Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Bà Rịa (tỉnh)

Đối với các định nghĩa khác, xem Bà Rịa (định hướng).
Bản đồ hạt Bà Rịa năm 1881
Bản đồ tỉnh Bà Rịa năm 1890

Bà Rịa là tỉnh cũ thuộc vùng Đông Nam Bộ Việt Nam, nay là tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Lịch sử

Vùng đất Bà Rịa xưa

Vùng đất Bà Rịa đ­ược ngư­ời Việt Nam khai phá từ thế kỷ 17, lúc đầu Bà Rịa thuộc dinh Trấn Biên, tỉnh Gia Định. Năm 1808, vua Gia Long đổi Trấn Biên thành Biên Hoà. Tên Bà Rịa có hai cách giải thích: theo các cuốn Gia Định thành thống chí'", Đại Nam nhất thống chí và một số bộ sử khác thì Bà Rịa vốn là đất của tiểu vư­ơng Bà Rịa (bị Chân Lạp thôn tính).

Năm­ 1622, theo thoả ư­ớc của chúa Nguyễn Phúc Nguyên với vua Chân Lạp Chey Chetta II, những nhóm c­ư dân Việt đầu tiên được phép khai phá xứ Mô Xoài. Tên Bà Lỵ là cách ng­ười Việt viết âm tiếng Hán của Bà Rịa. Một cách giải thích khác: vào khoảng năm 1789 có một ngư­ời đàn bà tục gọi là Bà Rịa ngư­ời Bình Định đưa dân nghèo vào khai hoang ở Tam Phước (tên gọi ngày nay). Nhờ uy tín và tài năng tổ chức, bà động viên đ­ược mọi ngư­ời ra sức khẩn hoang, xây dựng cuộc sống trên vùng đất mới. Về già, bà Rịa đem hết tài sản của mình làm việc công ích, lập quỹ cứu tế để trợ giúp ng­ời nghèo, rước thầy về dạy học cho trẻ,... Bà qua đời năm 1803, đư­ợc dân lập dền thờ như­ một vị phúc thần. Tên của bà đã trở thành tên của vùng đất này.

Tuy nhiên, cách xác định, được biết đến và tin cậy rộng rãi nhất về vùng đất này đó là bà Nguyễn Thị Rịa (1665 – 1759) đã dẫn dắt người dân khai khẩn vùng Đàng Trong, ảnh hưởng tới tên gọi của Bà Rịa dưới quy chế, xác nhận của người Pháp thời Pháp thuộc cho đến ngày nay.[1]

Hành chính

Năm 1862, huyện Phước An đổi thành hạt Thanh tra Bà Rịa, do Maucher làm chủ hạt đầu tiên[2].

Năm 1869, đổi hạt Thanh Tra thành Khu tham biện Bà Rịa[3].

Năm 1882, Tổng thống Pháp ký sắc lệnh thành lập quận Côn Đảo trực thuộc Nam Kỳ, với Bocquet làm chủ quận đầu tiên[4].

Năm 1895, thành lập Thành phố Vũng Tàu từ hạt tham biện Bà Rịa.[5]

Năm 1897

Toàn tỉnh Bà Rịa được chia thành 7 tổng:

  1. Tổng An Phú Hạ có 13 làng: Long Hiệp, Long Hương, Long Kiên, Long Lập, Long Nhung, Long Xuyên, Mỹ Xuân, Núi Nứa, Phước Hòa, Phước Hữu, Phước Lễ, Phú Thạnh, Thạnh An
  2. Tổng An Phú Thượng có 7 làng: An Ngãi, An Nhứt, Hắc Lăng, Long Điền, Long Thạnh, Long Hải, Phước Tỉnh
  3. Tổng Phước Hưng Hạ có 12 làng: Gia Thạnh, Hiệp Hòa, Hưng Hòa, Long Hưng, Long Thới, Phước Hữu, Phước Hạp, Phước Lợi, Phước Thọ, Phước Tuy, Thạnh Mỹ, Xuyên Mộc
  4. Tổng Phước Hưng Thượng có 8 làng: An Thới, Hội Mỹ, Lộc An, Long Mỹ, Phước Hải, Phước Liễu, Phước Trinh, Phước Hưng
  5. Tổng An Trạch có 7 làng: Bằng La, Cù Bị, Cụ Khánh, Hắc Dịch, La Vân, Phước Chí, La Sơn
  6. Tổng Long Cơ có 6 làng: Bình Ba, Bình Giã, Điền Giả, Ngãi Giao, Quảng Giao, Trịnh Ba
  7. Tổng Long Xương có 7 làng: Anh Mao, Cù Mỹ, Hương Sa, Lâm Xuân, Thanh Hóa, Xuân Khai, Xuân Sơn

