200,000 kopya sattı.[4]
Arka plan ve prodüksiyon
Born to Die'ın 2012'de yayımlanmasından sonra Del Rey, yeni albüm için ara vermek istedi, bunun sebebi olarak da "Söylemek istediği her şeyi söyledim," dedi.[5] Buna rağmen Şubat 2013'te yeni albüm çalışmalarına başladı. "Daha sinematik ve karanlık olacak. Üzerinde çok yavaş çalışıyorum ama şu ana kadar yaptığım her şeyi beğendim. Santa Monica'da yazmaya başladım ve kaydettiğimde nasıl duyulabileceğini tahmin ediyorum. Şimdilik geriye sadece bitirmek kaldı. Müzikal açıdan da sürekli çalıştığım üç kişiyle çalışıyorum," dedi.[6] Albümdeki şarkılardan birinin adının "Black Beauty" olabileceğini açıkladı.[6] Temmuz ayında şarkının demo versiyonu sızdığında Del Rey: "Bu durumdan bezdim. Gerçekten albüme ne koyacağımı bilmiyorum. Ama sanırım bu sızan şarkıları koyup neler olacağını göreceğiz... Albümde mükemmel durmayacak hiçbir şarkıyı zaten yazmam," dedi.[7] Ayrıca yavaş tempoda şarkıların da olacağını ve Dan Heath ile yazdığı şarkıların bulunduğunu söyledi.[7]
Ekim'de Del Rey, albümü için "İnsanlar bana sorduğunda, dürüst olmam gerekirse-neler olacağını bilmiyorum. Bir sonraki albüm daha güzel olacak demek istemiyorum çünkü bir sonrakini duymak istemiyorum. Bu, albüm sürecinde tempoyu düşürebilir. İlham bana arada sırada geliyor ki bu durum da sıkıcı olabiliyor," dedi.[8][9]
Ocak 2014'te Del Rey ve Dan Auerbach'in beraber çalıştığı söylentileri yayımlandı ve Nashville, Tennessee'deki stüdyoda yapımcı olarak çalıştıkları medyaya yansıdı.[10]
Del Rey ve Auerbach, albüm kayıtlarını iki hafta beraber yaptı. 20 Şubat'ta Del Rey, Auerbach ile Twitter'dan bir resimlerini paylaştı ve "Ben ve Dan Auerbach size Ultraviolence'i sunacağımız için çok heyecanlıyız," yazdı.[11] Del Rey ile çalışmasını açıklayan Auerbach ise :"Beni her gün etkiledi. Benimle kavga ettiği zamanlar oldu ve bunu da kimsenin onu kontrol altına almaması gerektiğine yordum. Çünkü bir kadının müzik endüstrisinde bulunması zor. Ama günün sonunda şarkılarda dans ediyorduk," diye açıkladı.[12] Şarkıcı, albümün Batı Yakası'ndan ilham aldığını söyledi. Ek olarak albümde ağır gitar ve caz tınıları olduğunu açıkladı. İkili ise, albüm bittikten sonra New York'ta buluştu.[13]
"Shades of Cool", Consequence of Sound tarafından "yavaş ve kasvetli bir balad" olarak tanımlandı ve Del Rey'in vokalleri ise "fısıltılı" bulundu.[17] Şarkıdaki "gitar ve yavaş baslar ile orkestra" da Del Rey'in vokalleriyle uyumlu bulundu.[18] "Brooklyn Baby" adlı şarkıyı Lou Reed ile yazmak istediğini söyledi fakat New York'a indiğinde onun öldüğünü öğrendi.[5] Ardından şarkıda da onun isminin geçtiği bir dize yazdı.[19] Albüm adında geçen "Ultraviolence" adlı şarkıda Del Rey, The Crystals şarkısı "He Hit Me (and It Felt Like a Kiss)"'ye referans verdi.[20]
"Sad Girl" adlı şarkı, "diğer kadın" teması içerir. "Money Power Glory" ise Del Rey'in şöhretinin yükselişine ithafen yazdığını söylemiştir. Şarkıyı yazması hakkında "Yazarken küçümseyici bir havadaydım," dedi.[5] "Fucked My Way Up To the Top" adlı şarkının temasında ise "otantik bir stile sahip kadın şarkıcının başarısız olması sonucu başka birinin stilini çalıp kopyaladığı ve bununla başarılı olması" anlatılır.[25] Şarkının anlamı sorulduğunda Del Rey: "Bu bir tefsir aslında. Benim hakkımda ne düşündüğünü biliyorum ve buna taş atıyorum. Biliyorsunuz ki bu endüstride bir sürü insanla yattım ama hiçbiri albüm kontratlarımda yardımcı olmadı. Bu da sıkıcı," dedi.[26]
