Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

İsviçre'nin dış ilişkileri

  İsviçre
  İsviçre ile diplomatik ilişkileri olan ülkeler

İsviçre'nin dış ilişkileri temel olarak daimi tarafsızlık politikasına dayanır ve uluslararası sorunlarda ve çatışmalarda tarafsız davranmaya özen gösterir.[1] Ülkenin dış politikası İsviçre Dışişleri Bakanlığı tarafından yönetilir. Bazı uluslararası ilişkiler ise İsviçre Federal Yönetimi tarafından yürütülür.

Tarafsızlık politikasının tarihçesi

Ana madde: İsviçre'nin tarafsızlık politikası

İsviçre'nin bağımsız bir devlet olarak tanınması 1648'de Vestfalya Barışı çerçevesinde Münster antlaşması ile gerçekleşmiştir. Bu tarihten beri İsviçre dış politikasında tarafsızlığın izleri görülür. Napolyon'un işgali ile kurulan Helvatia Cumhuriyeti tarafsız bir cumhuriyet değildi. Ancak 1815'te Napolyon'un yenilmesi üzerine İsviçre'de uygulanan yeniden yapılanma politikaları sayesinde tarafsızlık politikası hayata geçirildi. 1815'te yapılan Paris senedi ile İsviçre'nin daimi tarafsızlığı diğer devletler tarafından da kabul edilmiştir. Buna karşın, İsviçre'ye kendisini korumaya yönelik bir ordu bulundurma hakkı da tanınmıştır. İsviçre tarihte ilk defa bir devletin hukuki çerçevede tarafsızlığının tanındığı, yani daimi tarafsıylık statüsünü kazandığı bir model olmuştur.[1]

İsviçre, 19. yüzyıl boyunca tarafsızlığına uygun bir politika izlemiştir. Örneğin Fransa-Prusya savaşı sırasında ülkesine sığınan General Charles Bourbaki komutasındaki Fransız ordusunu silahtan arındırmıştır.[1]

Savaş dönemlerinde tarafsız devletlerin hak ve ödevlerini belirleyen 1907 tarihli La Haye sözleşmeleri İsviçre'nin tarafsızlığı açısından büyük önem taşımıştır. Bu sözleşme sayesinde tarafsız devletlerin dokunulmazlığı ilkesi kabul edilmiştir.[1]

Birinci Dünya Savaşı başladığında 250 bin kişilik İsviçre ordusunun tamamı mobilize edilmiş, en büyük askerî birlikler Fransa ve Almanya sınırlarına yerleştirilmiştir. İsviçre 1915'te savaşan tüm devletlere tarafsızlığına saygı göstermeleri olası bir tarafsızlık ihlalinden kaçınmaları bildirmiştir.[2] Almanya'nın Belçika ve Lüksemburg'un tarafsızlıklarını ihlal ederek bu ülkeleri işgal etmesi La Haye'de sınırları çizilen tarafsızlığın yaptırım gücü yüksek bir mahkemeye ihtiyaç duyduğunu gösterdi.İsviçre Birinci Dünya Savaşı'ndan tarafsızlığını koruyarak çıktı.

Milletler Cemiyeti dönemi

Birinci Dünya Savaşının sonunda Versay Barış anlaşmasıyla oluşturulan Milletler Cemiyeti barış ve istikrarı sağlamayı amaçlıyordu. İsviçre MC'ye verdiği memorandumla üye olma şartı olarak tarafsızlığının kabulü istedi. Önce isteksizce yaklaşılan bu isteği MC sonunda kabul etti. Buna göre İsviçre askerî operasyonlara katılmayacak, yabancı askerlerin topraklarından geçişine ve hatta topraklarında bir askerî operasyon hazırlığına dahi izin vermeyecekti. Ancak MC tarafından cemiyet karşıtı ülkelere uygulanacak ekonomik tedbirlere katılmak zorundaydı. 16 Mayıs 1920'de MC üyeliği oylamasında İsviçre halkı 322.937 hayır oyuna karşılık 414.830 evet oyuyla MC üyeliğine evet dedi.[2]