Tỉnh Bà Rịa được thành lập từ ngày 1 tháng 1 năm 1900 cùng với 19 tỉnh khác ở Nam Kỳ theo nghị định ngày 20 tháng 12 năm 1899 của Toàn quyền Đông Dương do việc đổi các hạt tham biện thành tỉnh.

Khi mới thành lập năm 1900, tỉnh Bà Rịa có 8 tổng, 64 làng, sau tăng lên thành 10 tổng. Chủ tỉnh đầu tiên là Charrin[6].

Năm 1939

Tỉnh Bà Rịa có 1 quận Long Điền với 8 tổng:

  1. Tổng An Phú Hạ có 5 làng: Long Phước, Long Kiển, Long Tân, Long Xuyên, Phước Lễ
  2. Tổng An Phú Tân có 6 làng: Hội Bài, Long Hương, Phú Mỹ, Núi Nứa, Phước Hòa, Thạnh An
  3. Tổng An Phú Thượng có 6 làng: An Ngãi, An Nhứt, Hắc Lăng, Long Thạnh, Long Điền, Phước Tĩnh
  4. Tổng Phước Hưng Hạ có 6 làng: Phước Bửu, Phước Thọ, Phước Tuy, Thạnh Mỹ, Xuân Khai, Xuyên Mộc
  5. Tổng Phước Hưng Trung có 5 làng: Gia Thạnh, Long Hòa, Phước Hiệp, Phước Lợi, Thới Hòa
  6. Tổng Phước Hưng Thượng có 5 làng: Lộc An, Long Mỹ, Hội Mỹ, Phước Hải, Tam Phước
  7. Tổng Cơ Trạch có 15 làng: Bình Ba, Bình Giã, Cù Bị, Cù Khanh, Cù Mi, Điền Dã, Hắc Dịch, La Sơn, Lâm Xuân, La Văn, Phước Chí, Ngãi Giao, Quảng Giao, Xuân Sơn, Bằng La
  8. Tổng Nhơn Xương có 5 làng: Hưng Nhơn, Thanh Toa, Nhu Lâm, Thừa Tích, Trịnh Ba

Ngày 27 tháng 6 năm 1951, Ủy ban Kháng chiến Hành chính Nam Bộ (thuộc chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa) nhập 2 tỉnh Bà Rịa và Chợ Lớn thành tỉnh Bà Rịa - Chợ Lớn, có khi gọi tắt là tỉnh Bà Chợ. Tỉnh Bà Rịa - Chợ Lớn thuộc Phân liên khu Miền Đông, Liên khu Nam Bộ.

Tháng 10 năm 1956, chính quyền Việt Nam Cộng Hòa lập tỉnh Phước Tuy gồm địa bàn tỉnh Bà Rịa và quần đảo Trường Sa.

Từ tháng 3 năm 1963 đến tháng 12 năm 1963 và từ tháng 11 năm 1966 đến tháng 10 năm 1967, chính quyền Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam sáp nhập tỉnh Bà Rịa với tỉnh Biên Hòa thành tỉnh Bà Biên.

Trong quá trình tồn tại của tỉnh Bà Rịa, Vũng Tàu đã nhiều được tách ra rồi lại nhập vào.

