Friedrich Wilhelm Voigt (13 Şubat 1849; Tilsit, Königsberg, Prusya (günümüzde Sovetsk, Kaliningrad Oblastı) – 3 Ocak 1922; Lüksemburg), 1906 yılında Prusya yüzbaşı kostümü giyerek peşine taktığı Alman askerleriyle Köpenick Belediye Başkanı'nı tutuklayan Alman sahtekar ve ayakkabı ustası.[1]
13 Şubat 1849 tarihinde Prusya'nın Königsberg şehrindeki Tilsit kasabasında doğan Voigt, babası gibi ayakkabı tamirciliğiyle uğraşıyordu. Henüz daha 14 yaşındayken bir vezneyi soymaya çalışmasından dolayı 14 gün boyunca hapse mahkûm edilen Voigt, işlediği suçlar neticesinde polisten oturma iznini alamaz. Berlin'de kaçak kalan Voigt, eskicilerden bulduğu yüzbaşı üniforması ile sokağa çıkar ve bir manga askeri de yanına alarak Köpenick Belediyesi binasına gelir. Bir grup askeri kapıda nöbetçi olarak bıraktıktan sonra içeriye girer ve Belediye Başkanı'nı tutuklama emrini verir. Belediye hesabındaki yaklaşık 4 bin Mark değerindeki paranın getirilmesini emreder. Parayı aldıktan sonra bir süre daha asayişi sağlama emrini vererek binadan ayrılır. Olaydan 10 gün sonra bir ihbar üzerine yakalanan Voith, 4 yıl daha hapis cezasına çarptırılır. Dava, İngilizlerin Alman militarizmi hakkındaki propagandası için kullanıldı, ancak Alman halkı ezici bir çoğunlukla Voigt'in başarısının hem zekice hem de komik olduğunu düşünüyordu. Almanlar arasında Yüzbaşı Köpenick lakabıyla bir halk kahramanı oldu. Kaiser II. Wilhelm yaşanan durumu gülünç bularak Voigt'un cezasını affeder.[1][2][3]
İlk yılları
Voigt, Prusya'nın Tilsit şehrinde (şimdi Sovetsk, Kaliningrad Oblastı) doğdu. 1863'te 14 yaşındayken hırsızlık suçundan 14 gün hapis cezasına çarptırıldı ve bu da okuldan atılmasına yol açtı. Ayakkabıcılığı babasından öğrendi.
1864 ile 1891 yılları arasında Voigt, hırsızlık, sahtecilik ve hırsızlık suçlarından toplam 25 yıl hapis cezasına çarptırıldı. En uzun ceza, mahkemenin veznedarının ofisine yapılan başarısız hırsızlık suçundan verilen 15 yıllık hapis cezasıydı. 12 Şubat 1906'da serbest bırakıldı.
Voigt, Berlin yakınlarındaki Rixdorf'ta kız kardeşinin yanında yaşamaya başlayana kadar bir yerden bir yere sürüklendi. Yerel polis, 24 Ağustos 1906'da yalnızca eski mahkûm olması nedeniyle onu istenmeyen biri olarak Berlin'den sınırlayana kadar kısa bir süre tanınmış bir ayakkabıcının yanında çalıştı.
Kayıtsız olarak Berlin'de kalmasına rağmen resmi olarak Hamburg'a gitti.
Köpenick'in Yüzbaşı
Köpenick belediye binasında Köpenick'in Yüzbaşısı olarak Wilhelm Voigt'in heykeli (by
Spartak Babajan [de])
Wilhelm Voigt'in Köpenick Yüzbaşısı olarak giydiği üniforma
16 Ekim 1906'da Voigt bir sonraki soygununa hazırdı. Kullanılmış Prusya Muhafız Yüzbaşısı üniformalarının parçalarını farklı mağazalardan satın almış ve bunların askerler üzerindeki etkisini test etmişti. On gün önce ayakkabı fabrikasından istifa etmişti. Üniformayı bagaj deposundan çıkardı, giydi ve askeri kışlaya gitti, kışlaya dönerken dört Grenadiye ve bir çavuşu durdurdu ve onlara kendisiyle gelmelerini söyledi ve onlar da onu takip etti.
Üstlerine rapor vermesi için komutan çavuşu görevden aldı ve daha sonra atış poligonundan altı askere daha el koydu. Daha sonra Berlin'in doğusundaki Köpenick'e giden bir trene bindi, askerleriyle birlikte yerel belediye binasını işgal etti ve onlara tüm çıkışları kapatmalarını söyledi. Yerel polise "kanun ve düzene dikkat etmelerini" ve yerel postaneden "Berlin'e yapılan aramaları bir saat süreyle engellemelerini" söyledi.
