Uluslararası Müzeler Günü'nde Rusya'da müzeye giden insanlar, 2010
Ülke
150'nin üzerinde ülke
Kutlayanlar
Dünya müzeleri (Uluslararası Müzeler Konseyi tarafından koordine edilir)
Türü
Farkındalık günü
Önemi
Müzelerin toplumdaki işlevi ve önemi konusunda farkındalık yaratmak
Başlama
1977
Tarih
18 Mayıs (tek gün, tek haftasonu veya bir hafta süre ile)
Uluslararası Müzeler Günü, her yıl 18 Mayıs'ta müzelerin toplumdaki işlevi ve önemi konusunda farkındalık yaratmak amacıyla kutlanmakta olan uluslararası bir günüdür.
Dünyada 1977 yılından beri kutlanmakta olan Uluslararası Müzeler Günü, Türkiye'de 1982 yılında kutlanmaya başlamıştır.[1] Uluslararası Müzeler Günü'nde her yıl farklı bir ana temaya odaklanılır ve dünya müzelerinde Uluslararası Müzeler Konseyi tarafından koordine edilen etkinlikler gerçekleştirilir.[2] Etkinlikler tek günde, tek hafta sonunda veya bir hafta süresince gerçekleştirilebilir. 2021'de 158 ülkede yaklaşık 37bin müze Uluslararası Müzeler Günü kutlamalarına katılmıştır.[2]
Amaç
Uluslararası Müzeler Konseyi (ICOM), bu günün amacını müzeler konusunda özellikle şu alanda farkındalığı artırmak olarak açıklamıştır:[2]
“
"Müzeler, kültürel alışverişin, kültürlerin zenginleştirilmesinin ve halklar arasında karşılıklı anlayışın, işbirliğinin ve barışın geliştirilmesinin önemli bir aracıdır."
”
Tarihçe
ICOM, 1951 yılında "Müzeler ve Eğitim" temasını tartışmak üzere uluslararası bir toplantı düzenlemiş; Uluslararası Müzeler Günü adıyla bir farkındalık günü belirleyip kutlama fikri, bu toplantıda geliştirilen "müzelerin erişilebilirliği" çerçevesinden esinlenerek ortaya atılmıştır.[3] 1977 yılında Moskova'da düzenlenen XI. ICOM Genel Konferansı'nda kabul edilen kararla Uluslararası Müzeler Günü resmîleşti. Türkiye'de 1982 yılından itibaren her yıl 18-24 Mayıs tarihleri arası Uluslararası Müzeler Günü olarak kutlanmaktadır.[4]
ICOM ilk kez 1992'de Uluslararası Müzeler Günü için bir ana tema belirledi. 1992 yılı ana teması Müzeler ve Çevre idi. Uluslararası Müzeler Günü için ICOM'un bir poster belirlemesi ise ana temanın Kültür Varlıkları Kaçakçılığıyla Mücadele olduğu 1997 yılında gerçekleşti. Bu poster, 1997'de 28 farklı ülke için uyarlanarak kullanıldı.
2011 yılında Uluslararası Müzeler Günü için kurumsal ortaklar belirlenmiş, bir web sitesi oluşturulmuş ve kurumsal kit sunulmuştur. Yine 2011 yılında ICOM ilk defa Avrupa Müzeler Gecesi'nin hamisi oldu. Avrupa Müzeler Gecesi, her yıl 18 Mayıs'a en yakın Cumartesi gecesi düzenlenen bir etkinliktir;[3] o gece birçok müze kapanış saatinden sonra ücretsiz gezilebilir. Her yıl Avrupa Müzeler Gecesi'nde Avrupa'daki 120 şehirde ve Filipinler, Arjantin gibi kimi ülkelerde 1200 müze, yaklaşık 2 milyon ziyaretçi ağırlamaktadır.[5]
Temalar
1992 yılından beri Uluslararası Müzeler Günü'nde her yıl farklı bir temaya odaklanılmaktadır. Tema, ICOM tarafından belirlenir. İlk defa 1997 yılında ICOM tarafından yıllık temayı temsil eden bir poster hazırlanmıştır.[3]
2014 – Müze koleksiyonları kültürlerarası bağ kurar[15]
2013 – Müze (bellek + yaratıcılık = sosyal değişim)[16]
2012 – Değişen Dünyada Müzeler, Yeni Tartışmalar ve Yeni İlhamlar
2011 – Müze ve Anı: Nesneler Öykünüzü Anlatıyor
2010 – Toplumsal Uyum için Müzeler
2009 – Müzeler ve Turizm
2008 – Müzeler: Toplumsal Değişim ve Gelişmenin Aktörleri
2007 – Müzeler ve Uluslararası Miras
2006 – Müzeler ve Gençler
2005 – Kültür Köprüsü Kuran Müzeler
2004 – Müzeler ve Somut Olmayan Kültürel Miras
2003 – Müze Dostları (Gönüllüler)
2002 – Müzeler ve Küreselleşme
2001 – Toplum İnşası ve Müzeler
2000 – Barış ve Uyum için Müzeler
1999 – Keşfetmenin Hazzı
1998–1997 – Kültür Varlıkları Kaçakçılığıyla Mücadele
1996 –Yarın için Bugünden Toplamak
1995 –Yanıt ve Sorumluluk (Şeffaflık)
1994 –Müzelerde Sahne Arkası
1993 – Müzeler ve Yerel Halklar
1992 – Müzeler ve Çevre
Kaynakça
^TÜRVAK. "Uluslararası Müzeler Günü Kutlu Olsun". Türvak Türker İnanoğlu Vakfı Sinema-Tiyatro Müzesi ve Sanat Kitaplığı (İngilizce). 11 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2022.
^"18 Mayıs 2018 Müzeler Günü". Müzecilik Meslek Kuruluşu Derneği sitesi. 17 Nisan 2018. 21 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2022.