Hiện nay, địa danh Bà Rịa chỉ còn được dùng để chỉ thành phố Bà Rịa, đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và là tỉnh lỵ của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Liên kết ngoài

  1. ^ Sơn Khê (ngày 10 tháng 4 năm 2020). “Bà Rịa - Người có công khai hoang mở đất, lập làng”. Báo Bà Rịa Vũng Tàu. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 9 năm 2020. Truy cập ngày 14 tháng 9 năm 2020.
  2. ^ Bulletin officiel de l'Expédition de Cochinchine 1861 và 1862. Chánh tham biện Bà Rịa ban đầu là Maucher. Tháng 7/1862, Coquet thay ông này làm chánh tham biện mới. Khoảng năm 1864 thì Bicheret lên thay
  3. ^ Theo Bulletin officiel de l'Expédition de Cochinchine 1869, các chánh tham biện tỉnh Bà Rịa vào năm 1869 gồm Benoist, Rheinart và Gay de Taradel. Mỗi người làm vài tháng là bị đổi đi. Đầu năm 1869, Pháp cử hai thanh tra quản lý cùng lúc Bà Rịa là Benoist và De Taradel, ít lâu sau Rheinart thay thế Benoist. Khoảng tháng 4/1869, Pháp chuyển Rheinart đi Lào và De Taradel thay thế. Tháng 8/1870, Verschneider ra thay thế De Taradel
  4. ^ “Request Rejected”. baria-vungtau.gov.vn. Truy cập ngày 17 tháng 9 năm 2024.
  5. ^ “Địa danh Vũng Tàu qua các thời kỳ”. Báo Bà Rịa Vũng Tàu. Truy cập ngày 17 tháng 9 năm 2024.
  6. ^ Annuaire general de l'Indochine 1901

Read other articles:

Перуни (заповідне урочище)

У Вікіпедії є статті про інші значення цього терміна: Перун (значення). Перуни 49°37′02″ пн. ш. 31°33′07″ сх. д. / 49.61722° пн. ш. 31.55194° сх. д. / 49.61722; 31.55194Координати: 49°37′02″ пн. ш. 31°33′07″ сх. д. / 49.61722° пн. ш. 31.55194° сх. д.&#...

 

Perang Iran-Irak

Perang Irak–IranBagian dari Perang dingin dan Konflik proksi Iran–Arab SaudiSeorang Prajurit Iran dengan masker gas di medan pertempuran, Maret 1985Tanggal22 September 1980 – 20 Agustus 1988(7 tahun, 10 bulan, 4 minggu, 1 hari)LokasiTeluk persia, Perbatasan Iran-Irak, Iran BaratHasil Jalan buntu; kedua belah pihak mengklaim kemenangan Kegagalan Irak untuk merebut wilayah Iran dan mendukung separatisme Arab di Provinsi Khuzestan Kegagalan Iran untuk menggulingkan Saddam Hussein dan mengh...

 

متطلبات الحصول على تأشيرة لمواطني فانواتو

متطلبات الحصول على تأشيرة لمواطني فانواتو، هي قيود الدخول الإدارية من قبل سلطات الدول الأخرى المفروضة على المواطنين الفانواتويين. يحصل الفانواتويون على تأشيرات مجانية أو تأشيرات عند الوصول لما لا يقل عن 110 بلداً وإقليماً حول العالم لحاملي جوازات السفر العادية. الدول والأق

ريتشارد روي

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (يناير 2021) ريتشارد روي معلومات شخصية الميلاد 10 أكتوبر 1987 (36 سنة)  ترينيداد وتوباغو  مركز اللعب مهاجم الجنسية المملكة المتحدة  معلومات النادي النادي الحالي Downfield ...