1935'te Milletler Cemiyeti'nin İtalyan faşist rejimine İtalya Habeşistan savaşı sırasında ekonomik yaptırımlar uygulamaya başlaması İtalya ile dostane ilişkileri olan İsviçre'de tereddüt yarattı. İsviçre, MC üyeliğinden dolayı bu yaptırımlara katılmak zorunda olmasına karşın, tarafsızlık ilkesine uymak için İtalyan mallarının boykot edilmesi ve İtalya ile ticari ilişkilerin cezalandırılmasına katılmayı reddetti. Sadece silah ve teçhizat ihracatı ve kredilendirilmesinin önlenmesi konusunda Cemiyet ile birlikte hareket edeceğini açıkladı.[2]

1937'de İtalya'ya uygulanan ekonomik yaptırımlar kalktı. MC'nin İsviçre'nin tarafsızlığı için yeterli korumayı sağlayamadığı düşüncesi güçlenmeye başladı. Federal Konsey üyesi Guiseppe Motta 1 Ağustos 1937'de İsviçre'nin zaman geçirmeden geleneksel tarafsızlığa dönmesini istediği konuşma ülkede ses getirdi. Nihaneyt Milletler Cemiyeti Konseyinin 14 Mayıs 1938 tarihli kararında "İsviçre'nin daimi tarafsızlığından doğan hususi durumu itibarıyla Milletler Cemiyeti, İsviçre'nin, bundan böyle Misak'ın öngördüğü yaptırımların uygulanmasına hiçbir şekilde katılmamak ve bundan böyle bu yönde bir talebe muhatap olmamak talebini kabul eder." denilerek İsviçre'nin eski tarafsızlık konumu kabul edildi.[2]

İkinci Dünya Savaşı dönemi

1939'da savaş başlar başlamaz İsviçre Federal Konseyi General Henri Guisan'ı ordunun başına getirdi ve seferberlik emri verdi. Savaşın başında 100 bini cephede olmak üzere 400 bin asker ordunun emrindeydi. Bu rakam yardımcı hizmetlerdekilerle birlikte 850 bine ulaşıyordu ki, o zaman dört milyon nüfusu olan bir ülke için çarpıcı bir seferberlik idi. Ancak savaşın hemen başında Almanya'nın Polonya'yı ve Fransa'yı işgal etmesi İsviçre'ye 50 bin kişilik bir Fransız-Polonyalı askerin göç etmesine neden oldu. Ardından İtalya da Almanya'nın yanında savaşa girince İsviçre etrafını Mihver devletler ile çevrilmiş buldu. Hitler'in başlangıçta İsviçre'yi işgal etme niyeti olduğu ve uzmanlarıyla bu konuyu tartıştığı bilinmektedir. Ancak ABD'nin 1941'de savaşa katılması zaten zor bir iş olan İsviçre'nin işgalini anlamsız hale getirdi.[2]

Birleşmiş Milletler ve Soğuk Savaş dönemi

Savaştan sonra oluşturulan Birleşmiş Milletler tarafsızlık konusunda Milletler Cemiyeti'nden de hoşgörüsüzdü. Buna göre BM çatısı altında olan bir devletin yerine getirmesi gereken yükümlülükler tarafsız devlet olarak kalmayı olanaksız kılıyordu.[2] Savaş sonrasında tarafsızlık kavramı uluslararası kamuoyunda gözden düşmüştü. Federal Konsey buna rağmen tarafsızlık politikasını kısıtlamayı değil genişletmeyi kararlaştırdı ve ikili bir dış politika oluşturdu. Bir taraftan BM'nin tarafsızlıkla uyumlu kısımlarına entegre olmak isterken, güvenlik çemberine katılmaya istekli değildi. Federal Konsey BM üyeliği söz konusu olmadan, örgüt dışı bir ortak pozisyonu geliştirmeye çalıştı.[2]