Yayımlanma ve tanıtım
4 Aralık 2013'te, Tropico filminin galasında Del Rey "Hepimizin bir arada olmasını istedim çünkü görsel olarak Born to Die (2012) ve Paradise (2012) dönemimi kapatıp yeni Ultraviolence dönemimi başlatmak istedim," dedi.[27] Eleştirmenler, Ultraviolence kelimesininin Anthony Burgess'in 1962 yılında yayımladığı distopya romanı Otomatik Portakal'dan alındığını ve iki kelime halinde "Ultra Violence" olması gerekirken tek kelimeye indirgenip stilize edilmesini konuştu.[28] Şubat 2014'te, albümün 1 Mayıs'ta yayımlanabileceğini söyledi,[29] ardından 5 Mayıs'taki Montreal konserinde, bir sonraki ayda yayımlanacağını duyurdu.[30]
8 Mayıs'ta albümün 11 parça içerdiğini, delüks versiyonunda ise toplam 14 parça olacağını belirtti.[31] Siyah ve beyaz tonlamalı albüm kapağında Del Rey, transparan beyaz bir tişört ve straplez bir sütyen giyerken Mercedes-Benz 380SL marka otomobile yaslanıyor ve albüm adı "Ultraviolence" ise önceki albüm kapakları Born to Die ve Paradise'da olduğu gibi aynı yazı fontuyla yazılmıştır.[32] Albüm kapağı, 14 Mayıs'ta ortaya çıktı ve plak şirketi, albümün Amerika Birleşik Devletleri'nde 17 Haziran'da yayımlanacağını duyurdu.[33] Fiziksel CD, dijital indirme ve plak formatlarında piyasaya sunuldu ve özel kutu seti olarak da sınırlı sayıda baskı yapıldı.[34] Kıyafet mağazası Urban Outfitters'ta ise albümün standart plak baskısı, alternatif albüm kapağı ile satışa çıktı.[35]
Del Rey, albümün ilk single'ı "West Coast"'u Coachella festivalinde, 13 Nisan 2014'te söyledi.[36] "West Coast", radyolara albümün ilk single'ı olarak ertesi gün gönderildi.[37] Albümün video klibi, 7 Mayıs'ta yayımlandı ve Vincent Haycock klibe yönetmenlik yaptı.[38] "Shades of Cool" ise albümün ikinci single'ı olarak 26 Mayıs tarihinde radyolara gönderildi.[39] Video klibi Jake Naca tarafından yönetildi ve 17 Haziran'da yayımlandı.[40] Üçüncü single ise albümle aynı adı taşıyan "Ultraviolence" oldu ve 4 Haziran'da dördüncü single "Brooklyn Baby" yayımlandı.[41][42] "Black Beauty" adlı parçanın remikslerinin olduğu extended play ise Almanya'da, 21 Kasım 2014'te Vertigo Berlin aracılığıyla yayımlandı.[43]
Albüm yayımlandıktan sonra Del Rey, Kuzey Amerika'da ve birkaçı Avrupa'daki festivalleri içeren tur düzenledi.[44][45] Albüm tanıtımı için televizyon programlarını ya da röportaj yapmayı reddetti. Bunun yerine sosyal medyadan video klipleri yayımladı.[46] Eylül'de, Paris'teki iki Virgin Radio konserini ve Avrupa'daki bazı konserlerini sağlık problemleri yüzünden iptal etti.[47] 1 Aralık 2014'te Endless Summer Tour adlı turnesini duyurdu.[48]