 

Santo Stefano di Cadore

 Nota: Para outras cidades contendo este nome, veja Santo Stefano. Coordenadas: 46° 34' N 12° 33' E Santo Stefano di Cadore    Comuna   Localização Santo Stefano di CadoreLocalização de Santo Stefano di Cadore na Itália Coordenadas 46° 34' N 12° 33' E Região Vêneto Província Belluno Características geográficas Área total 100 km² População total 2 901 hab. Densidade 29 hab./km² Altitude 908 m Outros dados Comunas lim

 

Virupa

Virupa Información personalNacimiento Siglo IXjuliano Fallecimiento Siglo X Religión Budismo Información profesionalOcupación Escritor, yogui y Mahashidda [editar datos en Wikidata] Virupa o Birupa (India, siglo IX) fue un religioso indio. Su nombre significa ‘el mal hecho’ o ‘el feo’. Es considerado uno de los más importantes entre los 84 maja-sidhas (‘grandes adeptos’). De él provinieron las enseñanzas del Lamdre, centro de la escuela sakia de budismo tibet...

جورج روز (ضابط)

  لمعانٍ أخرى، طالع جورج روز (توضيح). هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (يوليو 2019) جورج روز   معلومات شخصية الميلاد 28 فبراير 1880  ستامفورد  الوفاة 7 ديسمبر 1932 (52 سنة)   نيوآرك  مكان الدفن مقبر

 

الانحياز الإعلامي في الولايات المتحدة الأمريكية

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (يوليو 2019) يحدث الانحياز الإعلامي في الولايات المتحدة عندما تنحرف وسائل الإعلام الأمريكية بشكل ممنهج في تقاريرها بطريقة متعارضة مع معايير الصحافة المهنية. تشتمل ادعا�...

 

Censo dos Estados Unidos de 2020

Vigésimo-quarto Censo dos Estados Unidos Censo dos Estados Unidos de 2020 Censo dos Estados Unidos de 2020 Informação geral Organização Departamento do Censo dos Estados Unidos Data 1 de abril de 2020 Resultados População 331,449,281 ( 7.4%) Estado mais populoso  Califórnia (39,538,223) ◄◄ 2010 2030 ►► O Censo dos Estados Unidos de 2020 foi o vigésimo quarto decenal censo dos Estados Unidos. O dia do censo, uma referência ao dia em que o censos acontece, foi 1 de abril ...

Voyage to the Bottom of the Sea

1961 science fiction film by Irwin Allen This article is about the original film. For the spin-off TV series, see Voyage to the Bottom of the Sea (TV series). Voyage to the Bottom of the SeaTheatrical release poster (1 of 4 used)Directed byIrwin AllenWritten byIrwin AllenCharles BennettProduced byIrwin AllenStarringWalter PidgeonJoan FontaineBarbara EdenPeter LorreRobert SterlingMichael AnsaraFrankie AvalonCinematographyWinton HochEdited byGeorge BoemlerMusic byPaul Sawtell and Bert ShefterPr...

 

Bus rel Kertalaya

Artikel ini bukan mengenai Kereta api Kertajaya. Bus rel Kertalaya ka KERTALAYA KERTAPATI ⇋ INDRALAYA PP Peron Stasiun Indralaya dengan bus rel KertalayaInformasi umumJenis layananBus rel komuter perintisStatusTidak beroperasi (karena Tidak ada rangkaian yang beroperasi)Daerah operasiDivisi Regional III PalembangMulai beroperasi19 Februari 2009Operator saat ini PT Kereta Api Indonesia Kementrian Perhubungan dan Pemprov Sumatera Selatan Kepemilikan Universitas Sriwijaya Jumlah penumpang hari...

 

Адміністративний поділ Бермудських Островів

Бермудські Острови розділені на 9 округів та 2 муніципалітети. № Адміністративніодиниці Площакм² Населення,2010, чол. Густота,чол./км² Округ 1 Сендіс 6,7 7 655 1142,54 2 Саутгемптон 5,8 6 633 1143,62 3 Ворік 5,7 8 615 1511,4 4 Пейджет 5,3 5 702 1075,85 5 Пембрук 4,7 10 610 2257,45 6 Девоншир 4,9 7 332 1496,33 7 Сміт 4,9 5 406 1103,27 ...