Dışişleri danışmanı olan Rudolf Bindschelter tarafından 1951'de formüle edilen yönerge, daha sonra Bindschelter Doktrini olarak adlandırıldı ve Federal Konsey tarafından resmi politika olarak kabul edildi. Buna göre İsviçre şu dört ilketle tarafsızlığını koruyacaktı:

  • kolektif güvenlik konulu hiçbir anlaşmaya imza atmayacak
  • diğer devletlere karşı ekonomik yaptırımlara girmeyecek
  • siyasi içerikli örgüt ve konferanslara sadece evrensel olduğu durumlarda katılacak
  • tarafsız devletlerin mal ve hizmet arz etmesi diğer devletler tarafından hasmane bir tutum olarak görülemez

Doktrin İsviçre'nin BM'ye üye olmasına karşı çıkıyordu ve İsviçre'nin savaş sonrası resmi dış politikası oldu.[2]

İkinci Dünya Savaşı sonrasında yaşanan soğuk savaş dönemi ve hükûmetin sosyo-ekonomik amaçlar taşıyan BM organlarına düzenli destek vermesi tarafsızlığını diğer devletler açısından sorun olmaktan çıkardı. İsviçre BM'nin dışında bir ortak olarak kendine has bir iş birliği konsepti yarattı.[2] 1947'de Dünya Sağlık Örgütü'ne tam üye, 1948'de Ekonomik ve Sosyal Konsey'e gözlemci ve Uluslararası Adalet Divanı'na tam üye oldu.[1]

1960'ların sonlarında değişen şartlar Federal Konsey'i durumu yeniden değerlendirmeye itti ve konuyu kamuoyunda tartışmaya başladı. 1986'da referanduma sunulan BM üyeliği hükûmetin isteğine rağmen seçmenlerin % 75.7'si ve 26 kantonun tümü tarafından ezici çoğunlukla reddedildi.[1][2]

Soğuk Savaş sonrası dönem

1989'da Berlin Duvarı'nın yıkılmasıyla birlikte başlayan yeni dönem İsviçre'nin dış politikasında da değişikliğe yol açtı. İsviçre açısından BM'nin dışında kalmak daha zor hale geldi. 1993 yılında yeni bir dış politika konsepti geliştirildi. Bu konseptte uluslararası işbirliğine ve entegrasyona vurgu yapılıyor, İsviçre'nin tarafsızlığının belli durumlarda sınırlandırılması öngörülüyordu. İsviçre BM'yi bir meşru güç olarak görüyor, mütecaviz devletler ile BM arasında bir tarafsızlığın olamayacağı belirtiliyordu. BM şartı yaptırımları güncel uluslararası koşullarda geleneksel tarafsızlık hukukunun üstünde kabul ediliyordu. Bu yeni tarafsızlık yorumu BM üyeleri tarafından olumlu karşılandı. Ancak İsviçre hükûmeti BÖ'ye katılmayı bir süreç olarak gördüğünü söyleyerek hemen halk oyuna başvurmadı. 2002'ye kadar BM önderliğindeki tüm ekonomik yaptırımlara katıldı. 2000 yılında yayınlanan Güvenlik Politikası Raporu ve 11 Eylül saldırılarının ardından Mart 2002 tarihinde BM üyeliği konusu yeniden oylamaya sunuldu ve % 54.6 oyla kabul edildi.[2]

İsviçre'nin Uluslararası örgütlerle ilişkileri

İsviçre 2002'den itibaren BM üyesidir.

1993'ten sonra NATO ile ilişkisini de geliştirmiştir. 2000 yılındaki Güvenlik Politikası Raporunun hazırlanmasında NATO'dan yardım almıştır.