Sayman von Wiltberg ve belediye başkanı Georg Langerhans'ı siyasi yolsuzluktan tutuklattı ve eski hapishane müdürünün imzasıyla imzalanan paraya ilişkin makbuz düzenleyerek 4002 mark ve 37 feniğe el koydu. Daha sonra iki arabaya el koydu ve Grenadiyelere tutuklanan adamları sorgulanmak üzere Berlin'deki Neue Wache'ye götürmelerini söyledi. Geri kalan askerlere yarım saat boyunca yerlerinde durmalarını söyledi ve ardından tren istasyonuna doğru yola çıktı, orada tekrar sivil kıyafetlerini giydi ve parayla birlikte ortadan kayboldu.
Yakalanması
Sonraki günlerde Alman basını gerçekte ne olduğuna dair spekülasyonlar yaptı. Aynı zamanda Alman İmparatorluk Ordusu da kendi soruşturmasını yürütüyordu. Alman halkı suçlunun hem zekasına hem de cesaretine hayran kaldı.
Voigt, 26 Ekim 1906'da, Voigt'in planlarını bilen eski bir hücre arkadaşının yüksek ödül umuduyla polise ihbar etmesinden sonra tutuklandı.
1 Aralık'ta Voigt, sahtecilik, bir memurun kimliğine bürünme ve asılsız hapis nedeniyle dört yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ancak kamuoyunun büyük bir kısmı onun tarafındaydı. Alman Kaiser II. Wilhelm, 16 Ağustos 1908'de onu affetti. Kaiser'in bile bu olaydan hoşlandığı, ondan sevimli bir alçak olarak söz ettiği ve ordusunun genel nüfusta açıkça hakim olduğu otorite ve saygı duygularından memnun olduğu iddiaları bulunmaktadır.[4]
İngiliz basını da bunu Alman militarizmi hakkındaki stereotiplerin doğrulanması olarak görerek eğlendi. The Illustrated London News'in editörleri 27 Ekim 1906 tarihli sayısında neşeyle şunları kaydetti:
Kaiser yıllardır halkına, en kutsal sembolü Alman üniforması olan militarizmin her şeye gücü yettiğine saygı duymayı aşılıyor. Bu fetişlere karşı işlenen suçlar uygun cezalara tabidir. Kendilerini gerektiği gibi selamlamamış sayan subaylar, saldırgan erlere karşı cezasız bir şekilde kılıçlarını çekmişlerdir.
Aynı sayıda yazar G. K. Chesterton şunu belirtti:
Bu saçma sahtekarlığın (en azından İngilizlerin gözünde) en saçma kısmı, tuhaf bir şekilde, nispeten az yorum almış olan kısmıdır. Yani Belediye Başkanının arama izni istediği, Yüzbaşının askerlerinin süngülerini gösterip 'Bunlar benim yetkimdir' dediği nokta. İnsan hiçbir askerin bu şekilde konuşmayacağını herkesin bileceğini düşünürdü.
Sonrası
Voigt şöhretinden yararlanmaya karar verdi. Balmumu figürü serbest bırakıldıktan dört gün sonra Unter den Linden'deki balmumu müzesinde sergilendi.
Fotoğraflarını imzalamak için müzeye geldi, ancak aynı gün kamu görevlileri müzede sergilenmesini yasakladı.
Küçük tiyatrolarda, kahramanlığını anlatan bir oyunda rol aldı ve Köpenick'in Yüzbaşısı olarak daha fazla fotoğrafa imza attı. Yasağa rağmen Dresden, Viyana ve Budapeşte'de varyete gösterileri, restoranlar ve eğlence parklarını gezdi. 1909'da Leipzig'de Köpenick'in Yüzbaşı Nasıl Oldum adlı kitabını yayınladı ve çok satıldı.
Amerika Birleşik Devletleri gezisi, göçmenlik makamlarının kendisine vize vermeyi reddetmesi nedeniyle neredeyse başarısız olmasına rağmen, 1910'da Kanada üzerinden geldi. Ayrıca Londra'daki Madame Tussaud müzesindeki bir balmumu heykeline de ilham kaynağı oldu.
1910'da Lüksemburg'a taşınarak garson ve kunduracı olarak çalıştı. Berlinli zengin bir duldan ömür boyu emekli maaşı alıyordu.[4] İki yıl sonra bir ev satın aldı ve emekli oldu, ancak Birinci Dünya Savaşı sonrası ekonomik durgunluk nedeniyle mali açıdan mahvoldu. Voigt 1922'de Lüksemburg'da öldü. Mezarı Lüksemburg'daki Cimetière Notre-Dame'dedir.
Kaynakça
