Catalina I của Navarra (tiếng Tây Ban Nha: Catalina I de Navarra; tiếng Basque: Katalina I.a Nafarroakoa; tiếng Pháp: Catherine Ier de Navarre; tiếng Occitan: Catarina Ièra de Navarra; 1468–1517) là Nữ vương của Vương quốc Navarra, kế đó là Hạ Navarra từ năm 1483[1] đến năm 1517. Bà cũng đồng thời giữ các tước hiệu Nữ công tước các xứ Gandia, Montblanc, và Peñafiel, Nữ bá tước các xứ Foix, Bigorre, và Ribagorza, Nữ tử tước xứ Béarn.[2]
Thân thế
Sinh ra trong Gia tộc Foix quyền lực và lâu đời, Catalina là con gái út của Gaston xứ Foix, Thân vương xứ Viana, và Magdalena nhà Valois, em gái của vua Louis XI của Pháp. Catalina được sinh ra và trải qua thời niên thiếu dưới thời kỳ trị vị của ông cố mình là Juan II, vua của Navarra, Aragón và Sicilia. Ngai vị Navarra sau đó được truyền đến bà nội của bà là Leonor I vào năm 1479. do cha bà đã chết trước đó vào năm 1470, nên ngai vị Navarra được truyền cho anh trai của Catalina là Francisco Febo sau cái chết của Leonor I trong cùng năm đó.
Nữ vương Navarra
Tuy nhiên, chỉ sau 4 năm trị, Francisco I đột ngột qua đời khi chỉ mới 15 tuổi. Mẹ của ông, nhiếp chính Madeleine, đã đưa Catalina mới 14 tuổi lên ngôi vị Nữ vương Navarra. Chú của bà là Jean xứ Foix, Tử tước xứ Narbonne đã viện dẫn luật Salic (vốn không cho nữ giới kế thừa ngôi vị) để đòi quyền kế thừa ngai vàng Vương quốc Navarra. Tranh chấp này đã nhanh chóng bùng nổ thành cuộc nội chiến kéo dài trong 9 năm (1483–1492), khơi lại cuộc xung đột cũ giữa các phe đảng Beaumont và Agramont. Trước áp lực duy trì ngai vàng Navarra cho con gái, năm 1484, Madeleine đã quyết định gả Catalina mới 15 tuổi cho Jean II d'Albret 14 tuổi, một thành viên của gia tộc Albret phía tây Gascogne. Cuộc hôn nhân này được nhiều thần dân Iberia của Catalina ủng hộ và lẽ ra sẽ mang lại cho bà sự hỗ trợ rất cần thiết trong cuộc chiến chống lại yêu sách của chú mình.[3]
Gia phả
Tổ tiên của Catalina I của Navarra
|
|
Tham khảo