Soğuk savaş sürecinde Doğu-Batı ilişkilerinin en önemli forum alanı olan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AGIK) ve sonrasında AGİT içinde de önemli bir rol oynamıştır.[2]

İsviçre, Avrupa entegrasyon sürecini yakından takip eden bir ülkedir. 1959 yılında EFTA'nın kurucu üyesi olmuştur. AB'ye üyeliği (O zamanlar Avrupa Ekonomik Alanı - EEA) de 1992 yılında gündemine almış, ancak referandumda kabul edilmeyince bir daha girişimde bulunmamıştır.[2] Buna rağmen bilimsel araştırma alanları, hava ve kara taşımacılığı, idari satın alma politikaları konularında görüşmelerini sürdürmüş ve yasalarını AB mevzuatına uyumlu hale getirmeye çalışmıştır.[2] 2005'te yapılan referandum ile sınır kapılarındaki polis ve gümrük kontrollerini sınırlandıran Schengen Anlaşmasına katılmıştır.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f Yrd. Doç. Dr. Emine AKÇADAĞ ALAGÖZ, Daimi Tarafsızlık Politikası ve İsviçre Örneği 6 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 06.09.2018 tarihinde alındı.
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o Serhan Yalçıner, Uluslararası İlişkilerde Tarafsızlık, Daimi Tarafsızlık ve İsviçre Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi, 6 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yüksek Lisans Tezi, 06.09.2018 tarihinde alındı.

Read other articles:

جوناثون سولومون

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (ديسمبر 2020) جوناثون سولومون   معلومات شخصية تاريخ الميلاد 10 مارس 1932  تاريخ الوفاة 13 يوليو 2006 (74 سنة)   الإقامة فورت يوكون  مواطنة الولايات المتحدة  الحياة ال�...

 

Kitab-kitab sejarah

Bagian dari Alkitab KristenPerjanjian LamaYosua 1:1 pada Kodeks Aleppo Taurat Kejadian Keluaran Imamat Bilangan Ulangan Sejarah Yosua Hakim-hakim Rut 1 Samuel 2 Samuel 1 Raja-raja 2 Raja-raja 1 Tawarikh 2 Tawarikh Ezra Nehemia Ester Puisi Ayub Mazmur Amsal Pengkhotbah Kidung Agung Kenabian Besar Yesaya Yeremia Ratapan Yehezkiel Daniel Kecil Hosea Yoël Amos Obaja Yunus Mikha Nahum Habakuk Zefanya Hagai Zakharia Maleakhi Deuterokanonika Tobit Yudit Tambahan Ester 1 Makabe 2 Makabe Kebijaksanaa...

 

渡邉由穂

渡邉由穂YUHO Watanabe 引退愛称 ユホ[1]日本語 渡邉由穂国籍 日本生年月日 (1979-06-12) 1979年6月12日（44歳）[1]出身地 千葉県[1]選手経歴2000-20042004-2009 富士通日立ハイテク 渡邉 由穂（わたなべ ゆほ、1979年6月12日[1] - ）は、日本の元女子バスケットボール選手である。ニックネームは「ユホ」。現役時代のポジションはガードフォワード。 来歴 市立船橋...

Adrian Diel

Adrian Diel Información personalNacimiento 4 de febrero 1756GladenbachFallecimiento 22 de abril 1839DiezResidencia AlemaniaNacionalidad alemánInformación profesionalÁrea Medicina y PomologíaAbreviatura en botánica A.Diel[editar datos en Wikidata] August Friedrich Adrian Diel (4 de febrero de 1756 – 22 de abril de 1839) fue un médico alemán y fundador de la pomología a principios del siglo XIX. El memorial de Diel en el antiguo cementerio de Diez Placa conmemorativa d...

 

Marquette Rail

Marquette RailMQT #3001, an EMD SD40-2, in Alpine Township, Michigan.OverviewHeadquartersLudington, MichiganReporting markMQTLocaleMichiganDates of operation2005–TechnicalTrack gauge4 ft 8+1⁄2 in (1,435 mm) standard gaugeLength126 mi (203 km)OtherWebsitehttps://www.gwrr.com/mqt/ Marquette Rail is a short line railroad operating in Michigan. It is based in Ludington and operates 126 miles (203 km) of trackage north from Grand Rapids, Michigan, whe...

