Éamon de Valera (14 Ekim 1882 - 29 Ağustos 1975), İrlandalı siyaset ve devlet adamı. Bağımsızlık mücadelesinin etkin önderlerinden biri olarak başbakanlık (1932-1948, 1951-1954, 1957-1959) ve cumhurbaşkanlığı (1959-1973) görevleri yapmıştır. Akademik çalışmalarıyla da tanınan De Valera 1921'de İrlanda Ulusal Üniversitesi'nin rektörü olmuş ve Dublin Yüksek Araştırma Enstitüsü'nü kurmuştur.
ABD'ye göç etmiş olan İrlandalı bir anne ile İspanyol bir doktorun oğlu olarak New York'ta doğdu. Küçük yaşta İrlanda'ya döndü anneannesinin yanında büyüdü. Bir Cizvit okulununda matematik bölümünde okudu.
1905'te Kelt dilinin yeniden canlandırmak için çalışmalarda bulundu. 1913'te Arthur Griffith tarafından Sinn Féin Hareketi'ne davet edildi. 1916 Büyük Paskalya Ayaklanması'nı yöneten isimlerden oldu. Kendisinin çifte pasaportu olduğu için İngilizler tarafından idam edilmedi. Olaylardan sonra Sinn Fein'İn tamamen başına geçti. Dáil Eireann ilan etti. Bağımsız bir parlamentoya İrlanda'nın ihtiyacı olduğunu açıkladı. ABD'deki İrlandalı göçmenleden özgürlük savaşı için 6 milyon dolar topladıktan sonra 1919'da İrlandaya geri döndü. Mustafa Kemal Atatürk'ünde bağımsızlık savaşı vermesinden etkilenerek İrlanda Bağımsızlık Savaşı'nın fitilini yaktı. 2 sene süren Özgürlük savaşı İrlandalılar'ın yenilmesiyle son buldu. İngilizler arasında imzalanan ve İngiliz Tahtına bağlılık yemini edilmesi ve Kuzey İrlanda'nın krallığa bağlı kalması koşuluyla Serbest İrlanda Devleti'nin kurulmasını öngöre sözleşme ile İrlanda'nın bölünmesi onaylandı. Böylece bağımsızlık düşü suya düştü. Valera bu sözleşmeyi iptal ettireceğine yemin etti. Sinn Fein Hareketi dağıldı. Valera daha sonra Fianna Fáil (Kaderin Askerleri) kurdu.
Valere 1932 yılında seçimleri kazandı. Göreve başlarken İngiliz Kralına sadakat yemini etmeyi reddetti. İrlanda kültürünü ve enstitüsünü canlandırdı. 1937 yılında ilan ettiği yeni anayasayla Serbest İrlanda Devleti'nin resmi adı İrlanda (Eire) olarak değiştirildi ve İngiliz sadakatine son verildi. 1948 yılındaki seçimleri kaybetti. 77 yaşında Cumhurbaşkanlığına seçildi. Bobby Sands'in mücadelesine destek verdi. Valera, 88 yaşına kadar aktif siyasette kaldı.
.jpg)