مريج محلة (دابوي الجنوبي)

مريج محلة مريج محله  - قرية -  تقسيم إداري البلد إيران  [1] الدولة  إيران المحافظة مازندران المقاطعة مقاطعة آمل الناحية ناحية دابودشت القسم الريفي قسم دابوي الجنوبی الريفي إحداثيات 36°37′39″N 52°27′33″E / 36.6275°N 52.45917°E / 36.6275; 52.45917 السكان التعداد الس...

 

National Highway 113 (India)

National Highway in India National Highway 113Map of National Highway 113 in redRoute informationAuxiliary route of NH 13Length165 km (103 mi)Major junctionsSouth endHawa CampNorth endKibithu, Arunachal Pradesh LocationCountryIndiaStatesArunachal Pradesh Highway system Roads in India Expressways National State Asian ← NH 13→ NH 113 National Highway 113 (NH 113) is a National Highway in North East India that connects Hawa Camp and Kibithu in Arunachal Pradesh.[...

 

Joe Delahanty

American baseball player This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Joe Delahanty – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2016) (Learn how and when to remove this template message) Baseball player Joe DelahantyOutfielderBorn: October 18, 1875Cleveland, OhioDied: January 29, 1936(1936-01-...

Chinese theology

This article is about the Chinese general conception of the supreme godhead of Heaven and scholastic theology. For popular deities, see Chinese gods and immortals. This article may contain excessive or irrelevant examples. Please help improve the article by adding descriptive text and removing less pertinent examples. (November 2023) Like other symbols such as the swastika,[1] wàn 卍 (myriad things) in Chinese, the Mesopotamian

 

1 Tawarikh 7

1 Tawarikh 7Kitab Tawarikh (Kitab 1 & 2 Tawarikh) lengkap pada Kodeks Leningrad, dibuat tahun 1008.KitabKitab 1 TawarikhKategoriKetuvimBagian Alkitab KristenPerjanjian LamaUrutan dalamKitab Kristen13← pasal 6 pasal 8 → 1 Tawarikh 7 (atau I Tawarikh 7, disingkat 1Taw 7) adalah pasal ketujuh Kitab 1 Tawarikh dalam Alkitab Ibrani dan Perjanjian Lama di Alkitab Kristen. Dalam Alkitab Ibrani termasuk dalam bagian Ketuvim (כְּתוּבִים, tulisan).[1] Pasal ini berisi ...

 

Dennis Moore (actor)

American actor (1908-1964) Dennis MooreMoore in The Dawn Rider (1935)BornDennis Meadows(1908-01-26)January 26, 1908Fort Worth, Texas, U.S.DiedMarch 1, 1964(1964-03-01) (aged 56)San Bernardino, California, U.S.Other namesDenny MeadowsOccupationActorYears active1932-1961SpouseMarilyn Mason (1947-1964) (his death) (1 child)[1] Dennis Moore (born Dennis Meadows; January 26, 1908 – March 1, 1964) was an American actor who specialized in Western films and film serials. ...

Fargo Trucks

Не следует путать с Isuzu Fargo. Fargo Trucks Тип Подразделение концерна Chrysler Corporation Основание 1928 Упразднена 1961 Преемник Ram Trucks Основатели Chrysler Расположение  США Отрасль Автомобильная промышленность Продукция Легковые автомобилиГрузовики Материнская компания Chrysler Corporation  Ме...

 

Alberto Bonacossa

Alberto Bonacossa Nazionalità  Italia Tennis Specialità Singolo, Doppio Società TC Milano Carriera Nazionale Italia 1 Dati relativi al circuito maggiore professionistico. Pattinaggio di figura Specialità Pattinaggio artistico su ghiaccio Statistiche aggiornate al 29 gennaio 2023 Modifica dati su Wikidata · Manuale Segnaletica verticale del Sentiero attrezzato Alberto Bonacossa Alberto Bonacossa (Vigevano, 24 agosto 1883 – Milano, 30 gennaio 1953) è stato un tennista, pat...

 
Kembali kehalaman sebelumnya