 

طب نقل الدم

طب نقل الدميمتهنه transfusiologist (en) الموضوع نقل الدم تعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات طب نقل الدم أو طب النقل (بالإنجليزية: Transfusion medicine)‏ أو علم نقل الدم (بالإنجليزية: transfusiology)‏ هو فرع من فروع الطب يختص بنقل الدم ومكوناته. يقوم مختص مخبري سريري بعمليات جمع الدم وحفظه وفصل مكون

Parkland high school shooting

2018 mass shooting in Parkland, Florida, US Parkland high school shootingPart of mass shootings in the United States and school shootings in the United StatesCruz on the second floorParklandParkland (Florida)Show map of FloridaParklandParkland (the United States)Show map of the United StatesLocationParkland, Florida, U.S.Coordinates 26°18′19″N 80°16′06″W / 26.3053°N 80.2683°W / 26.3053; -80.2683 (Shooting) (shooting) 26°17′23″N 80°17′14″W&...

 

Masjid Yıldız Hamidi

Masjid Yıldız HamidiYıldız Hamidiye CamiiAgamaAfiliasi agamaIslam – SunniProvinsiIstanbulLokasiLokasiBeşiktaşNegara TurkiKoordinat41°2′57.88″N 29°0′35.77″E / 41.0494111°N 29.0099361°E / 41.0494111; 29.0099361Koordinat: 41°2′57.88″N 29°0′35.77″E / 41.0494111°N 29.0099361°E / 41.0494111; 29.0099361ArsitekturArsitekSarkis BalyanJenisMasjidGaya arsitekturTurki dengan sedikit sentuhan arsitektur UtsmaniyahDidirika...

 

Nettur Technical Training Foundation

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article contains content that is written like an advertisement. Please help improve it by removing promotional content and inappropriate external links, and by adding encyclopedic content written from a neutral point of view. (May 2014) (Learn how and when to remove this template message) This article needs additional citations for veri...

Ian Doyle

Australian RL coach and former Australia international rugby league footballer Ian DoylePersonal informationBorn21 March 1932Toowoomba, QueenslandDied7 September 1999(1999-09-07) (aged 67)Playing informationPositionLock Club Years Team Pld T G FG P 1950–59 All Whites 92 Representative Years Team Pld T G FG P 1956–58 Queensland 7 1 2 0 7 1956–57 Australia 7 0 0 0 0 Coaching information Club Years Team Gms W D L W% 1959–67 All Whites Representative Years Team Gms W D L W% 1965&...

 

Abortion in Moldova

Abortion in Moldova is legal on request within the first 12 weeks of pregnancy, and generally permitted until 28 weeks for a broad variety of reasons determined by the Ministry of Health. The Ministry of Health orders permit abortions until 22 weeks in the event of a threat to health, a pregnancy that results from a crime, a fetus with genetic defects or for social reasons, and abortions are permitted until 28 weeks if the fetus has severe malformations or congenital syphilis. Abortions must ...

 

Пащенко, Анисим Павлович

В Википедии есть статьи о других людях с фамилией Пащенко. Анисим Павлович Пащенко Дата рождения 1 июня 1913(1913-06-01) Место рождения село Лесновка, Российская империя (ныне Панфиловский район, Алма-Атинская область, Казахстан) Дата смерти 19 апреля 1945(1945-04-19) (31 год) Место с�...

Priyamudan

1998 film by Vincent Selva PriyamudanPosterDirected byVincent SelvaWritten byVincent SelvaPattukkottai Prabakar (dialogues)Produced byK. MuralidharanV. SwaminathanG. VenugopalStarringVijayKausalyaCinematographyVijay MiltonEdited byB. S. Vasu-SaleemMusic byDevaProductioncompanyLakshmi Movie MakersRelease date 12 June 1998 (1998-06-12) Running time156 minutesCountryIndiaLanguageTamil Priyamudan (transl. With love) is a 1998 Indian Tamil-language romantic thriller film direc...