Ultraviolence, müzik eleştirmenlerinden olumlu dönüşler aldı. Pitchfork'den Mark Richardson, Ultraviolence'in konsept albüm olduğunu ve Del Rey'in kişiliğini yansıttığını yazdı. Albümün "ihtişamlı ve zengin" olduğunu yazdı ve Born to Die'dan "daha fazlası" olduğunu yazdı.[58]Metacritic'in 100 üzerinden yaptığı puanlama sisteminde Ultraviolence, 35 ana eleştiriden 74 puan topladı.[49]The Guardian yazarı Alexis Petridis, "Her nakarat ateş ediyor, melodiler çok iyi ve Del Rey'in sesindeki gücen şarkılara yansıyor," yazdı.[55]The Irish Times yazarı Tony Clayton-Lea albüm için "O [Lana] ne yaparsa yapsın, işinde çok iyi," yazdı.[61] Clash Music dergisinden Mike Diver, "Ultraviolence aslında büyük resmin bir parçası," yorumunu yaptı.[62]The Independent albüme 5 üzerinden 3 yıldız verdi ve "Ultraviolence aslında aynısından fazlası," yorumunu yaptı.[63]
Entertainment Weekly dergisinden Kyle Anderson, Del Rey'in estetikliğini göz önüne alarak "Kubrick, Del Rey'in yüksek stilli romantizm karşıtı ve pornografik sınırın yanından geçen, fantastik olarak film-noir melodramasını yansıtmasını kesinlikle severdi," yazdı. Rolling Stone yazarı Caryn Ganz, albüme pozitif bir yorum yaparak albümün melankolikliğini övdü.[59] Dergi, albümü 2014'ün en iyi 30 pop albümü arasına on yedinci sıraya yerleştirdi. Complex dergisi, Ultraviolence'in sahip olduğu blues tınılarını ve vintage havasını övdü.[64]
Globe and Mail yazarı Alexandra Molotkow ise Del Rey'in taze eforunu eleştirdi.
18 Haziran 2014'te, Billboard dergisi, Ultraviolence'i ilk haftasında 175-180,000 kopya satış yaptığı haberini yayımladı.[87] İlk haftasında 182,000 kopya satışla Billboard 200 listesine 1 numaradan giriş yaptı. Del Rey'in ilk zirve girişi oldu.[46] İki hafta sonra albüm, ABD'de 220,000 kopya sattı,[88] 2014'te en çok albüm satışı yapan kadın sanatçı oldu.[46] ABD'de 31,800 plak satışı yaparak 2014 yılında en çok plak satan sekizinci albüm oldu.[89]
Ultraviolence, on iki ülke listesine bir numaradan giriş yaptı.[90] Birleşik Krallık'ta ise Born to Die'dan sonra iki albümü bir numarada olmuş oldu. Kanada'da 25 Haziran 2014'te altın sertifika aldı.[91] İlk haftasında dünya çapında 880,000 kopya satarak ilk ayda toplamda 1 milyon kopya satışını aştı.[92] Ağustos 2014'te albüm, BK ve Avustralya'da altın plak kazandı.[93][94] 2015 yılının Şubat ayında ise Amerika Birleşik Devletleri'nde, 500,000 kopya satışla altın plak kazandı.
Ultraviolence - Japonya iTunes Store versiyon (bonus parçalar)[100]
No.
Başlık
Şarkı yazar(lar)ı
Süre
15.
"Is This Happiness"
Del Rey
Nowels
3:44
16.
"Flipside"
Del Rey
Stranathan
5:10
Toplam süre:
74:16
Ses örneği kullanımları
"Ultraviolence", The Crystals'in "He Hit Me (and It Felt Like a Kiss)" adlı parçasından ses örneği içerir.
"Old Money", Nino Rota tarafından bestelenen ve Glen Weston tarafından seslendirilen Romeo & Juliet: The Soundtrack albümündeki "What is a Youth?" şarkısından ses örneği içerir.
Dan Auerbach - el vuruşları (parça 1); elektronik gitar (parça 1, 2, 3, 4, 5, 6, 9, 14); shaker, akustik gitar (parça 5); synthesizer(parça 5, 6, 11, 14)
^"Lana Del Rey – Ultraviolence". Argentinian Albums. CAPIF. On Fecha, select {{{date}}} to see the correspondent chart. Erişim tarihi: 30 Haziran 2014.
^"Top Stranih [Top Foreign]" (Hırvatça). Top Foreign Albums. Hrvatska Diskografska Udruga. Erişim tarihi: 26 Haziran 2014.
^"Czech Albums – Top 100". ČNS IFPI. Note: On the chart page, select {{{date}}} on the field besides the word "Zobrazit", and then click over the word to retrieve the correct chart data. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2014.