 

Pusat Pelaporan dan Analisis Transaksi Keuangan

Pusat Pelaporan & Analisis Transaksi KeuanganGambaran UmumSingkatanPPATKDasar hukum pendirianUndang-Undang Nomor 8 Tahun 2010StrukturKepalaIvan YustiavandanaKantor pusatJl Ir. Haji Juanda No.35, Kb. Klp., Gambir, Kota Jakarta Pusat, Daerah Khusus Ibukota JakartaSitus webhttp://www.ppatk.go.id/lbs Pusat Pelaporan dan Analisis Transaksi Keuangan (PPATK) (bahasa Inggris: Indonesian Financial Transaction Reports and Analysis Center/INTRAC) adalah lembaga independen yang dibentuk dala...

 

Nursing in Kenya

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Nursing in Kenya – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2016) (Learn how and when to remove this template message)Nursing in Kenya began in 1908[1] and was conducted without a formal framework until 1950. Over the decades, with demand for ...

Sing a Song (Earth, Wind & Fire song)

1975 single by Earth, Wind & FireSing a SongSingle by Earth, Wind & Firefrom the album Gratitude B-sideSing a Song (Instrumental)ReleasedNovember 1975Recorded1975GenreR&B, soul, funk, discoLength3:26LabelColumbiaSongwriter(s)Maurice White, Al McKayProducer(s)Maurice White, Charles StepneyEarth, Wind & Fire singles chronology That's the Way of the World (1975) Sing a Song (1975) Can't Hide Love (1976) Music videoSing a Song on YouTube Sing a Song is a song recorded by R&B/f...

 

258th Rifle Division

258th Rifle Division (July 10, 1941 – January 5, 1942)258th Rifle Division (April 25, 1942 – May 4, 1943)258th Rifle Division (July 28, 1943 – August 1946)Active1941–1946Country Soviet UnionBranchRed ArmySoviet ArmyTypeDivisionRoleInfantryEngagementsBattle of Bryansk (1941)Battle of MoscowBattle of StalingradOperation UranusBattle of Rostov (1943)Soviet invasion of ManchuriaDecorations Order of the Red Banner (3rd Formation)CommandersNotablecommandersKombrig Kuzma Petrovich ...

 

Guangdong University of Foreign Studies

University in Guangzhou, China This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article contains content that is written like an advertisement. Please help improve it by removing promotional content and inappropriate external links, and by adding encyclopedic content written from a neutral point of view. (January 2019) (Learn how and when to remove this template message) This article ...

Rural Municipality of Happyland No. 231

Rural municipality in Saskatchewan, Canada Rural municipality in Saskatchewan, CanadaHappyland No. 231 Prussia No. 231 (1913 – 1917)Rural municipalityRural Municipality of Happyland No. 231St. John's SchoolLeaderPrelateMendhamWesterhamJohnsboroughLocation of the RM of Happyland No. 231 in SaskatchewanCoordinates: 50°53′56″N 109°34′41″W / 50.899°N 109.578°W / 50.899; -109.578[1]CountryCanadaProvinceSaskatchewanCensus division8SARM division3Fed...

 

Allegiance Council

Politics of Saudi Arabia Member State of the Arab League Basic Law Monarchy King and Custodian of the Two Holy Mosques Salman Crown Prince Mohammed bin Salman Deputy crown prince Vacant Allegiance Council Succession Government Prime Minister Mohammed bin Salman Council of Ministers Consultative Assembly President: Abdullah ibn Muhammad Al ash-Sheikh National Security Council Legal system The Quran The Hadith Judiciary Capital punishment Freedom of religion Human rights Women's rights LGBT rig...

 
Kembali kehalaman sebelumnya